Yeni çıkan kanunla, ‘Dava şartı olarak arabuluculuk’ kurumu ilk kez hukuka girdi. Yapılan düzenlemede yer alan uyuşmazlıklarda dava açmadan önce ilk olarak arabulucuya başvurulması 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren zorunlu kılınıyor. Yeni çıkacak olan yasa ile vatandaşların açacakları davalarda öncelikle arabulucuya başvurması gerekecek. Konuyla bilgi veren Arabulucu-Av. Ali Köroğlu, “Her yıl ülkemizde yüzbinlerce hukuk davası açılmakta ve uyuşmazlıkların çözümü çoğu zaman birkaç yılı bulabilmektedir. Yargılama faaliyetinin bu denli uzun zaman alması, insanları adeta bezdirmektedir. Bununla birlikte; insanlar, çoğu zaman, uzun süreceğinden bahisle dava açmaktan ve dolayısıyla hak aramaktan imtina etmektedir. Salt zaman kavramı dolayısıyla hak aramaktan vazgeçilmesi toplumun bütününü etkilemekte ve adaletsizliklere yol açmaktadır. Nitekim bir tarafın uzun sürecek dava maratonuna girmemek adına küçük rakamlar dahi olsa hakkından vazgeçmesi, diğer taraf için haksız bir kazanç teşkil edebilecektir” diye konuştu.
Tarafların talebiyle de
Yepyeni bir kurumun ortaya çıktığını belirten Köroğlu, “Hukuk uyuşmazlıklarında, başta zaman kavramı olmak üzere birçok olumsuz sebebin varlığı yepyeni bir kurumun doğmasını sağlamıştır. Gelinen noktada birçok ülkede uygulanan ve ülkemizde henüz uygulama alanı bulan ‘Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk’ kavramı, hukuk ve adaletin tecelli etmesi adına heyecan uyandırmıştır. Bu minvalde devletimizin Adalet Bakanlığı çatısında Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü bünyesinde ‘Arabuluculuk Daire Başkanlığı’ kurulmuş olup çalışmalar başlamıştır. Tarafların, kendi iradeleriyle belirleyebilecekleri bir veya birden fazla arabulucu ile uyuşmazlıklarını sona erdirmesi hali söz konusu olabilecektir. Bununla birlikte tarafların anlaşamaması halinde dava açma hakkı saklıdır. Nitekim daha önce açılmış ve görülmekte olan bir davada da arabuluculuk kurumunun işletilmesi mümkün olacak, mahkemenin teklifinin yanı sıra tarafların talebiyle de arabulucuya gidilebilecektir” dedi.
1 Ocak 2018’de
1 Ocak 2018 tarihi itibariyle yürürlüğe girecek olan arabuluculuk hakkında bilgiler veren Köroğlu sözlerine şöyle devam etti, “Ülkemizde arabulucuya başvurma henüz ihtiyari olmasına rağmen yakın zamanda başta iş mahkemelerinde görülen uyuşmazlıklar olmak üzere, diğer birçok davanın açılması için önce arabulucuya gidilmesi zorunlu olacaktır. Nitekim İş Mahkemeleri Kanunu’nda yapılan değişiklikle, dava açmadan önce arabulucuya başvurma zorunluluğuna ilişkin hükmün, 1 Ocak 2018 tarihi itibariyle yürürlüğe girmesi kabul edilmiştir. Bu tarihle birlikte işçi-işveren uyuşmazlıklarında önce arabulucu kurumunun işletilmesi zorunlu olacaktır” ifadeleri kullandı.
Çok büyük faydaları olacak
Köroğlu sözlerini şöyle tamamladı; “Arabuluculuğun, diğer bir ifadeyle tatlıya bağlamanın, maddi ve manevi açıdan çok büyük faydaları olacağı açıktır. Bu nedenle hiçbir olumsuz yanı olmayan bu kurumun iş mahkemeleri nezdindeki davaların yanı sıra diğer hukuk davalarında da zorunlu hale getirilmesi ve bu doğrultuda insanların sorunlarını kendi iradeleriyle ve mümkün mertebe anlaşarak çözme olanağı sağlanmalıdır. Ayrıca ve önemle belirtmek gerekir ki, beklentilerin yüksek olduğu bu kurumun tanınması ve bu kurumdan faydalanılması adına bireylerin özellikle internet yoluyla araştırmalar yaparak kurum hakkında bilgi edinmesi, uyuşmazlıkların olumlu çözümlenmesi noktasında yerinde ve etkili olacaktır. Yargılamanın zorlukları ve yaşanan zaman kayıplarıyla birlikte çoğu zaman karşılaşılan adaletsizlikleri düşündüğümüzde, belki de yıllarca sürmesi muhtemel bir hukuk davasının dakikalar içerisinde çözülmesi ihtimali bile şimdiden güzel görünmekte ve bir hukukçu olarak şahsıma heyecan vermektedir.”
Dilek BOZKURT ÖZGENÇ