Asansörleri denetleyen MMO şubesinin, güvensiz ve kullanılması tehlikeli anlamında kırmızı etiket vurdukları kendi binalarındaki asansörlerini aylardır mühürlemeden vatandaşa kullandırdıkları ortaya çıktı Asansör denetimleri 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren belediyeler sorumluluğunda zorunlu hale getirildi. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Asansör Yıllık Kontrol Faaliyetlerinde Görev Alacak Tip Muayene Kuruluşlarınca Uyulacak Usul ve Esaslara Dair Tebliği’ne göre; asansörlere kullanıma uygun anlamında yeşil, hafif kusurlu anlamında mavi, kusurlu anlamında sarı, güvensiz ve kullanılması tehlikeli anlamında kırmızı renkte etiket yapıştırılmaya başlandı. Yayımlanan Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği gereği 01.01.2012 tarihinden itibaren, yapıların bağlı bulunduğu belediyeler; asansörlere yönelik yıllık kontrolleri TS EN ISO/IEC 17020 Standardına göre bu konuda akredite olmuş A tipi muayene kuruluşlarının yapmasını sağlamak ve yaptırıldığının denetiminden sorumlu oldu. Bir Asansör Kontrol Merkezi A Tipi Muayene Kuruluşu da olan Makina Mühendisleri Odası’nın (MMO) Antalya Şubesi bünyesindeki Asansör Kontrol Merkezi de (AKM) bu çerçevede çeşitli belediyeler ile protokol imzalanması sonucu kentteki asansörleri tek tek kontrol etti. Bunlara çeşitli renklerde etiketler verdi. Büyükşehir, Muratpaşa, Kepez ve Manavgat Belediyesi gibi belediyeler ile protokoller yapıldı. Bu belediyelerin sınırları içerisinde bulunan yapılardaki asansörlerin yıllık kontrolünü Makina Mühendisleri Odası yapmaya başladı. Güvensiz ve kusurlu bulunan asansörler mühürlendi. 30 günlük süre Periyodik kontrollerde asansörler durumuna göre; kusursuz (yeşil), hafif kusurlu (mavi), kusurlu (sarı) ve güvensiz (kırmızı) olmak üzere dört grupta değerlendirildi. Asansörlere; uygun olan renkteki bilgi etiketleri yapıştırıldı. Kırmızı renkli bilgi etiketi verilen ve güvensiz olarak tanımlanan asansörün kullanımına bina sorumlusu tarafından izin verilmemesi gerekiyordu. Bu tip asansörün en fazla 30 gün içerisinde güvenli hale getirilmesi bina sorumlusunca sağlanmak zorundaydı. Sarı renkli bilgi etiketi iliştirilmiş olan asansörlerdeki uygunsuzlukların ise en fazla 60 gün içerisinde giderilmesi bina sorumlusunca sağlanmak zorundaydı. Bu sürelerin sonunda, A tipi muayene kuruluşu tarafından yapılan takip kontrolü neticesinde güvenli hale getirilmediği belirlenen asansör, ilgili idare tarafından mühürlenerek hizmetten men ediliyordu. Güvensiz (kırmızı) ve kusurlu (sarı) olarak tanımlanan asansörün belirtilen süre içerisinde güvenli hale getirilmeden çalıştırılmasından doğabilecek can ve mal kaybından da bina sorumlusu sorumluydu. Açıklama yapmıştı 24 Mart 2018’de DHA’ya açıklama yapan MMO Antalya Şube Başkanı Ayşen Hamamcıoğlu, kent genelinde yaptıkları denetimlerde bakımsız ve standart dışı asansörlere kırmızı etiket verdiklerini söyledi. Bu asansörlerde yaşanacak olası yaralanmalı ya da ölümlü kazadan binadaki kat malikleri ve yöneticinin sorumlu olduğunu hatırlatan Hamamcıoğlu, asansörlerdeki etiketlerin tıpkı trafik ışıkları gibi algılanması gerektiğini söyledi. Yeşil etiketin güvenli, kırmızı etiketin tehlikeli olduğunu belirten Hamamcıoğlu, “Sarı etiket de var. Sarı etiketi gören vatandaşlarımız asansörü kullanırken bir daha düşünsünler. Bazen mavi etiketler de görüyoruz. Bunlar ise güvenlik açısından sorun oluşturmayacak ancak bazı eksikliklerinin olduğunu anlatıyor” dedi. Mayıs 2018’e kadar yapılan denetimlerde Antalya’da asansörlerin yüzde 42’sinin bakımsız ve standart dışı olduğu ortaya çıktı. MMO ekipleri denetledikleri bu asansörlere ‘can güvenliği yok’ denilerek kırmızı etiket yapıştırıldı. Açıklama tarihine dikkat MMO Başkanı Ayşen Hamamcıoğlu 24 Mart 2018’de bu açıklamayı yaptı. Aylar sonra ise bir skandal ortaya çıktı. Açıklamadan 3 ay önce, Hamamcıoğlu’nun başkanı olduğu Makine Mühendisleri Odası’nın Muratpaşa’daki binasında yer alan asansörlerin incelendiği, 110585015/01 ve 02 numaralı ait iki asansöre 10 Ocak 2018’de güvensiz anlamına gelen kırmızı etiket yapıştırıldığı, etiketteki 30 gün içinde kullanılmama uyarısı, ardından arızalar giderilmediği takdirde mühürlenme zorunluluğuna rağmen asansörlerin vatandaşa kullandırılmaya devam ettiği ortaya çıktı. Mart ayında açıklama yaparken kendi asansörlerinin 3 aydır devam eden kırmızı etiket durumunu göz ardı eden başkanın neden asansörleri onartmadığı anlaşılamadı. Apartmanındaki kırmızı ile etiketlenmiş asansörünün tüm gereklerini yerine getirerek yeşil etiket almak, ücret ödemek veya başka bir sebeple MMO binasına gelen vatandaş, Asansör Kontrol Merkezi’ne ve üçüncü kattaki muhasebe bölümüne çıkarken kullanımı yasaklanması gereken bu asansörlere biniyor. İnsan hayatını hiçe sayan bu uygulamayı, meslek odasının basın danışmanı aracılığı ile MMO Başkanı Ayşen Hamamcıoğlu’na sorduk. Ancak kendisi yerine MMO Antalya Şube Asansör Kontrol Merkezi’den (AKM) yazılı bir açıklama yapıldı. Açıklamada, “Binamızdaki asansörlerimiz asansör birimimiz tarafından sürekli kontrol altında tutulmaktadır. Asansörlerimize yapılan periyodik kontrol sonrası, elektronik aşırı yük sistemlerinin düzgün çalışmadığı tespit edilmiş ve kırmızı etiket yapıştırılarak kullanıma kapatılmıştır. Gerekli revizyon işlemleri devam etmekte olup yasal süresi içerisinde tamamlanmasının ardından uygunluk kontrollerini takiben etiketleme gerçekleştirilecektir. Gereğini bilgilerinize rica ederiz” denildi. Neden mühürlenmedi? Şu anda tarihler Eylül 2018’i gösteriyor. Yapılan açıklamada; Eylül ayında olmamıza rağmen kırmızı etiketin yapıştırıldığı 10 Ocak 2018’den bu yana asansörlerin neden tamamen kullanıma kapatılmadığı, 30 günlük sürenin sonu olan 10 Şubat 2018’den bu yana neden mühürlenmediği, binaya gelen konuk ve vatandaşın asansörleri kullanmasının neden engellenmediği, 30 gün içerisinde güvenli hale getirilmesi gereken asansörlerin o tarihten bu yana gerekli zorunlu bakım ve tamirinin neden yapılamadığına açıklık getirilemedi. Üstüne üstlük kullanıma açık olan asansörlerin kullanıma kapatıldığı iddia edildi. Hamamcıoğlu’nun dediği gibi, bakımsız ve standart dışı asansörlere kırmızı etiket veriliyor. Bu asansörlerde yaşanacak olası yaralanmalı ya da ölümlü kazadan binadaki kat malikleri ve yönetici sorumlu tutuluyor. Bu durumu tespit eden vatandaş ise, “Ben Ağustos ayının son günlerinde, sorumlu olduğum binamızın asansör kontrol ücretini ödemek için MMO binasına, üçüncü kattaki muhasebe bölümüne geldim. Ancak bindiğim asansörün kırmızı etiketli olduğunu gördüm. Bunu da görüntü alarak belgeledim. Bunlar adeta ele veriyor talkını kendi yutuyor salkımı. Bize basın yoluyla öğüt veriyorlar, gelip uyarıyorlar kırmızı etiketli asansöre binmeyin diye. Sonra da gelip mühürlüyorlar. Ama kendi asansörleri aylardır kırmızı etiketli ve kullanıma açık. Arızası da giderilmiyor” dedi.
Şükrü AĞIRMAN
Şükrü AĞIRMAN