Antalya’daki OnkoTalya Kanser Kliniği uzmanlarında Prof. Dr. Melek Nur Yavuz, ışın tedavisi (radyoterapi) konusunda yeni bir yöntem olan proton tedavisi hakkında bilgiler verdi. Proton tedavisinin özellikle çocukluk çağı kanserleri için en ideal ışın tedavisi olduğunu vurguladı. Prof. Dr. Yavuz bu konuda şöyle konuştu: Yan etkileri yok denecek kadar az “Protonda; ışın demetini çok yüksek bir nişanlama (hedefi tam 12’den vurabilme) avantajı nedeniyle tam kanserli bölgeye daha da yüksek radyasyon dozunu oturtmak ve kanser hücrelerini daha da etkili yok etmek, tedavi başarısını artırmak gibi bir avantaj söz konusudur. Halen radyoterapide kullanılan klasik foton ışınlarının vücuda girdikten sonra tümöre ulaşana kadar oldukça yüksek dozda radyasyonu, gereksiz yere tümörün ön kısmındaki normal dokulara bıraktığı, radyasyonun tümörün arkasındaki sağlıklı dokulara da epeyce nüfuz ettiği bilinmektedir. Buna karşın proton ışınları; dokuda ilerlerken tümörün ön kısmında ciddi hiç bir radyasyon bırakmaz. Yani tümöre varana kadar normal dokuları bir nevi pas geçer ve sadece tümörün olduğu yere gerekli yüksek dozda radyasyonu bırakır. Tümörün arkasında da hiç bir radyasyon dozu oluşmaz. Normal dokular için en güvenli kanser ışınlama yöntemi proton ışınlamasıdır.” Radyoterapi için ikincil kanser uyarısı Proton tedavisinin özellikle çocukluk çağı kanserleri için ideal olduğunu vurgulayan Dr. Yavuz sözlerini şöyle sürdürdü: “Şimdiye kadar; başta büyümekte olan çocuklarda kemik eğrilikleri oluşması gibi yan etkiler ve diğer bazı sorunlar hemen hiç görülmemiş. Proton tedavisi ile çocuklardaki kemiklerin büyüme plağı dediğimiz dokuları çok iyi korunduğundan büyümekte olan çocuklarda proton ışın demetlerini kullanmak, çok büyük bir avantaj. Proton tedavisinde normal dokuların şu anda pek çok merkezde uygulanmakta olan standart radyoterapiye (fotonlarla radyoterapiye) göre normal dokulara neredeyse hemen hiç radyasyon bırakmıyor olması; ‘ikincil kanserlerin’ ortaya çıkma ihtimalini de çok büyük ölçüde azaltmaktadır. Bu da, özellikle çocuk hastalar için ciddi bir avantajdır. Çünkü vücudun herhangi bir bölgesine radyoterapi alan kişilerde uzun yıllar sonra bu ilk radyasyona bağlı ikincil kanserler çıkma ihtimali az da olsa vardır. İşte bu ihtimal, çocukluk çağında proton tedavisi ile tedavi edilen hastalarda iyice azalmaktadır.” Protonun avantajı Dr. Yavuz’a göre çocukluk çağında beyin tümörü tanısı alan hastalar için de proton ciddi bir avantaja sahip. “Küçük çocuklarda, özellikle 5-6 yaşın altındaki çocuklarda, beynin radyasyona maruz kalması, ileride bu çocuklarda zihinsel hasarlara, örneğin bir miktar zeka geriliğine (IQ düşüklüğüne), öğrenme ve zihinsel becerilerde geri kalma gibi sorunlara sebep olabilir” diyen Yavuz “Öte yandan, beyin kanserine sahip küçük çocuklarda, açık cerrahi de önemli başka bir tedavi seçeneği olabilir. Ancak, cerrahi de bir miktar normal beyin dokusunun zarar görmesine sebep olabileceğinden, normal dokuları son derece iyi koruyan proton tedavisi, cerrahiye de mükemmel bir alternatif olabilir. Çocukluk çağı beyin tümörleri için ortalama bir proton tedavi süreci 6-8 hafta sürmektedir” dedi. Standart tedavi olarak uygulanıyor OnkoTalya Kanser Kliniği uzmanlarında Prof. Dr. Melek Nur Yavuz sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu konuda dünyanın en önemli proton merkezi, ABD’deki Loma Linda Üniversitesi’dir. İlk defa 1990 yılında ABD’nin Güney Kaliforniya'daki Loma Linda Üniversitesi Tıp Merkezi'nde, proton tedavisi kanser hastalarında standart bir tedavi şeklinde kullanılmaya başlandı. Proton tedavisi burada ilk öncelikle, erişkin kanser hastalarında uygulanmaya başlandı. Bundan hemen sonra ise çocukluk çağı kanseri hastalarına da proton tedavileri uygulandı ve çocuk hastalarda bu modern tedavinin kullanımı giderek arttı. Öyle ki, şu anda Loma Linda Üniversitesi; çocuk kanserlerinin protonla tedavisi konusunda dünyanın en önde gelen merkezlerinden biri haline gelmiştir.” 2 yaşında çocuklar “Loma Linda Üniversitesi’nin Proton Tedavi Merkezi Klinik Müdürü olan Dr. Jerry Slater’in geçenlerde bir açıklaması vardı. Kendisi ‘Tümörleri olan çocuk hastalarımızın tedavisi, genellikle biraz daha meşakkatli olmakla birlikte; çocuk kanserleri için özel proton programımızla çok iyi bir başarı elde ettik. Genel olarak yetişkinler ile karşılaştırıldığında, çocuklarda kanser tanısı daha nadirdir. Ancak bazı tedavisi zor vakalar, bize daha fazla gönderilir veya başvurur oldu. Biz de bu yüzden çocuk kanserleri tedavisine öncelik vermeye ve bu alanda bulabileceğimiz en iyi radyasyon onkolojisi uzmanı hekimleri ve sağlık personelini işe almaya başladık’ diyor. Sadece geçen yıl, Loma Linda Üniversitesi’nde yaklaşık 40 çocuğa proton tedavisi uygulanmış. Üstelik bu çocuklar arasında, 2 yaşında olan çocuklar da var.” Türkiye’de Proton KTM kurulmalı Proton tedavisini kansız cerrahi olarak adlandıran Dr. Yavuz, “‘Kansız’ diyorum, çünkü invaziv değildir. Yani vücudun içerisine dışarıdan bir cihaz veya madde yerleştirmek söz konusu değildir. Proton tedavisi ağrısızdır ve hastaların normal aktivitelerine devam etmelerine de izin veren ideal bir yöntemdir. Ancak halen yaklaşık 80 merkezde ve büyük bir başarıyla uygulanan bu tedavi için Türkiye’de (hatta ortadoğu ve balkanlarda) henüz hiçbir merkez bulunmuyor. Halen; 20'den fazla kanser türünde, emniyetle ve başarıyla uygulanmakta olan bu proton tedavisinin Türkiye’de de uygulanabilmesi için en az 3 yıldır yoğun bir ekip çalışması yapıyoruz” dedi. Dr. Yavuz, “Dünyanın en gelişmiş kanser ışın tedavisi yönteminin Türkiye’de de kullanılmaya başlanması; hatta bu konuda Türkiye’nin ilk Proton Kanser Merkezi’nin kurulması ve işletilmesi konusunda son derece motive, en az 80 kişilik, mükemmel bir ekip halen Antalya’da bu göreve hazır ve nazır bir şekilde, bu konuda devletimizin ve Sağlık Bakanlığı’nın bir adım atmasını beklemektedir” diye konuştu.
Şükrü AĞIRMAN
Özel Haber
28 Ağustos 2018 - 17:47
Güncelleme: 28 Ağustos 2018 - 17:49
En ideali proton tedavisi
Prof. Dr. Melek Nur Yavuz: Çocuk kanserlerinde en ideal ışın tedavi yöntemi (radyoterapi), proton tedavisidir
Özel Haber
28 Ağustos 2018 - 17:47
Güncelleme: 28 Ağustos 2018 - 17:49