Türkiye’de 2025 yılının Nisan-Haziran aylarını kapsayan ikinci çeyrek turizm istatistikleri açıklandı ve veriler, turizmin ülke ekonomisine olan büyük katkısını bir kez daha gözler önüne serdi. Hem turist sayısındaki artış hem de gelirlerdeki yükseliş, turizmin sadece döviz kazandırıcı bir kalem değil, aynı zamanda ekonomiyi besleyen çok yönlü bir sektör olduğunu da ortaya koydu.
Nisan, Mayıs ve haziran aylarında elde edilen turizm geliri, geçen yılın aynı dönemine göre %8,4 artarak 16 milyar 284 milyon dolara yükseldi. Bu rakam, ülke ekonomisine ciddi bir döviz girdisi sağladı ve dış ticaret açığının dengelenmesinde önemli bir rol oynadı.
Gelirin yaklaşık 11,1 milyar doları kişisel harcamalardan, 5 milyar dolara yakın kısmı ise paket tur harcamalarından geldi. Bu tablo, Türkiye’nin turizmde hem bireysel seyahat eden turistler hem de tur şirketleri aracılığıyla gelen ziyaretçiler açısından cazibesini koruduğunu gösteriyor.
Ziyaretçi sayısı 16 milyonu geçti
İkinci çeyrekte Türkiye’den çıkış yapan ziyaretçi sayısı da %2 artışla 16 milyon 412 bin kişiye ulaştı. Bunun yaklaşık 2,7 milyonunu yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşları oluşturdu. Bu durum, Türkiye’nin sadece yabancı turistler için değil, aynı zamanda yurt dışındaki vatandaşlarımız için de önemli bir çekim merkezi olmaya devam ettiğini kanıtlıyor.
Turizmin ülke ekonomisine çok yönlü katkısı
Turizm sektörü, doğrudan sağladığı döviz gelirlerinin yanı sıra, istihdam yaratması, konaklama, yeme-içme, ulaşım ve eğlence sektörlerini desteklemesiyle ekonominin adeta damarlarından biri konumunda. Örneğin bu dönemde ziyaretçilerden elde edilen turizm gelirinin %31’i paket tur harcamalarından, %19,4’ü yeme-içme harcamalarından, %12,8’i ise uluslararası ulaştırma harcamalarından oluştu.
Bu kalemlerde görülen çift haneli artışlar (yeme-içmede %13,7, uluslararası ulaştırmada %13,8 gibi) sadece turizm gelirini değil, aynı zamanda turizmle bağlantılı sektörlerdeki istihdam ve üretimi de artırdı. Böylece turizm, ülke ekonomisine dolaylı katkısıyla da büyük bir çarpan etkisi yarattı.
Turistlerin geliş amaçları dikkat çekti
Ziyaretçilerin büyük çoğunluğu, yani %71,1’i, Türkiye’ye gezi, eğlence, sportif ve kültürel faaliyetler amacıyla geldi. Bu da Türkiye’nin tarihi ve kültürel zenginliklerinin, doğal güzelliklerinin ve turizm altyapısının hâlâ cazibe merkezi olduğunu gösteriyor. İkinci sırada akraba ve arkadaş ziyareti (%16,8), üçüncü sırada ise alışveriş (%5,6) yer aldı.
Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın geliş amacında ise akraba ve arkadaş ziyareti başı çekti ve oranı %60,7 olarak kaydedildi. Bu da diaspora etkisinin turizm gelirine katkısını kanıtlıyor.
Yurt dışına çıkan vatandaşlar daha çok harcadı
Türkiye ekonomisi açısından önemli bir diğer veri de yurt dışına çıkan vatandaşların harcamaları oldu. Her ne kadar yurt dışına çıkan vatandaş sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre %0,5 düşerek 2 milyon 947 bin kişiye gerilese de bu vatandaşların toplam turizm gideri %41,1 artarak 2 milyar 759 milyon dolara ulaştı.
Kişi başı ortalama harcama ise 936 dolar gibi yüksek bir seviyede gerçekleşti. Bu tablo, Türk vatandaşlarının yurt dışı turizm harcamalarında daha yüksek bütçe ayırdığını ve harcama eğilimlerinin arttığını gösteriyor.
Sonuç olarak, 2025’in ikinci çeyreğine dair turizm istatistikleri; Türkiye’nin turizmde yeniden ivme kazandığını, gelir ve turist sayısında artış sağladığını net biçimde ortaya koyuyor. Daha da önemlisi, turizmin sağladığı döviz gelirleriyle cari açığı azaltmada, istihdamı artırmada ve hizmet sektörünü canlı tutmada kritik rol oynadığı görülüyor.
Turizmin ülke ekonomisine katkısı yalnızca otellerde veya turistik bölgelerde sınırlı kalmıyor; tarımdan ulaştırmaya, el sanatlarından restoran ve kafe işletmelerine kadar çok geniş bir alanı besliyor. Bu da turizmi, ekonomimiz için sadece mevsimlik bir gelir kapısı değil, aynı zamanda stratejik ve sürdürülebilir bir güç kaynağı hâline getiriyor.
Türkiye’nin önünde şimdi bu ivmeyi yılın kalan çeyreklerinde de sürdürmek, özellikle kişi başı harcamayı artırmak ve turizmi daha katma değerli hale getirmek gibi önemli hedefler var. Ancak tabloya baktığımızda, turizmin 2025 yazına güçlü bir giriş yaptığı ve ülke ekonomisine umut aşıladığı çok açık.
Kaynak: TÜİK
ZAFER ÖZCİVAN
Ekonomist-Yazar
Zaferozcivan59@gmail.com