Her insan hayatında en az bir kere muhatap olmuştur emlakçılarla. Hele benim gibi kiracıysanız emlakçılarla muhataplık hısım-akraba seviyesine çoktan ulaşmıştır…
Peki sosyal hayatımızın ‘olmazsa olmaz’larından sayılabilecek bu emlakçılar ne iş yapar? Görevleri, sorumlulukları nedir? Bu görev ve sorumluluklarını layıkıyla yerine getirirler mi?
Talep ettikleri/aldıkları ücreti hak ederler mi? Bugünkü yazıda buna değineceğim biraz.
Sözlük tanımlamalarına göre; Ticari ve yasal prosedürlere göre kişi ve kurumlara emlak kiralama, satış vb. konularda aracılık etme, danışmanlık hizmetleri sunma ve konuyla ilgili tapu kadastro, belediye, noter ve vergi dairelerindeki resmi işlemleri takip etme bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişiye emlakçı deniyor.
Görev ve sorumlulukları ise şöyle sıralanıyor;
-Saha (alan) çalışması yapmak,
- Müşteri portföyünü (arz-talep yönünden) değerlendirmek
- Emlak kayıtlarını cins, tür, bölge ve fiyatlarına göre listelendirmek
- Pazarlama stratejisi oluşturmak
- Yazılı pazarlama teklifleri hazırlamak
- Tanıtım ve promosyon çalışmaları yapmak
- İlan verilecek emlakları belirlemek
- Alıcıya ve kiracıya tercihleri doğrultusunda seçenekler sunmak
- Satıcı ve kiraya verenler için pazarlama yetki sözleşmesi yapmak
- Kiracı ve alıcı için tellaliye sözleşmesi yapmak
- Emlakın satışına ve kiralanmasına yönelik alternatiflerde bulunma, taraflara satış öncesi ve sonrası vergi işlemleri konusunda bilgi verme, proje yapımında pazarlamayı kolaylaştırıcı önerilerde bulunma, toplu konut yasası ve teşvikler konusunda müşteriye bilgi verme vb. gibi danışmanlık hizmeti işlemlerini yapmak
- Emlakın pazarlanmak üzere hazır duruma getirilmesini sağlama, resmi işlemlerde kullanmak üzere müşteriden vekalet alma, belediyelerden emlak imar durumu belgesi alma, kiracıya ve alıcıya emlakın genel durumu ve genel giderleri konusunda bilgi verme, satış vaadi sözleşmesi yapma, müşterinin vergi yükümlülüklerinin yerine getirilmesini sağlama vb. gibi pazarlama hizmeti işlemlerini yapmak
- Tapu kadastro, belediye, noter ve vergi dairelerinde resmi işlemleri yürütmek, vb. görev ve işlemleri yerine getiriyor.
Şimdi başa dönüp soralım; Şimdiye kadar tanıdığınız, muhatap olduğunuz kaç emlakçı yukarıdaki tanıma uygun olarak görev ve sorumluluklarını yerine getirdi?
Sizin cevabınızı bilmem ama ben söyleyeyim; Sıfır…
Gelişmiş ülkelerde bu işi yapanlar söz konusu görev ve sorumlulukları harfiyen yerine getiriyor. Hatta daha fazlasını da yapıyorlar. Diyelim ki, ev almak veya kiralamak istiyorsunuz. Filanca bölgede, şu büyüklükte, bilmem kaç odalı/banyolu, bahçeli ve şu fiyat aralığında diye emlakçıya istediğiniz kriterleri söylüyorsunuz. Emlakçı portföyüne bakıyor, gerekli araştırmaları yapıyor ve sizi çağırıyor. Birden çok alternatifi bizzat yerinde gösteriyor. İşinize gelirse alıyor veya kiralıyorsunuz. Bu hizmetin karşılığını da ödüyorsunuz.
Bizde ise sistem şöyle işliyor. Alacağınız veya kiralayacağınız emlakı bizzat kendiniz buluyorsunuz. Kapısında, duvarında asılı ilanda yazılı telefondan emlakçıya ulaşıyorsunuz. Emlakçının size ilk söylediği genelde şöyle oluyor; “Kirası 1500 TL, bir kira depozit, 2 kira peşinatı var. Bir kira da emlakçı komisyonu..” Emlakla ilgili temel bilgileri ise siz sorarsanız söylüyor kerhen…
“Yahu kardeşim evi ben buldum, sana ne diye bir kira komisyon ödeyeyim” dahi diyemiyorsunuz. Hoş deseniz de alacağınız cevap belli; “İşine gelirse”..
Sonra çıkar fellik fellik ‘sahibinden’ emlak aramaya başlarız…