Öğrenci Veli Derneği (Veli Der) Antalya Şube Başkanı Tülin Koç, yaptığı açıklamada, Milli Eğitim Bakanlığı’nı ‘iş bulma ve çocuk işçiliği meşrulaştırma kurumuna’ dönüştürmekle suçladı. Açıklamada, Bakan Yusuf Tekin’in ortaokul çağındaki kızını ‘laik, bilimsel ve nitelikli eğitim’ sunan geniş imkanlı bir özel okula kaydettirdiği belirtilirken, halkın çocukları için benzer fırsatların sağlanmadığı vurgulandı. Koç, “Milli Eğitim Bakanı, kendi çocuğunu bu düzene teslim etmiyor, halkın çocukları için Bakanlığı adeta iş bulma ve çocuk işçiliği meşrulaştırma kurumuna dönüştürmüş durumda” ifadelerini kullandı.
Yönergeye dikkat çekti
Başkan Koç’un açıklamasında, 24 Eylül’de Tebliğler Dergisi’nde yayımlanan Meslek Ortaokulları Yönergesi’ne dikkat çekildi. Bu yönergeyle 11-12 yaşındaki çocukların meslek ortaokullarına yönlendirilmesinin koşullarının belirlendiği belirtilirken, 15 Kasım 2024 tarihli Mesleki Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü yazısına da atıf yapıldı. Yazıda, mesleki ve teknik Anadolu liselerinin bünyesinde ortaokulların açılması için lisenin bir katında en az dört derslik, bir koridor ve dört lavabo ayrılmasının yeterli görüldüğü, ayrıca giriş-çıkışların ayrılması ve tabela asılmasının zorunlu tutulduğu kaydedildi. Koç, bu yaklaşımı ‘okul kavramını altüst etmek’ olarak nitelendirdi ve “Okul, sözde mesleki eğitim derslik, koridor ve lavabodan ibaret sayılmış” dedi.
‘Bu uygulama hak ihlali’
Açıklamaya göre, 2024-2025 eğitim öğretim yılında Adana, Ankara, Gaziantep’in Şehitkamil ve Şahinbey ilçeleri, Karaman, Kastamonu, Manisa ve Şanlıurfa’da toplam sekiz meslek ortaokulu faaliyete geçti. Koç, bu okulların 11-12 yaşındaki çocuklar için mesleki yönlendirmenin bilimsel olarak mümkün olmadığını savunarak, “Yaşları itibariyle, mesleki yönlendirmenin bilimsel olarak mümkün olmadığı, kendileri hakkında karar verme kapasitelerinin gelişmediği bu dönemde tercih gibi sunulan bu eğitim yoksul çocuklara sermayenin talepleri doğrultusunda zorunluluk olarak dayatılmaktadır” ifadelerini kullandı. Ayrıca bu okulların karma eğitim vermediğini belirten Koç, uygulamanın çocuk hakkı, eğitim hakkı ve anayasal hak ihlali olduğunu iddia etti.
‘Her çocuktan sorumlusunuz’
Koç, bu politikaların ‘okulu ortadan kaldırdığını, çocuk yaşta işçiliğe mahkum ettiğini ve karma eğitimi yok ettiğini’ belirterek, eğitim yoluyla toplumun ‘kastlaştırıldığını’ öne sürdü. Milli Eğitim Bakanı’na seslenen Koç, “Siz sadece kendi çocuğunuzun laik, bilimsel, nitelikli eğitim hakkından sorumlu değilsiniz. Eğitim yoluyla bir gelecek kurma hayalinden, umutlarından vazgeçen, eğitim hakkı elinden alınan her çocuktan sorumlusunuz” dedi.
‘Kolejlerde okutma imkanımız yok’
Açıklamanın sonunda, Veli Der olarak çocuklarının eğitim hakkını savunacaklarını vurgulayan Koç, “Bizlerin, çocuklarımızın nitelikli eğitim alması için sizin gibi verecek milyonlarımız, kolejlerde okutma imkanımız yok. Ancak bu ülkenin yurttaşlarının anayasal hakları sizin sorumluluklarınız vardır. Meslek ortaokulları ile yaşları itibariyle meslek seçiminin mümkün olmadığı dönemde çocukların karma, bilimsel eğitim hakkını elinden alan, çocuk işçiliğini yaygınlaştıran, okulları çocuk işçi bulma kurumu haline getiren sisteme karşı çocuklarımızın eğitim hakkını savunacağız. Laik, bilimsel, parasız, kamusal eğitim hakkından ve çocuk işçilikle mücadele etmekten vazgeçmeyeceğiz” şeklinde konuştu. Milli Eğitim Bakanlığı’ndan konuyla ilgili henüz resmi bir açıklama yapılmadı. Veli Der’in bu eleştirisi, Türkiye’de eğitimdeki eşitsizlik tartışmalarını yeniden gündeme getirdi.