Ticaret Bakanlığı’nın ilan sitelerinde bulunan konut ilanlarını daha iyi denetleyebilmek ve vatandaşları sahte ilanlardan koruyabilmek için 15 Eylül tarihinde başlanan ancak 1 Ocak 2025 itibarıyla zorunlu olacak Elektronik İlan Doğrulama Sistemine (EİDS) geçiş yapıldığını hatırlatan Antalya Emlakçılar İş Takipçileri ve Oto Galericiler Esnaf Odası Başkanı İsmail Çağlar, ikinci el araç satışında da vatandaşı korumak için yeni bir adım atan Bakanlığın, bu sisteme de Güvenli Ödeme Sistemi ismini verdiğini belirtti. Çağlar, yeni düzenin işleyişini tek tek sıraladı.
EİDS 1 Ocak’ta zorunlu
Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelikte 31 Ağustos 2023 tarihinde yapılan değişiklikle ilan platformlarına kimlik ve yetki doğrulama yükümlülükleri getirildiğini dile getiren Başkan Çağlar, “Bu doğrultuda, ilk aşamada, taşınmaz ilanı vermek isteyen gerçek veya tüzel kişilerin kimlik doğrulamaları, ilan platformlarının entegrasyonu ile Bakanlığımız bünyesinde kurulan Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) üzerinden 1 Kasım 2023 tarihinden itibaren yapılmaya başlanmıştır. Kimlik bilgilerini doğrulamayan kişiler ilan platformunda ilan girememektedir. EİDS’in ikinci aşaması olan yetki doğrulama uygulaması ise 15 Eylül 2024 tarihinde hayata geçirilmiştir. Yetki doğrulaması uygulaması ile ilan platformlarındaki emlak ilanları sadece taşınmaz sahibi, taşınmaz sahibinin birinci ve ikinci derece kan hısımları veya eşi ile taşınmaz sahibince yetkilendirilen yetki belgeli emlak işletmelerince verilebilecektir. Yetki belgesi bulunmayan emlak işletmelerince ilan girişi yapılamayacaktır. Bu sistem ile birlikte ilan platformlarında yer alan sahte ilanların, ilan kirliliğinin, tüketici mağduriyetlerinin, yetki belgesiz ve kayıt dışı emlakçılık faaliyetlerinin önlenmesi amaçlanmaktadır. EİDS, 1 Ocak 2025 itibarıyla zorunlu hale gelecek” dedi.
Antalya Emlakçılar İş Takipçileri ve Oto Galericiler Esnaf Odası Başkanı İsmail Çağlar
Güvenli Ödeme Sistemi nasıl işliyor
Başkan Çağlar, ikinci el araç satışları ile ilgili ise, “İkinci el araç satışlarında dolandırıcılıkları önlemek amacıyla Güvenli Ödeme Sistemi devreye girdi. Sistem 27 Ağustos'ta uygulamaya kondu, 27 Eylül'de zorunlu olacak. Para bankada bekliyor, alıcı, ödemeyi banka aracılığıyla yapıyor ve devir tamamlanana kadar para bankada güvence altında bekletiliyor. Eşzamanlı onaylarda alıcı ve satıcı, güvenli ödeme menüsünden işlem yaparak karşılıklı referans numaraları alıyor. Devir sonrası ödeme ise işlemler tamamlandığında para satıcıya transfer ediliyor. Sorun çıkarsa, devir işlemi gerçekleşmezse, para 24 saat içinde alıcıya iade ediliyor” diye konuştu.
Bankalar ve noterdeki işleyiş
Bankaların sisteme entegrasyonu ve noterlerde yoğunluğun nasıl önleneceği konusunda aydınlatıcı bilgiler paylaşan Çağlar, “Birçok banka sisteme entegre oldu, ancak büyük bazı bankalar henüz sisteme tam uyum sağlayamadı. Banka şubeleri ve çağrı merkezlerinin henüz kullanıcıları yeterince bilgilendirememesi nedeniyle bazı zorluklar yaşanıyor. Noterlerde yoğunluk oluşmaması için bankaların personel eğitimi ve yönlendirme çalışmaları yapılmalı. Diğer ödeme yöntemleriyle araç alınan durumlarda da kalan tutar Güvenli Ödeme Sistemi ile tamamlanabiliyor” ifadelerini kulandı.
İkinci el araç piyasasında son durum
Konuşmasının bir bölümünde ikinci el araç piyasasında son durumu paylaşan Çağlar, “Döviz kuru yükselişi, sıfır otomobil fiyatlarını etkiledi ve bu da ikinci el otomobil piyasasında bir hareketliliğe neden oldu. İkinci el fiyatlarında büyük bir artış olmamakla birlikte yüzde 1 civarında bir yükseliş var. 3 yaşına kadar olan ikinci el otomobillerin fiyatları, sıfır araç fiyatlarından daha hızlı etkileniyor. İkinci el ve sıfır otomobil fiyatlarının 2025'in ilk çeyreğinde artış göstermesi bekleniyor. Fiyat artışları öngörülebilir seviyelerde olacak ve ani yükselişler beklenmiyor” diyerek konuşmasını tamamladı.
ESRA ALTUNKES