Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Turizm Komisyonu Başkanı ve SAYD Başkanı Mehmet Gem, ülkemizdeki tüm turizm seyahat acentalarının bağlı olduğu Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım İşletmeler Genel Müdürlüğü’nün Temmuz ayında büyük yangın faciasından sadece altı ay önce turizm sektörünü derinden etkileyecek kritik bildirimlerde bulunduğunu dile getirdi. Başkan Gem, “Bu bildirimler, belgesiz turizm işletmelerine ilişkin düzenlemeler hakkında seyahat acentalarına peş peşe gönderilen resmi yazıları içeriyordu. Ancak süreç, yanlış tespitler, geri adımlar ve düzensiz denetimlerle tam bir karmaşaya dönüştü. Genel Müdür imzasıyla gönderilen ilk bildirim 2 Temmuz 2024 tarihli E-12539730-323-5348399 sayılı yazıyla duyuruldu. Bu bildirime göre; 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’nun 5. maddesi gereğince, altı ay içinde turizm işletmesi belgesi almayan konaklama tesislerinin faaliyetlerine devam edemeyeceği, ruhsatlarının iptal edileceği ve bu işletmelerin hiçbir şekilde reklam, tanıtım, pazarlama ve satışlarının yapılamayacağı duyuruldu. Yazının ekinde ise tam 74 sayfalık bir listeyle 2 bin 426 işletmenin belgesiz faaliyet gösterdiği ilan edildi. Ancak süreç ilerledikçe, bu bildirimin ön inceleme ve veri hatalarıyla dolu olduğu ortaya çıktı. Peş peşe gelen 6 ek bildirimde, toplam 699 tesisin aslında belgesiz olmadığı ve bunların reklam, tanıtım ve satışlarının yapılabileceği açıklandı” diye konuştu.
‘Ciddi eksiklikler’
‘Turizm sektörünü yakından ilgilendiren bu karmaşanın en çarpıcı örneklerinden biri Kartal Otel Bolu Kartalkaya’nın durumu oldu’ diyen Başkan Gem, “2 Temmuz 2024’te yayımlanan listede belgesiz tesisler arasında 18’inci sayfada 529’uncu sırada yer alan otel, sadece 5 gün sonra 8 Temmuz 2024’te yeni bir bildirimle yeniden tanıtıma açıldı. Bu, Bakanlığın işletmelere yönelik denetim süreçlerinde ciddi eksiklikler olduğunu gözler önüne serdi. Üstelik 11 Temmuz 2024’te gelen 7’nci ve son bildirimin ardından Bakanlık bir daha bu konuda hiçbir resmi duyuru yapmadı. Oysa temmuz ayından sonra işletmelerin belge süreçlerini tamamlayıp tamamlamadığı, denetimlerin nasıl devam ettiği ve yeni düzenlemelerin olup olmadığı konusunda hiçbir ek açıklama yapılmadı” şeklinde konuştu.
‘Büyük soru işareti’
Sorumluluğun kimde olduğu tartışmalarının devam ettiğini dile getiren Başkan Gem, “Yaşanan büyük yangın faciasının ardından yetki karmaşası ve sorumluluğun kimde olduğu tartışmaları devam ediyor. Ancak Turizm Bakanlığı Yatırım İşletmeler Genel Müdürlüğü’nün bu süreçte yaptığı hatalar, eksiklikler ve çelişkili kararları, denetim süreçlerinin sağlıklı işlemediğini net bir şekilde gösteriyor. Eğer bugün ‘Bu denetim mekanizması doğru ve eksiksiz işledi mi?’ diye soracak olursak, Bakanlığın 2 bin 426 işletmeyi yanlışlıkla belgesiz ilan edip, birkaç gün sonra 699’unu yeniden listeye alması bu sorunun yanıtını açıkça ortaya koymaktadır. Bu noktada Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın tek yetkili kurum olduğu ve turizm işletmelerini denetleme, belge verme ve sektöre yön verme sorumluluğunu üstlendiği açıkça ortadadır. Ancak bu yetkinin ne kadar sağlıklı kullanıldığı ve sektör için ne kadar güvenilir bir yapı oluşturulduğu büyük bir soru işareti olarak karşımızda duruyor” diye konuştu.
‘Sorumluluk netleşmeli’
Gem, Turizm Bakanlığı'nın sektördeki denetim ve belge verme sorumluluğunu üstlendiği gerçeğiyle birlikte, bu yetkinin ne kadar sağlıklı kullanıldığının sorgulanması gerektiğine dikkat çekerek, “Bakanlık tarafından gönderilen bildirilerle işletmelerin yanlış listeye alınması büyük bir denetim zafiyetidir. Bu yanlışlıklar işletmelerin ticari faaliyetlerine zarar vermiştir. Yangın faciası sonrası sorumluluk tartışmaları devam ederken, Bakanlığın sektöre dair karar alma süreçleri daha şeffaf ve tutarlı olmak zorundadır.Yetki karmaşasının önüne geçmek için sektör paydaşlarıyla daha etkin bir iş birliği yapılmalıdır. Bugün hala yangın faciasının ardından yetki sorumluluğu tartışılıyorsa, bunun en büyük sebeplerinden biri Bakanlık tarafından yapılan yanlış denetimler ve eksik bilgilendirme süreçleridir. Sorumluların tespit edilmesi için Genel Müdür imzalı yazışmalara bakmak yeterlidir. Turizm sektöründe faaliyet gösteren tüm işletmelerin, denetim mekanizmasının şeffaf, tutarlı ve güvenilir olması gerektiği konusunda ısrarcı olacağız. Çünkü bu sektör, yalnızca turizmcileri değil, ülkemizin ekonomisini, istihdamını ve itibarını doğrudan etkileyen bir yapıdır. Bu yaşanan süreçler, turizm sektöründeki denetimlerin, yetki dağılımının ve sorumluluk mekanizmasının yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini göstermektedir. TÜKONFED olarak, sektörün geleceği için bu sürecin takipçisi olmaya devam edeceğiz” diyerek konuşmasını tamamladı.
ESRA ALTUNKES
