Rahmetli babaannem namaz sonrası dualarında sürekli, “Allah’ım hayırlı evlat, hayırlı anne baba nasip eyle…” derdi. Çocuk kafası ne dediğini anlamazdım. Yıllar sonra ‘hayırlı evlat’ meselesini çevremde gözlemlediğim örneklerden anladıysam da, babaannemin yaratıcıdan ‘hayırlı anne-baba’ istemesinin gerekçesini anlamam çok ama çok daha uzun sürdü.
Meseleyi daha iyi anlatabilmek için irdeleyelim.
Hayırsız anne-baba nedir?
Bu konuyu çevremizdeki sosyal olaylardan örnekler vererek açıklamaya çalışalım. İşin dini boyutunu yanıtlamak elbette bize düşmez. Din alimleri var, müftüler, hocalar var, bu onların işi…
Mesela hali vakti yerinde bir anne-baba düşünün, çocukları arasında adaletsizlik yapıyor, örneğin mal varlığından çocuklarından birini faydalandırdığı halde diğerine zırnık koklatmıyor. Yok mu örneği, çok…
Halbuki Hz. Peygamberimiz, “Çocuklarınız arasında sevgide bile adaletli olun” demiştir. Bir başka örnek; Bir anne baba hayal edin Hacca veya Umrelere gidiyor ama çocuklarının hepsiyle helalleşmiyor, vedalaşmıyor. Peki evlat hakkı, kul hakkı ne olacak? Sonra da gelip hacıyız diyorlar.
Bakın İslam düşünürü Yunus Emre’nin şu dizeleri ne de güzel özetliyor meseleyi;
Aksakallı bir koca, hiç bilmez ki hal nice
Boşa gitmesin Hacca, bir gönül yıkar ise.
Gönül Çalabın tahtı, Çalab gönüle baktı
İki cihan bedbahtı, kim gönül yıkar ise.
***
Bir kez gönül yıktın ise kıldığın namaz değil
Yetmiş iki millet de, yüzünü yumaz değil.
Yol odur doğru vara, göz odur Hakkı göre
Er odur yerde dura, üstten bakan göz değil.
Bu tip örnekleri çoğaltmamız mümkün. Hatta size bizzat tanık olduğum bir örneği anlatayım isim vermeden…
Bir anne-baba düşünün ki, iki çocuk yaptıktan sonra yollarını ayırmış. Olabilir, hayatta bunlar var. Nitekim evlenmek ne kadar haksa boşanmak da o kadar hak. Lakin boşanmak çocuklar üzerindeki sorumluluklarınızdan sıyrılmak demek de değil. Bu anne baba örneğinde ise durum tam da böyle. Çocuklar sersefil ama anne baba kendi dertlerinde. Ne baba ilgileniyor çocuklarla ne anne. Kendi hayatlarında yaşadıkları olumsuzlukların, psikolojik travmaların faturasını da sürekli çocuklarına kesiyorlar. Çocukların psikolojisi nedir, sağlık durumları nasıl, ihtiyaçları yeterince karşılanıyor mu ikisinin de umurunda değil. Annesiyle birlikte kalan çocuklardan kız olanı ciddi derecede sağlık sorunu yaşıyor. Ve gün geliyor annesi basit bir tartışmanın ardından eşyalarını alıp evi terk ediyor. Kızcağızı tek başına çaresiz bir halde bırakarak. Düşünebiliyor musunuz. Bir anne, sağlık sorunları olan, çalışamayan, hiçbir geliri bulunmayan öz be öz kızını tek başına adeta kaderine terk ediyor…
Bunu anlamak mümkün değil. Buna benzer sosyal problemler genelde aile fertleri, çevre, eş, dost, hısım, akraba desteğiyle çözülür ama bu örnekte bu da olmuyor. Çünkü anne, baba, kardeşler dağılmış ve birbirlerine neredeyse düşman olmuş. İşte böyle örnekleri gördükçe rahmetli babaannemin niye her duasında Allah’tan ‘hayırlı anne-baba’ istediğini çok daha iyi anlıyorum. İnsan arkadaşını, eşini, işini seçebiliyor ama evladını, anne-babasını seçemiyor sonuçta. Onun için ben de yüce rabbimden herkes için aynı dilekte bulunuyorum; Allahım bizlere hayırlı evlat ve hayırlı anne-baba nasip et. Hakkımızda hayırlı olan neyse onu ver…