RÖPORTAJ: Mehmet TALAY
Son zamanlarda sıkça tartışılan ticari taksilerin yolcu taşımacılığında karşılaştıkları sorunlar ve çelişkileri, Antalya Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkanı Mehmet Ali Alkan’la konuştuk… Alkan, özellikle sivil araçların çağrı sistemi üzerinden korsan yolcu taşımacılığı yapmalarının taksici esnafına ciddi zararlar verdiğini, bunu engellemek amacıyla bir dizi girişimde bulunduklarını açık ve net şekilde anlattı. Taksicilerin genel sorunu olan bu konuyu gelin birlikte Mehmet Ali Alkan’dan dinleyelim…
*Sayın Başkan, Yandeks ve UBER isimli iki firmanın internet üzerinden yapılan çağrı sistemleri konusunu açıklar mısınız?
**Çağımız bilişim ve bilgi çağı. İnsanlarımız artık hemen her ihtiyaçlarını internet üzerinden yapıyor. Biz de taksi taşımacılığı konusunda bu uygulamayı taksici esnafımızın himetine sunulmasını doğru bulduk. Bu alanda uygulaması ve güçlü veri tabanları olan YandeksGO ve UBER isimli iki bilişim şirketinin sistemlerinin taksici esnafımızca kullanılmasını sağladık. Taksici esnafımızın kazancına yönelik hareket eden her uygulamaya kapımız açıktır. Sektörel bazda teknoloji ile barışmak ve teknolojiyi yakalamak zorundayız. Aksi halde teknolojiyi iyi kullanan korsan şirketlerin önüne geçemeyiz.
*Ama bu iki şirket aynı zamanda uygulamasını indirdikleri sivil araçların da yolcu taşımasını sağlıyorlardı. Bunun önüne nasıl geçildi?
**Bu iki şirketle herhangi bir sözleşmemiz yoktur ancak yapmış olduğumuz görüşmelerde, Antalya ulaşım ağında faaliyet göstermek istiyorlarsa, sarı ticari taksilerimiz haricinde hiçbir sivil araçla çalışma yapamayacaklarını net olarak ifade ettik. Her iki firma Belediyemiz ve Odamız nezdinde bu kurala uyacaklarını taahhüt ettiler. Aksi halde Türkiye’de çalışma izinlerinin iptal olacağını biliyorlar. Bu şekilde ticari taksi olmayan araçların yolcu taşımalarının önüne geçtik. Tespit edilen istisnai durumlarda firmalar 1 dakika içinde ihlalde bulunan sürücüyü derhal sistem dışına atıp bloke ediyor. Firmalar kırmızı çizgimizi ihlal ettikleri takdirde ilimizde asla çalışamazlar. İş birliğimiz tamamen sona erer.
*Yani korsan taşımacılığı önledik mi diyorsunuz?
**İki aylık deneme uygulaması sonunda korsan taksiciliği yüzde 80 engellemiş durumdayız. Zaten taksici esnafımızın da cirosunun yükselmiş olması bunu göstermektedir. Ancak bu iki şirketle tam anlaşma sağlamamız için yüzde yüz başarıyı görmemiz gerek. Bunun için de denetimlerimizi sürdürüyoruz.
*YandeksGO’yu bilmiyorum ama bildiğim kadarı ile UBER denilen çağrı sistemi sivil araçların da taşımacılık yapmasını sağlıyordu ve yine bildiğim kadarı ile siz ve Odanız bu konuda çok ciddi mücadeleye girmiştiniz. UBER bu uygulamadan vazgeçti mi?
**Haklısınız. UBER önceleri sivil araçlara hizmet veriyordu. Bunun adı korsan taşımacılıktı. Hiçbir girdisi, vergisi, aldısı olmayan araçların yaptığı korsan taşımacılık esnafımızı ciddi zarara uğratıyordu. Plaka parası, durak parası, vergisi, masrafları olan ve resmi olarak taşımacılık yaparak ekmek parası kazanan esnafımızı her türlü zarardan korumak bizim asli görevimizdi ve biz de bunu yaptık. Ve yine dediğiniz gibi uzun bir mücadele süreci yaşadık, sonunda UBER’in sivil araçlara çağrı hizmeti vermesini engelledik. Şimdi anlaştığımız gibi UBER sadece sarı ticari araçlara hizmet veriyor…
*Bu iki yazılım şirketi herhalde babasının hayrına bu hizmeti vermiyordur. Verilen bu hizmetin karşılığı nedir?
**Elbette verilen her hizmet bir emek gerektirir ve bunun da bir karşılığı vardır. Bu iki çağrı sistemi verdikleri hizmetin karşılığını çağrı ile yolcu taşıyan taksiciden almaktadır. Taksici esnafı günü sonunda çağrı ile taşıdığı yolcuların toplam cirosundan belli bir yüzdeyi o şirkete ödemektedir. Yalnız tam bu noktada bilerek esnafın kafasının karıştırıldığı bir konuyu açıklamak gerekir. Bazıları, taksicinin günün sonundaki “toplam cirosundan” şirketlere komisyon ödediklerini söyleyerek esnafımızı kışkırtmak istemektedirler. Bu doğru değil. Esnafımız, çağrı sistemi dışında yoldan aldığı ya da duraktan aldığı yolcunun ödediği paradan asla komisyon ödemez. Ödenen komisyon sadece söz konusu şirketlerin çağrısı ile olan cirodur.
*Peki Büyükşehir Belediyesi ile bu konuyu görüştünüz mü?
**Elbette görüştük. Sağ olsun Muhittin Başkan taksici esnafının çıkarlarının korunması için ilettiğimiz tüm önlemlerin ve taleplerin eksiksiz yerine getirilmesini sağladı. Zaten bu iki çağrı sistemlerinin uygulanması konusunda Başkanımızla düşünce birliği içindeyiz. Her ikimizin ve tüm esnafımızın tek bir kırmızı çizgisi vardır, sarı ticari taksilerimiz ile çalışmak. Aksi asla düşünülemez. Şirketlerle yaptığımız prensip görüşmelerinde Muhittin Başkan da gerekli destekleri sağladı.
*Kimi çevreler, dışarı şirketlerin çağrı sistemi yerine kendi çağrı sistemlerinizi kurmanızın daha doğru olacağını söylüyor…
**Elbette kendi sistemimizi kurmamız daha doğru olur ve bunun için de çalışmalarımız sürüyor. Takdir edersiniz ki, bu türden bir iletişim sistemini kurmak ciddi bir yazılım işidir. Birincisi, bu türden yazılım çalışmaları ciddi maliyet gerektirir. İkincisi veri tabanı ve konum bilgisi için harita uygulamasının yerleştirilmesi gerekir. Bildiğiniz gibi kent büyüdü ve taksicilerimiz gidilecek ya da müşteri alınacak yeri bilmeyebilir. Bu nedenle yapılacak çağrı sisteminde konum bilgisi ve harita uygulaması zorunludur. Üçüncüsü, çağrı sisteminin halk tarafından bilinip telefon uygulamasını indirmesi gerekir ki bu da uzun zaman alacak tanıtım ve reklam gerektirir. Ancak tüm bu zorlukları aşıp kendi çağrı sistemimizi kurma konusunda çalışma yapılmaktadır…
---