Mobbing uygulamaya yatkın kişilerin özelliklerinden bahseden Mobbing ile Mücadele Derneği Antalya İl Temsilcisi Dr. Mehmet Ozan Uzkut, “Duygusal tacizi genel olarak alışkanlık haline getirmiş bu kişiler; kendi yetersizlik duygularını, hedef aldıkları kişinin zor durumlarıyla eğlenerek yenmeye çalışan, ikiyüzlü, farklılıklara karşı hoşgörüsüz, kıskanç ve aşırı denetleyici kimselerdir. Mobbingci antipatik kişiliklidir. Kendi statülerini yükseltmek ve ihtirasları uğruna, kötü niyetli ve hileli eylemlere başvurmaktan çekinmeyen, aşırı denetleyici, korkak ve sinirli, daima güçlü olma isteği içinde, korku ve güvensizliklerini bir başkasına çamur atarak yenmeye çalışan, kendi hasta kişiliklerini saklamak amacıyla diğerlerinin gelişimini önleyecek şekilde güç kullanma eğiliminde olan kişilerdir” dedi.
Narsist kişilik
Uzkut, mobbingcilern narsist kişiliğe sahip olduklarını aktararak, “Mobbingci ayrıcalıklı ve vazgeçilmez olduğuna inanır. Örgüt hiyerarşisinde kendilerinin ‘güç uygulama’ ayrıcalığına sahip olduklarını düşünen, gerilimden beslenen ve stresli bir örgütsel iklimle arzu ettikleri doğal çevreyi sağlayan, yöneticilik ve liderlik vasıfları olmayan, ancak örgütte yöneticilik pozisyonlarına ulaşmak için çırpınıp duran kişilerdir. Mobbingci narsist kişiliğe sahiptir. Narsist kişilik, gerçekten ziyade gösterişli bir hayal ortamında yaşayan, kendini sürekli diğer insanlardan üstün gören ve bunun kabul edilmesini arzulayan kimselerde görülen zihinsel bozukluk halidir. Tarihte Hitler bunun en büyük örneklerindendir. Hitler zamanın en uygar, en ileri ülkesi olan Almanya'da lise mezunu olduğu halde tüm okumuşlara hükmetmiş, hem Almanya'yı hem de tüm dünyayı ateşe sürükleyebilmiştir. Bunda narsist kişiliğinin rolü çok önemlidir. O yüzden narsist kişiler çevrelerini çok rahat kandırırlar ve çevrelerine kendilerini olduklarından çok daha üstün nitelikli gösterebilirler” diye konuştu.
Sadist kişilik
Bu tarz kişilerin düşmanlık yapmaktan kendini alamadığına dikkat çeken Ozan Uzkut, “Örgüt hiyerarşisinin neresinde bulunursa bulunsun, başarıya azmetmiş bireylere karşı yıldırma politikası gütmeyi önemli bir görev olarak gören, ben merkezci ve egoist, örgütsel etik değerleri hiçe sayan ve örgütsel çıkarları göz ardı eden, örgüt ve çalışanların onlar için var olduğuna inanan, kendi çıkarıyla örgütün çıkarı aynı anlama geldiğini varsayan kişilerdir. Mobbingci sadist kişiliğe sahiptir. Sadist ruhlu, yaptıkları eziyetten haz duyan, özel ve toplumsal çevrelerinde dışlandıkları için kurumsal kimliklerini kullanarak, astlarına ve bazen eşit statüdeki insanlara karşı çok saygısız, kaba ve saldırgan davranan kişilerdir. Mobbingci, önyargılı ve duygusaldır. Davranışlarının rasyonel temeli ve açıklaması yoktur. Dinsel, sosyal veya etnik bir nedene dayanabileceği gibi, gösterdiği yüksek bir performans, elde ettiği bir fırsat, beklenmeyen bir terfi veya ödül, mobbingcileri harekete geçirmeye yeter. Hatta onun sevmediği birine benzemek bile kurbana saldırı için bir neden olabilir” diye konuştu.
Sendroma girmeyin
Sendroma girmemek için yapılacakları aktaran Uzkut, “Mobbingci kötü kişiliklidir. Kendi hasta kişiliklerinin bütünlüğünü korumak ve sürdürmek için, başkalarının ruhsal gelişimini, güç kullanarak yok etmek isteyen, kendilerinin dışındaki herkesi, kendiliğinden değersiz gören kişilerdir. Mobbingci genellikle çalışkandır. Hem işe yaramaz hem de örgütsel gerilimin kaynağı olmak gibi iki olumsuz tutum ve davranışın bir arada olamayacağını bilirler. Yaptıkları her işi abartır, başkalarının işini ise küçümser. Sürekli işlerinin çokluğundan ve zorluğundan bahseder. Kendilerinin olmaması durumunda bu “çok zor ve önemli” işleri yapacak kimsenin olmayacağını düşünürler. Eğer çevrenizde bu tip kişiler varsa bunlardan uzak durun, bunların tuzağına düşmüş mobbing mağdurlarına mutlaka yardımcı olun, ellerinden tutun. Onların mobbing sendromuna girmelerine engel olun” uyarılarında bulundu.
Esra ALTUNKES
Narsist kişilik
Uzkut, mobbingcilern narsist kişiliğe sahip olduklarını aktararak, “Mobbingci ayrıcalıklı ve vazgeçilmez olduğuna inanır. Örgüt hiyerarşisinde kendilerinin ‘güç uygulama’ ayrıcalığına sahip olduklarını düşünen, gerilimden beslenen ve stresli bir örgütsel iklimle arzu ettikleri doğal çevreyi sağlayan, yöneticilik ve liderlik vasıfları olmayan, ancak örgütte yöneticilik pozisyonlarına ulaşmak için çırpınıp duran kişilerdir. Mobbingci narsist kişiliğe sahiptir. Narsist kişilik, gerçekten ziyade gösterişli bir hayal ortamında yaşayan, kendini sürekli diğer insanlardan üstün gören ve bunun kabul edilmesini arzulayan kimselerde görülen zihinsel bozukluk halidir. Tarihte Hitler bunun en büyük örneklerindendir. Hitler zamanın en uygar, en ileri ülkesi olan Almanya'da lise mezunu olduğu halde tüm okumuşlara hükmetmiş, hem Almanya'yı hem de tüm dünyayı ateşe sürükleyebilmiştir. Bunda narsist kişiliğinin rolü çok önemlidir. O yüzden narsist kişiler çevrelerini çok rahat kandırırlar ve çevrelerine kendilerini olduklarından çok daha üstün nitelikli gösterebilirler” diye konuştu.
Sadist kişilik
Bu tarz kişilerin düşmanlık yapmaktan kendini alamadığına dikkat çeken Ozan Uzkut, “Örgüt hiyerarşisinin neresinde bulunursa bulunsun, başarıya azmetmiş bireylere karşı yıldırma politikası gütmeyi önemli bir görev olarak gören, ben merkezci ve egoist, örgütsel etik değerleri hiçe sayan ve örgütsel çıkarları göz ardı eden, örgüt ve çalışanların onlar için var olduğuna inanan, kendi çıkarıyla örgütün çıkarı aynı anlama geldiğini varsayan kişilerdir. Mobbingci sadist kişiliğe sahiptir. Sadist ruhlu, yaptıkları eziyetten haz duyan, özel ve toplumsal çevrelerinde dışlandıkları için kurumsal kimliklerini kullanarak, astlarına ve bazen eşit statüdeki insanlara karşı çok saygısız, kaba ve saldırgan davranan kişilerdir. Mobbingci, önyargılı ve duygusaldır. Davranışlarının rasyonel temeli ve açıklaması yoktur. Dinsel, sosyal veya etnik bir nedene dayanabileceği gibi, gösterdiği yüksek bir performans, elde ettiği bir fırsat, beklenmeyen bir terfi veya ödül, mobbingcileri harekete geçirmeye yeter. Hatta onun sevmediği birine benzemek bile kurbana saldırı için bir neden olabilir” diye konuştu.
Sendroma girmeyin
Sendroma girmemek için yapılacakları aktaran Uzkut, “Mobbingci kötü kişiliklidir. Kendi hasta kişiliklerinin bütünlüğünü korumak ve sürdürmek için, başkalarının ruhsal gelişimini, güç kullanarak yok etmek isteyen, kendilerinin dışındaki herkesi, kendiliğinden değersiz gören kişilerdir. Mobbingci genellikle çalışkandır. Hem işe yaramaz hem de örgütsel gerilimin kaynağı olmak gibi iki olumsuz tutum ve davranışın bir arada olamayacağını bilirler. Yaptıkları her işi abartır, başkalarının işini ise küçümser. Sürekli işlerinin çokluğundan ve zorluğundan bahseder. Kendilerinin olmaması durumunda bu “çok zor ve önemli” işleri yapacak kimsenin olmayacağını düşünürler. Eğer çevrenizde bu tip kişiler varsa bunlardan uzak durun, bunların tuzağına düşmüş mobbing mağdurlarına mutlaka yardımcı olun, ellerinden tutun. Onların mobbing sendromuna girmelerine engel olun” uyarılarında bulundu.
Esra ALTUNKES