Arykanda Antik Kenti, zengin tarihi ve kültürel mirasıyla Likya'nın önemli bir parçası olarak varlığını sürdürüyor. Likya medeniyetine ait antik bir yerleşim yeri olan Arykanda Antik Kenti, Türkiye'nin güneybatısında, Antalya ilinin Finike ilçesi yakınlarında bulunuyor. Likya, Anadolu'nun güney kıyılarında yer alan ve kendine özgü kültürü, dili ve mimarisi ile tanınan eski bir bölge olarak tanımlanıyor. tarih sahnesine yaklaşık M.Ö. 5. yüzyılda çıkan Arykanda adının Likya dilindeki anlamı tam olarak bilinmemekle birlikte, ‘Ary-ka-wanda’ olarak okunabiliyor ve anlamının ‘yüksek yer’ ya da ‘yüksek şehir’ anlamına gelebileceği düşünülüyor. Coğrafi konumu nedeniyle hem deniz hem de kara ticareti açısından önemli bir merkez haline gelen Arykanda'nın zenginliği, mimari yapılarında ve şehir planlamasında da görülebiliyor. Akdağ'ın eteklerinde, deniz seviyesinden yaklaşık 1000 metre yükseklikte, ormanlık ve engebeli bir arazide yer alan Arykanda Antik Kenti’nin konumu kentin stratejik ve savunma açısından avantajlı bir yerde olduğunu gösteriyor. Kent, Finike'nin kuzeydoğusunda, Elmalı karayolu üzerinde, Arif Köyü yakınlarında bulunuyor.
Pek çok kalıntı var
Arykanda Antik Kenti'nde pek çok önemli yapı ve kalıntı bulunuyor. Arykanda'nın en dikkat çekici yapılarından biri olan tiyatro, yamaçta yer alıyor. Kentin en yüksek noktalarından birine inşa edilerek, muhteşem bir manzaraya sahip olan Arykanda tiyatrosu, Hellenistik döneme tarihlenerek daha sonra Roma döneminde genişletildi. Tiyatroya yakın bir konumda yer alan stadyum ise Likya'daki diğer stadyumlardan biraz daha küçük. Yaklaşık 100 metre uzunluğunda olan stadyum dönemin yarışmalarına da ev sahipliği yaptı. Arykanda'da iyi korunmuş bir Roma hamamı bulunuyor.Hamam kompleksi, soğuk, ılık ve sıcak odalar (frigidarium, tepidarium, caldarium) ve bir yüzme havuzundan oluşuyor. Bu yapı, Roma döneminde kentin zenginliğini ve halkın yaşam standartlarını gösteriyor. Kentin ticari ve sosyal merkezi olan Agora ve hemen yanında bulunan meclis binası (Bouleuterion)ise kentin yönetim işlerinin yürütüldüğü yer olarak gösteriliyor.
Zengin ekonomik yaşam
Kentten biraz uzakta yer alan Arykanda'nın nekropol alanında kaya mezarları, lahitler ve anıtsal mezar yapıları bulunuyor. Bu mezarlar, Likya'nın geleneksel mezar mimarisini de yansıtıyor. Bulunduğu bölgenin coğrafi avantajlarından yararlanarak tarım, ticaret ve zanaat gibi ekonomik faaliyetlerde gelişmiş bir şehir olan Arykanda’da tarım arazileri ve zeytinlikler kentin önemli ekonomik kaynakları arasında yer alıyor. Ayrıca deniz ticareti sayesinde zenginleşen kentin, bu refahını kamusal yapıların inşasında da kullandığı düşünülüyor. Kentin yapıları, ziyaretçilere Likya uygarlığının yaşam tarzı ve mimarisi hakkında değerli bilgiler sunmakla kalmıyor; aynı zamanda kazılar ve restorasyon çalışmaları halen devam ediyor. Böylelikle bu çalışmalarla kentin tarihi daha da aydınlatılmaya çalışılıyor.
ARZU YAVUZ
