Tik bozuklukları
Kas grubunun istemsiz, aniden, tekrarlayan şekilde ortaya çıkma halidir.
Tikler kalıcı mıdır?
Geçici tikler olabildiği gibi kalıcı tikler de mevcut.
Tik çeşitleri nelerdir?
1-Gelip geçici tikler; tekil veya çoğul motor ve/veya vokal tiklerden oluşur. Stres ve çevresel faktörler sebep olarak gösterilebilir. Bir yıldan uzun sürmeyen, her gün artmalar ve azalmalarla gözlenebilir.
2-Kronik motor ya da vokal tikler; bir yıldan daha uzun sürer, tikin aktif olmadığı dönem üç aydan daha azdır. Vokal tikler, burun çekme, boğaz temizleme gibi duyulabilen tikler iken, motor tikler kaş kaldırma, göz kırpma, baş sallama, omuz silkme gibi görülebilen tiklerdir.
3-Tourette Bozukluğu; Çocukluk çağlarında (ortalama olarak 7-10 yaşlarında) başlayan bir bozukluktur. Artmalar ve azalmalar gösterir. Motor (hareketle ilgili) ve vokal tikler (ses çıkarma) birlikte görülebilir. Nedenleri arasında genetik, nörobiyolojik ve çevresel etkenler sayılabilir.
4-Başka türlü adlandırılamayan tik bozukluğu; tanı ölçütü karşılamayan tiklerle devam eden bozukluklar için kullanılmaktadır. 18 yaşından sonra başlamakta veya dört haftadan daha kısa sürmektedir.
Öneriler
Tik hangi yaşta olursa olsun, dalga geçilme, dışlanma açısından sosyal anlamda kişi için çok büyük önem taşımaktadır.
Çocuksa anne babası, yetişkin ise yakını olarak, “yapma”, “neden yapıyorsun” demek yerine, sebebi incelenmeli ve hangi durumlarda ortaya çıktığı takip edilmelidir.
Semptomları ortadan kaldırmaya yönelik, dönemsel sorunlarda kişiye destek olunmalı ve benlik algısını yükseltmesi için teşvik edilmelidir.
Ailenin tek başına üstesinden gelebileceği düşünülmemeli mutlaka bir uzman desteğine başvurulmalıdır.