Küresel siyasetin yeniden şekillendiği, güç dengelerinin doğuya kaydığı bir dönemde Türk dünyasının uluslararası sistemdeki yeri Antalya’da düzenlenen önemli bir konferansla ele alındı. ‘Değişen Uluslararası Sistemde Türk Devletleri Teşkilatı’nın Yeri ve Önemi’ başlıklı konferans, Sivil Düşünce Derneği (SDD) tarafından organize edilirken, Türkiye İnternet Medya Birliği (TİMBİR) Antalya Başkanlığı etkinliğe medya desteği sağladı. Konferans, Antalya Ticaret Borsası (ATB) Toplantı Salonu’nda yoğun katılımla gerçekleştirildi.
Gültekin: Ortak bir bilinç çabası
Program, saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başladı. Ardından açılış konuşmaları yapıldı. Sivil Düşünce Derneği Başkanı Hidayet Gültekin, açılış konuşmasında TİMBİR ailesinin Antalya’daki ilk organizasyonuna ev sahipliği yapmaktan duydukları memnuniyeti dile getirerek, “TİMBİR ailesinin Antalya’daki ilk organizasyonuna şeref verdiniz, hoş geldiniz. Bu program sadece bir konferans değil, Türk dünyasının geleceğine dair ortak bir bilinç oluşturma çabasıdır” ifadelerini kullandı.
Şahin: Dünya doğuya dönüyor
TİMBİR Antalya Şube Başkanı Selami Şahin ise yaptığı konuşmada küresel dönüşüme dikkat çekti. Şahin, dünyanın büyük bir değişim sürecinden geçtiğini belirterek, “Bugün dünya doğuya doğru yönelmiş durumda. Küresel dengelerin yeniden kurulduğu güç merkezlerinin doğuya doğru kaydığı ve doğuya baktığımızda ise büyük ve güçlü bir Türk dünyası görüyoruz. Bu coğrafya artık sadece tarihsel bir bağ değil, stratejik bir güç alanıdır. Dolayısı ile Türkler bu gelişmede sadece bir seyirci değil oyun kurucu olma mecburiyetindedir” dedi.
Kocaman: Ticaretin ana damarlarından
Türk Devletleri Teşkilatı Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Ömer Kocaman, Türk Devletleri Teşkilatı’nın sahip olduğu potansiyele ve yürütülen somut çalışmalara dair kapsamlı bir sunum yaptı. Kocaman, Türk Devletleri Teşkilatı’nın bugün; 4,5 milyon kilometrekarelik bir coğrafyayı, yaklaşık 180 milyonluk genç ve dinamik bir nüfusu, 2 trilyon doları aşan ekonomik büyüklüğü temsil ettiğini vurguladı. Türk dünyasının Avrasya’nın tam merkezinde yer aldığına dikkat çeken Kocaman, ulaştırma, enerji, ticaret ve dijital projelerin büyük bölümünün Türk devletleri coğrafyasından geçmek zorunda olduğunu ifade ederek, “Doğudan batıya, kuzeyden güneye uzanan tüm büyük projeler Türk dünyası üzerinden geçmektedir. Orta Koridor bu anlamda stratejik bir hattan ibaret değildir, küresel ticaretin ana damarlarından biridir” diye konuştu.
Enerji ve yeraltı kaynakları vurgusu
Enerji başlığına özel önem veren Kocaman, Türk dünyasının yeraltı zenginlikleriyle küresel ölçekte kritik bir konumda bulunduğunu belirti. Türk devletleri coğrafyasında; 20 trilyon metreküp doğal gaz, 40 milyar varil petrol, 42 milyar ton kömür, dünya uranyum rezervlerinin yaklaşık yüzde 40’ının bulunduğunu söyleyen Kocaman, birleşik bir Türk dünyasının dünyanın üçüncü büyük enerji sağlayıcısı olabileceğini ifade etti. Dr. Ömer Kocaman, 2021 yılında İstanbul’da kabul edilen Türk Dünyası 2040 Vizyon Belgesi’nin, ortak gelecek hedefinin yol haritasını çizdiğini söyledi. Ulaştırma, ticaret, enerji, çevre, eğitim, turizm ve dijitalleşme alanlarında kurumsal iş birliklerinin hızla geliştiğini belirten Kocaman, yalnızca 2025 yılı içinde, 150’nin üzerinde toplantı ve etkinlik, 60’tan fazla bakanlar toplantısı, 350’ye yakın teknik toplantı gerçekleştirildiğini açıkladı.
‘Ortak alfabe tarihi bir adım’
Konuşmasında ortak alfabe çalışmalarına da değinen Kocaman, Aksakallar Konseyi Başkanı Binali Yıldırım’ın öncülüğünde oluşturulan resmi komisyonla 34 harften oluşan ortak Türk alfabesinin kabul edildiğini söyledi. Bu adımın Türk dünyasında kültürel ve akademik birlik açısından tarihi bir dönüm noktası olduğunu vurguladı. Kocaman, yeni neslin değişen öğrenme alışkanlıklarına dikkat çekerek, “Bugünün gençlerine Yunus Emre’yi, Hoca Ahmet Yesevi’yi artık üç dakikalık videolarla anlatmak zorundayız. Dijital dünyaya uyum sağlamadan ortak bilinç oluşturamayız ”ifadelerini kullandı.
Soru-cevap’ta gündem yoğundu
Konferansta konuşmalardan sonra katılımcıların soruları yanıtlandı. Soru-cevap bölümünde Birleşik Türk Devletleri tartışmaları, konfederasyon ihtimali, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) konusu, öğrenci ve akademisyen değişim programları, Türk dünyasının AB ve diğer küresel yapılarla ilişkileri detaylı şekilde ele alındı. Kocaman, önceliğin üye devletlerin kendi kurumsal ve ekonomik yapılarını güçlendirmesi olduğunu, birlik modellerinin zaman içinde doğal olarak şekilleneceğini ifade etti.
‘Antalya özel bir yere sahip’
Dr. Kocaman, Antalya’nın Türk dünyası açısından özel bir yere sahip olduğunu belirterek, kültür, turizm, gençlik ve eğitim projelerinde Antalya’nın merkez şehirlerden biri olabileceğini dile getirdi. Konferans, Türk dünyasının yalnızca ortak geçmişe değil, ortak geleceğe odaklanan bir yapı haline geldiğini ortaya koydu. Katılımcılar, Türk Devletleri Teşkilatı’nın artık söylemden çok somut proje ve eylem üreten bir kurumsal güç olduğuna dikkat çekti. Program, yoğun ilgi ve karşılıklı değerlendirmelerle sona erdi. Türk Devletleri Teşkilatı Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Ömer Kocaman’a hediye takdimi yapıldı. Konferans sonrasında TİMBİR Şube Başkanı Selami Şahin ve SDD Başkanı Hidayet Gültekin, Ömer Kocaman’a Türk El Sanatları örneklerinden oluşan plaket takdim etti.