Modern dünyanın hızlı yaşam temposunda, paketli ve hazır gıdalar sofralarımızın vazgeçilmezi haline geldi. Ancak son bilimsel araştırmalar, bu gıdaların sadece kilo aldırmadığını, vücudumuzun biyolojik işleyişini temelinden sarstığını gösteriyor. ‘Ultra işlenmiş gıda’ kategorisine giren bu ürünler, mutfağımızda bulunmayan kimyasal bileşenler ve endüstriyel yöntemlerle birer ‘gıda benzeri maddeye’ dönüşüyor. Ultra-işlenmiş gıdaların kıvamını korumak için kullanılan emülgatörler, sağlığımızı en derinden etkileyen unsurların başında geliyor. Emülgatörler aslında bir tür deterjan gibi davranır. Bağırsaklarımızı koruyan o hassas mukus tabakasını incelterek, dost bakterilerin (mikrobiyota) yaşam alanını yok eder. Bu durum, ‘geçirgen bağırsak’ sendromuna yol açarak, vücudun savunma mekanizmasını çökertir ve kronik iltihaplanmayı (enflamasyon) tetikler. Bağırsak floranızın silinmesi, sadece sindirim değil, bağışıklık ve ruh sağlığınızı da doğrudan bozar.
Beyindeki ‘haz’ tuzağı
Hiç kendinize bir paket cipsi veya bisküviyi neden bitirmeden bırakamadığınızı sordunuz mu? Cevap, gıda mühendisliğinin ‘Bliss Point’ (Hazzın Doruk Noktası) dediği formülde gizli. Endüstriyel gıdalar; şeker, tuz ve yağın doğada asla bir arada bulunmayan oranlarda birleştirilmesiyle tasarlanır. Bu kombinasyon, beyindeki dopamin sistemini, yani ödül merkezini tıpkı ağır bağımlılık yapıcı maddeler gibi uyarır. Bir süre sonra beyin bu suni hazza alışır ve doğal gıdalar (elma, sebze gibi) kişiye tatsız gelmeye başlar. Bu, biyolojik bir ele geçirilme sürecidir.
Etiket okuma rehberi
Market raflarındaki ürünlerin arkasını çevirdiğimizde karşımıza çıkan terimler genellikle kafa karıştırıcıdır. En büyük yanılgı ise ‘Doğala Özdeş Aroma’ ifadesinde yaşanıyor. Bir etikette ‘doğala özdeş’ görüyorsanız, o ürünün içinde o meyvenin veya baharatın kendisi yok demektir. Bu, laboratuvar ortamında, doğal olanın moleküler yapısının birebir taklit edilerek üretilen sentetik bir maddedir. Vücudumuz bu yabancı molekülleri tanıyamadığı için metabolik süreçlerde aksamalar meydana geliyor. Eğer bir içerik listesinde mutfağınızda bulunmayan 5’ten fazla madde varsa, o ürün ultra-işlenmiştir. Uzmanların ortak görüşü ise, sağlığı geri kazanmanın yolunun ‘Etiketsiz gıdalara’ (pazar tezgahı, taze sebze, meyve, bakliyat) dönmekten geçtiği yönünde. Tabağınızdaki yiyecek bir fabrikadan değil, topraktan geliyorsa vücudunuzun biyokimyası sizi korumaya devam edecektir.