Birleşmiş Milletler (BM) tarafından 2025 yılı kooperatifçilik yılı ilan edildi. Bu da kooperatiflerin öneminin bol bol vurgulanacağı anlamı taşıyor.
Kooperatif işi bir örgütlenme meselesidir. Üretici tarafının örgütlü olması birlikten nasıl güç doğduğunu gösterir.
Muhtemelen gelişmiş ülkelerde kooperatifçilik daha da iyileşecek ve kendi ülkelerine önemli katkılar koymaya devam edecektir.
Peki ülkemizdeki kooperatifçilik bize ne kazandıracak?
Kooperatifçilik yılı nedeniyle konuşan Ticaret Bakanı Bolat, Türkiye’de 4,5 milyon ortaklı 49 bin kooperatifin bulunduğunu ifade etmiş. Kooperatiflerin gıda arz güvenliğinde kritik bir rol oynadığını da eklemiş.
Kooperatifler gıda arzında çok önemli görevlere sahiptir. Bunu yadsımak mümkün değildir.
Bakanımız Bolat aynı konuşmada kooperatiflerin fahiş fiyatlarla mücadelede etkili olabileceğinivurgulamış.
Açıkçası Sayın Bakan’a katılmıyorum. Bu nasıl olacak ben de merak içindeyim. 4,5 milyon ortaklı 49 bin kooperatif hangi katkılarla fahiş fiyatı yavaşlattı sormadan edemiyorum.
Tarım Kredi Kooperatiflerinin katkı koyduğunu söyleyebiliriz. Haklılık payı da var. Sadece kendi ürettikleri markalarda bunu yapabiliyorlar. Diğer markalardaki satışlar diğer marketlerde olduğu gibi devam ediyor. Kendi markalarındaki indirimler üç harfli marketlere vız geldi.
Fahiş fiyatın kontrolünü kooperatiflerin, boykotlardan, tarım ürünlerinin ihracatının azaltılmasıyla sağlamaya çalışmak çok gerçekçi görünmüyor.
Kontrol ve denetim olmadan asla yapılamaz. Kontrol ve denetimden sonra da kuralların tam olarak adil şekilde uygulanması gerekir.
Bazı tarım ürünlerinin fiyatları çökmüş durumda. Bu durumda fiyatları ucuzlattık mı diyeceğiz. Ya üreticinin zararı ne olacak? Bu zararın dolaylı etkileri ve bu etkilerin çarpanlarını hesaba katıyor muyuz?
Açıkçası ülkemizde kooperatifleşme ve üretici birliklerinin tam olarak işe yaramadığını düşünüyorum. Bazı güzel örneklerin olduğunun da altını çizelim.
Üreticinin örgütlenmesi mutlaka sağlanmalıdır. Sadece tabela ya da kağıt üzerindeki örgütlerle fahiş fiyat kontrolü de sağlanamaz.
Fahiş fiyat kontrolü kuralların tam olarak çalıştırılmasından geçer.
