“Sağlam kafa, sağlam vücuttu bulunur” diyerek sporu teşvik etmiş Atamız. Bende sağlıklı olmak isteyen şirketler için uyarladım başlığı. Ne alaka demeyin.
Şirketlerin değeri bilanço ile belli olur. Düzgün bir bilanço olmadığı takdirde şirketlerin gerçek değerinin bulunması neredeyse imkansız. Bilanço ne kadar düzgün ise şirkette o kadar sağlıklı demektir.
Ülkemizde Şirketlerin bilançolarının gerçeği yansıtamamasının çeşitli nedenleri bulunmakta.
Bunlar;
. Vergi mevzuatı ile muhasebe standartlarının uyumsuzluğu,
. Şirket yöneticilerinin tutumu
. Vergi oranlarının yüksekliği ve dolaylı vergilerin olumsuz etkisi
. Enflasyonun etkisi….
İlave edilecek başkaca unsurlar var ancak konumuz başka.
BİLANÇONUN GERÇEĞE YAKIN OLMASI İÇİN YAPILAN YASAL UYGULAMALAR
1-Tarihsel süreçte ilk olarak bilançoların gerçeğe uyumlu hale getirmek için “Yeniden Değerleme” yapıldı. “Enflasyon Muhasebesi” uygulandı. Enflasyon muhasebesi başlayınca yeniden değerleme kalktı. Hale şartların oluşması halinde halen şirketlerin yapmak zorunda olduğu yasal bir uygulama. (VUK mükerrer 298.mad.)
2-Diğer bir uygulamada tüzel kişilerin “BAĞIMSIZ DENETİME “ tabi olmasıydı. Bağımsız Denetim’in en önemli gayesinden birisi de bilançoların gerçeğe uygun hale getirilmeye olanak tanımasıdır desek yanlış olmaz. Çünkü uygulama yabancı şirketlerin ülkemizde şirket alma süreçlerinde yaşanan sıkıntıların giderek artması suretiyle ortaya çıkmıştır.
Ne gibi sorunlar?
Yerli şirketin masa başındaki fiyatı 100 milyon dolar, bilançodaki fiyatı 50 milyon dolar olarak görünmesi…
Halen belirlenen limitlere uyan tüzel kişiler bağımsız denetim yaptırmak zorunda. (6102 Sayılı TTK ve 660 Sayılı Kamu Gözetim Kurumu’na ait Kanun)
3-Af yasalarınca kasa, stok,demirbaş, ortaklar cari hesapları düzeltilmesine olanak sağlandı.
YENİ OLAN NEDİR?
1-7143 sayılı af yasasınca kasa, stok, demirbaş, ortaklar cari hesaplarının düzeltilme şansı var. Son müracaat tarihi 31 Ağustos 2018.
2-7144 sayılı kanun ile VUK’na eklenen Geçici 31’inci maddede tam mükellefiyete tabi ve bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine 25 Mayıs 2018 tarihi itibarıyla aktiflerine kayıtlı bulunan TAŞINMAZLARININ kıymetlerini 30 Eylül 2018 tarihine kadar yeniden değerleme olanağı getirildi
“TAŞINMAZ: Türk Medeni Kanununun 704 üncü maddesine göre taşınmaz mülkiyetinin konusu şunlardır: 1-Arazi, 2-Tapu kütüğünde ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli haklar, 3-Kat mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümler.”
Söz konusu düzenleme özetle aşağıdaki aşağıdaki gibidir.
• Düzenlemeden tam mükellefiyete tabi ve bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri yararlanabilecektir.
• Finans ve bankacılık sektöründe faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları, münhasıran sürekli olarak işlenmiş altın, gümüş alım-satımı ve imali ile iştigal eden mükellefler ile bu Kanunun 215’inci maddesi uyarınca kendilerine kayıtlarını Türk para birimi dışında başka bir para birimiyle tutmalarına izin verilenler söz konusu düzenlemeden yararlanamazlar.
• Değerlemeye konu olacak olan sadece taşınmazlardır.
• Sat-kirala-geri al işlemine veya kira sertifikası ihracına konu edilen taşınmazlar söz konusu düzenlemeden yararlanamazlar.
• Mükellefler 25 Mayıs 2018 tarihi itibarıyla aktiflerine kayıtlı bulunan taşınmazlarının kıymetlerini 30 Eylül 2018 tarihine kadar aşağıdaki şartlarla yeniden değerleyebilirler.
YENİDEN DEĞERLEME MALİYETİ NE KADAR?
Değer artışı tutarı üzerinden %5 oranında vergi hesaplanacak. Hesaplanan vergi, yeniden değerleme işleminin yapıldığı tarihi izleyen ayın 25 inci günü akşamına kadar bir beyanname ile gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairesine beyan edilecek ve aynı süre içerisinde ödenecek.
BİR ÖRNEK:
Şirket aktifine 1990 yılında girmiş bir otel binasının değeri 1 milyon TL, otel binasına ait amortisman 340 bin TL. olsun. Yeniden değerleme sonrasında otel binasının değeri 1.3 milyon TL, Otel binasına ait amortisman 420 bin TL olsun.
Yeniden değer artışı ((değer öncesi net aktif değeri 1 milyon-340 bin)) – ((değer öncesi sonrası net aktif değeri 1.3 milyon- 420 bin) ) 220 Bin TL değer artışı olacak.
Ödenecek Vergi (220 bin * %5) 11 bin TL.
Vergi peşin ödenecek.
AVANTAJLARI
* Şirket aktifinde kayıtlı taşınmazların gerçek değere yakın bir değer olması şirketin aktifini güçlendirir.
* Şirket öz sermayesi artar.
* Şirketin kredibilitesi artar.
* Şirkete ortak alımında veya şirketin tamamen satışında ciddi avantaj sağlar.
* Şirket taşınmazlarının satışında kolaylık sağlar…
DAHA İYİ OLABİLİRDİ
Her ne kadar Yeniden Değerleme uygulaması şirket taşınmazlarının değerini piyasadaki reel değere taşıyamayacak olsa da faydalı bir uygulamadır.
Ancak Kanun dileyen mükelleflerin taşınmazlarını piyasadaki rayiç fiyatlara göre yeniden değerleme imkan tanıyabilir, hesaplanacak olan vergi tutarını bir kat arttırabilirdi. Böylece dileyen mükellefler daha yüksek oranlı vergi ödeyip faydalanabilirdi. Kanun da amacına uygun olurdu.
Yinede, özellikle ticaret hacmini yükseltmek isteyen şirketler için fırsat olduğu söylenebilir.
Neden mi?
Dış kaynak bulmak daha olay olabilir…