Geçen haftaki yazımda önümüzdeki bir yıllık süreç içerisinde analog yayın yapan FM radyoların artık tarih olacağından bahsetmiştik. Bugün, bu dönüşüm sürecinin ekonomik boyutu ile ilgili bazı çarpıcı bilgileri değerlendirmek istiyorum.
Gazetelerde yer alan TUYAD başkanının vermiş olduğu verilere göre halihazırda ülkemizde 1000’in üzerinde radyo kanalı mevcut ki bunların önemli bir kısmının yerel kanallar olduğunu biliyoruz. Uydu aracılığıyla yayın yapan kanal sayısı 270 olduğuna göre ulusal kanal sayısının toplamdaki oranının dörtte bir olduğunu varsayabiliriz. Mevcut 25 bin analog vericinin görevini yapacak olan 6 bin dijital vericiye dönüşüm işleminin ise yaklaşık 11 milyar Dolar’lık bir pazar oluşturacağı söyleniyor.
Bu noktada kafama takılan ilginç bir soru var. Bazı TV ve radyo kanallarının piyasaya yeni çıkan eserleri yayınlamak için ücret aldığı uzun zamandır bilinen bir gerçek. Hatta ulusal kanallardan birisi 2013 yılında artık ücret almayı bırakıp en çok satılan ya da listelere giren şarkıları yayınlayacağını açıklamıştı. Parayı veren düdüğü çalar zihniyeti ile dinleyici ile buluşamayan pek çok kaliteli eser yerine öncelikle finansal olarak güçlü yapımcı ya da eser sahiplerinin çalışmalarının yayınlanması sektörel gelişim açısından da olumsuz etkilere sebep oluyordu.
Yeni dijital radyo yayıncılığına geçildiğinde başta yerel radyo kanalları olmak üzere pek çok kanal yayın hayatına veda etmek zorunda kalacak, çünkü illerde yayın yapabilecek yerel kanal sayısının en popüler iki kanalla sınırlı tutulması gündemde. Bu durumda iki önemli sonuç ortaya çıkıyor. Bunlardan güzel olanı yayınlarına devam etme hakkına sahip olan yayıncıların daha kaliteli radyo yayınları gerçekleştirebilecek olması. Kötü haber ise yayın haklarının az sayıda kanala verilecek olması onlara müzik piyasasını manipüle edebilecek önemli bir güce sahip olmalarını sağlayacak olmasıdır.
Telif hakları ile sıkıntıları devam eden sektörlerden birisi olan müzik sektörünün gerek gelirlerini, gerekse geleceğini etkileyebilecek olan bu dönüşüm süreci sonrasında bazı radyo kanallarının mevcut durumdan istifade ederek tekelci davranışlar sergilemesi durumunda üst kurulların ne gibi önlemler alacağını merak ediyorum.
Sevgiyle Kalın!