Genç kalmak sadece bedensel midir? Reklamlar ve sosyal medya bizi genç görünmeye zorlar fakat gençliğin en büyük bileşeni hızlı ve sorunsuz çalışan bir beyindir. Yaşın ilerlemesiyle beraber hepimiz daha unutkan oluruz ve zihinsel keskinliğimizi kaybetmeye başlarız. Maalesef yaşlanmaya engel olmak mümkün değil fakat onu ertelemek mümkün.
Nöroplastisitenin yaşla beraber azaldığı yani beynin uyum ve değişim yeteneğinin genç bireylere oranla yavaşladığı gözlemlenmiştir. Yeni doğan bir bebekte nöroplastisite tavanken zaman sonra kullanılmayan gereksiz bağlar azalır ve gerekli olan bağlar canlı tutulur. Fakat yaşlanmayla beraber bu bağlar da azalmaya başlar. Bir diğer deyişle zaman geçtikçe beynimizdeki nöronlar artık eskisi kadar birbirleriyle yeni bağlar kurmuyor ve buna ek olarak kurulan bağlar azalmaya başlıyor. Bu bağları canlı tutmanın en basit yolu fiziksel aktivite olarak karşımıza çıkar. Neredeyse bütün fiziksel aktiviteler beyne daha çok kan pompalanmasını sağlar ve böylelikle nöronlara daha çok kan oksijen ve glikoz akışı olur. Özellikle yoga gibi kas esnekliğini arttırıcı aktiviteler yaşlanma üzerinde olumlu etkilere sahiptir. Aynı şekilde kalp-damar sağlığını olumsuz etkileyecek rahatsızlıkların önüne geçilmesi de zihinsel gençlik için çok önemlidir. Bunların en başında gelen sigara kullanımı, hipertansiyon, obezite, diyabet gibi durumlar beyne pompalanan kanı doğrudan etkiler.
Sadece bedensel beslenme değil ruhsal beslenme de beyin sağlığı konusunda önemli bir rol oynar. Araştırmalara göre depresyon belirtileri gösteren bireylerin IQ skorlarında azalma görülmektedir. Depresyon, uyku bozukluğu, sosyal çekilme gibi psikolojik etkenlerin beyni olumsuz şekilde etkilediği ve aktivitesinde azalmaya sebep olduğu kanıtlanmıştır. Meditasyon uygulamaları bireylerin hem beden hem de zihin olarak iyi hissetmelerine neden olmaktadır. Günümüzde gelişen teknolojiyle beraber evde kendi kendinize uygulayabileceğiniz meditasyon tekniklerine kolayca internet üzerinden erişebilirsiniz.
Zihinsel keskinliği korumanın bir diğer yolu da yeni bir şey öğrenmekdir. Sadece yeni bir şey öğrendiğinizde beyninizde nöronlar arası yeni yollar oluşur. Sürekli bulmaca çözen birisi için bulmaca çözmek bu anlamda faydalı olmayacaktır. Yeni bir dil öğrenmek, bilmediğiniz yeni matematiksel formüller kullanmak, yeni bir aktivite yapmak beyninizde nöroplastisitenin artmasına katkıda bulunur. Bu bağlamda zihinsel aktiviteler beyninizi sürekli genç kalmaya zorlar. Unutmayın yaşlandığınızda kırışıklıklarla dolu bir suratla alışverişe gidebilirsiniz ancak demans belirtileri göstermeye başladığınızda bunu tek başınıza yapmanız pek mümkün olmayabilir.
