Demans, düşünme ve hafıza ile ilgili sorunların günlük işlevi etkiler nitelikte bozması anlamına gelir. İlerleyen yaşla beraber bilişsel aktivitelerde düşüş görülür. İnsanlar artık bağımsız çalışamayacak kadar düşünme ve hafıza sorunları yaşadıklarında bunama sorunu ile karşı karşıya gelirler. Bunama teşhisinde üç kritere bakarız,
- Bireyin kendisi, ailesi veya doktorları tarafından düşünme ve hafızada belirgin bir düşüş olduğuna dair gözlemler.
- Düşünme ve hafıza testlerinde sayısal nitelikle önemli bozukluk.
- Düşünme ve hafıza problemlerinin günlük yaşam aktivitelerini etkiler nitelikte olması.
Bireylerin sadece fatura ödeme, alışveriş veya ilaç alma gibi az karmaşık günlük aktiviteleri yapmakta güçlük yaşadıklarında hafif düzeyde demansları vardır. Ancak giyinme, banyo yapma ve tuvaleti kullanma gibi daha temel günlük yaşam aktivitelerindeki zorluklar demansın orta veya şiddetli aşamada olduğunu düşündürür.
Demans başlı başına bir hastalık değildir, birçok farklı nedeni olan bir durumdur. Alzheimer hastalığı, zamanın yaklaşık yüzde 70'inde demansa neden olur, bu yüzden insanlar genellikle Alzheimer hastalığı ile demansı karıştırır. Demansın diğer yaygın nedenleri arasında Parkinson hastalığı demansı, vasküler demans ve frontotemporal demans bulunur.
Öznel Bilişsel Gerileme gelecekteki bir hafıza bozukluğunun bir işareti olabilir, ancak her zaman değil.
Hafızanızın azaldığını fark ettiyseniz, doktorunuza danışacak kadar endişeliyseniz ve doktorunuz sizi test etti ve hafızanızın normal olduğunu söylediyse, "öznel bilişsel düşüş" (bazen "öznel bilişsel bozukluk" olarak adlandırılır.) Bireyler aşağıdaki durumlarda öznel bilişsel düşüş yaşarlar:
- Düşünme veya hafızada (veya her ikisinde), doktorlarının dikkatini çekecek kadar rahatsız edici bir düşüş fark ederler.
- Düşünme ve hafıza testleri üzerindeki performansları normaldir.
- Günlük işlevleri normaldir.
Öznel bilişsel gerilemeye sahip çoğu insan sonunda bir hafıza bozukluğu yaşamaz. Bu kişiler genellikle vitamin eksikliği veya tiroid bozukluğu gibi geri dönüşlü bir rahatsızlığa sahiptir. Ancak bunları ve diğer geri dönüşlü nedenleri araştırmak için doktorunuza görünmelisiniz. Ayrıca hafızanızı geliştirmeye yardımcı olmak ve gelecekte bir hafıza bozukluğuna yakalanma olasılığını azaltmak için bugün yapabileceğiniz belirli şeyler var; beslenmenizi iyileştirmek ve egzersiz yapmak dahil. Daha önce yapmadığınız aktiviteler yapın yeni bir dil öğrenmek gibi. Beyninizi zorlamalısınız ve sürekli daha önce çalıştırmadığınız alanları çalıştırıp o bölgelerde yeni sinapsların oluşumuna olanak sağlayabilirsiniz. Son olarak unutmayın ki bir hafıza bozukluğu teşhisi konulsa bile birçok tedavi mevcuttur ve bu tedavilerin faydaları erken başlandığında en yüksek seviyededir. Sevgiyle kalın.