Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Bankacılık Komisyonu Başkanı Hüseyin Ölmez, bayram öncesi haftada basında yer alan ‘Yargıtay, tüketici kredileri nedeniyle emeklilerin banka hesaplarına haciz konulması halinde içtihadı birleştirme kararı aldı’ haberleri ile ilgili olarak değerlendirmelerde bulunarak, “Bu haberin ardından, bazı varlık şirketlerinin emeklileri icra tehdidiyle aradıkları bilgisi kamuoyuna yansımıştır. Söz konusu karar, ‘Tüketici kredisi nedeniyle verilen hapis, takas, mahsup ve benzeri onay ve rıza talimatları nedeniyle bankanın emekli maaşına doğrudan bloke koyabileceği’ yönünde yorumlanmıştır. Ancak Yargıtay'ın önceki kararlarına ve mevcut yasal düzenlemelere bakıldığında, bu uygulamanın belirli şartlara bağlı olduğu görülmektedir” dedi.
‘Yasal olarak mümkün değil’
‘5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 93. maddesine göre, emekli maaşlarından yalnızca SGK prim alacakları ve nafaka alacakları için haciz kesintisi yapılabilir’ diyen Başkan Ölmez, “Bunun dışında herhangi bir borç nedeniyle emekli maaşına haciz konulması yasal olarak mümkün değildir. Yargıtay’ın içtihadı birleştirme kararına detaylı bakıldığında, emeklinin açık rızası ve onayı olmadan maaşından kesinti yapılmasının hukuka aykırı olduğu vurgulanmaktadır. Ancak, bazı emeklilerin yasa hükmünü kötüye kullanarak, kredi taksitlerinin maaşlarından kesilmesine itiraz ettikleri ve bankaların kredi tahsilatında zorluk yaşadığı belirtilmektedir. Bu kararın, söz konusu kötüye kullanımı önlemek amacıyla alındığı ifade edilmiştir” diye konuştu. Ölmez, Yargıtay’ın kararını olumlu karşıladıklarını dile getirerek, “Bankaların verdikleri kredileri zamanında tahsil etmeleri, ekonomimiz ve sosyal yaşamımız açısından büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, Yargıtay’ın bu kararını olumlu karşılıyoruz ancak bu düzenleme emekli kredi borçlusunun icra takibinde olan borcu için onay ve rıza vermeden maaşından haciz kesintisi yapılmasını içermemektedir” dedi.
Uygulama nasıl işleyecek?
Haciz uygulamasının nasıl işleyeceğini aktaran Ölmez, “Emekli bir birey, eğer İcra Dairesine usulüne uygun bir şekilde onay ve rıza bildiriminde bulunmazsa, uzun zamandır icra dairesinde bekleyen borcu için maaşına haciz uygulanamayacaktır. Ancak bunun dışındaki varlıklarına haciz konulması mümkündür. Örneğin, bayram ikramiyelerine haciz uygulanan çok sayıda emekli bulunmaktadır. 21 Mart 2025 itibarıyla, takipteki tüketici kredisi borcu 74 milyar 298 milyon TL’ye, takipteki kredi kartı borcu ise 74 milyar 375 milyon TL’ye ulaşmıştır. Bu rakamlara varlık şirketlerine devredilen borçlar dahil edilmemiştir. Borçların bu denli artması, toplumsal ve sosyal yaşam açısından ciddi riskler oluşturmaktadır. TÜKONFED tüketici finansmanındaki borç sorununu çözmek adına tarafların uyma zorunluluğu olacak bir yapılanma oluşturulmasını önermektedir. Borçların yapılandırılması ve bankaların tahsilat süreçlerinin daha düzenli işlemesi için hükümetin ve finans sektörünün birlikte çalışması gerektiği vurgulanmaktadır” ifadelerini kullandı.