Sıkıntılar bir türlü bitmiyor
Bir milyon metrekareden büyük EXPO Projesinin yeni kuşaklara düğün salonu olarak kalacağı iddiaları sonrası Antalya Tarım ve Orman İl Müdürü Mustafa Özen, 19 Ağustos 2019 günü EXPO Antalya alanında basın mensuplarıyla toplantı yapmaya karar verdi.
Özen, basın mensuplarına EXPO Antalya alanını özel gezdirerek detaylı da anlatacak. Eleştirilerin odağındaki EXPO alanında kamuoyu tarafından bilinmeyen, görülmeyen ya da fark edilmeyen birçok sorun ve konu var.
Müdürlük özveriyle çalışıyor
Tarım ve Orman İl Müdürlüğü yetkilileri bütçeleri olmadığı, fonlar kesildiği halde kendilerine devredilen alanı büyük bir çaba ve özveriyle işletmeye çalışıyor. Hükümet’ten yeterli destek göremeyince insanüstü çabayla işletilmeye çalışılan, Antalya için çok önemli bir bölge olan alanın son hali insanın içini burkuyor. Müdürlük çalışanları ve tesisleri kiralayanlar sıkıntılar yaşıyor. Özelleştirme kapsamında olduğu için alanın hukuki durumu da şu an karışık. Bu yazımızda alanın durumunu ve yaşanan sorunları sizin için araştırıp derledik.
Özelleştirme İdaresine verildi
EXPO 2016 Fuarı 23 Nisan’da kapılarını açtı 30 Ekim 2016’da kapattı. 112 hektarlık fuar alanının akıbeti ise tartışma konusu oldu. Antalya’daki dünyaca ünlü çiçek ve çocuk temalı EXPO 2016 Fuar alanının Katarlı veya Kuveytli işadamlarına kiraya verilebileceği öne sürülüyordu. 21 Nisan 2014 tarihinde EXPO 2016 Antalya Ajansı ek hizmet binasını açan dönemin Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehmet Mehdi Eker, dünyaya örnek olacak bir EXPO yaratırken kalıcı eserler de bırakılacağının altını çizerek “Fuar 6 ay sonra bitince burası atıl kalmayacak. EXPO göleti, kulesi, botanik parkları ve en önemlisi de kongre merkezi gibi kalıcı eserler bırakacağız” demişti. Alanda çok sayıda tesis ve restoranlar yer alıyordu. İddiaların ve kulislerin aksine Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB), kendilerine devredilen bir milyon metrekareden büyük EXPO 2016 Antalya Fuar Alanı için imar planı değişiklikleri yaptı. “EXPO alanı kamu mülkiyetinde kalmalı” diyen 2 meslek odası planların iptali için dava açtı.
‘Kamu mülkiyetinde kalsın’
TMMOB Mimarlar Odası ve Şehir Plancıları Odası Antalya şubeleri, EXPO 2016 alanıyla ilgili imar planı değişikliğinin iptali ve yürütmenin durdurulması için Danıştay’a başvurdu. Edinilen bilgiye göre Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca hazırlanan Antalya ili, Aksu İlçesi, Solak Mahallesi 13203 ada 67, 68, 69, 70 ve 13202 ada 166 no’lu parsellerden oluşan, mülkiyeti Hazineye ait EXPO-2016 Botanik Fuar Alanı’na‘ticaret-turizm alanı, fuar, panayır ve festival alanı, teknik alt yapı alanı, resmi kurum alanı (karakol), su yüzeyi (kanal) ve yol kullanım kararı’ getiren, Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 4 Aralık 2017 tarih ve 2017/125 sayılı kararı ile onaylanan 1/100 bin ölçekli Çevre Düzeni Planı değişikliği, 1/25 bin ve 1/5 bin ölçekli Nazım İmar Planı değişikliği ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği kararının iptali, öncelik ve ivedilikle yürütmenin durdurulması istemli dava açıldı. Mimarlar Odası yetkilileri, “EXPO alanı; amacına aykırı olarak özel mülkiyete konu haline getirilmemeli, kamu mülkiyetinde kalmalıdır” dedi.
Dava açılmıştı
Oda yetkilileri “Maliye Hazinesi adına kayıtlı toplam alanı 1 milyon 94 bin 671,44 metrekare olan bahse konu alana ait parseller, ‘Korunması Gerekli Kültür Varlığıdır’ beyanı ve ‘3083 Sayılı Yasanın 13’üncü maddesi gereğince kısıtlıdır’ beyanı yer almakta iken, Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 11 Temmuz 2017 tarih ve 6405 sayılı kararı ile ‘Korunması Gerekli Kültür Varlığıdır’ şerhi kaldırılarak, ‘Temalı Park ve Fuar Alanı- Expo 2016 Antalya Uluslararası Sergi Alanı’ olarak planlanmıştır” ifadesini kullanırken davanın 6 Nisan 2018 günü açıldığı öğrenildi.
Odalar plana neden karşı çıktı
Mimarlar Odası yetkilileri yaptıkları açıklamada “…Türkiye’nin yanı sıra EXPO’ya katılan 52 ülke kendi biyoçeşitliliğini ve endemik türlerini tanıtmak amacıyla tematik ve koleksiyon bahçeleri oluşturmuştur. Antalya, sergi alanında 650 bin metrekare yeşil alan, 300 bin metrekare ‘ayak basılacak alan’, 80 dönüm de göl alanı bulunmaktadır.Ayrıca sergi alanına gelecek nesiller için yeşil bir dünya temasına uygun olarak yaklaşık 25 bin ağaç dikilmiştir. Bu nedenle alanın bütünlüğünü ve özelliğini bozmayacak, sürdürülebilir kararlar alınması zorunluluktur. Ancak alan; 6358 sayılı EXPO 2016 Antalya Kanunu’na aykırı olarak, özelleştirme kapsamına alınarak Özelleştirme İdaresi Başkanlığına (ÖİB) devir edilmiştir. ÖİB’in plan değişikliği ile yaklaşık 1121 dönümlük özellikli yeşil alan, otel, ofis, çarşı, alışveriş merkezi (AVM), hastane, banka gibi yapıların yapılmasına olanak tanıyan bir alan yaratılmaya çalışılmıştır. Son yıllarda, kentlerimizde ranta yönelik bu tür kullanımlar o kadar çok artmıştır ki yeni alanlara ihtiyaç bulunmamaktadır” ifadelerini kullanmıştı.
Şu anda durum ne?
Dava devam ederken alan işletilmek üzere Tarım ve Orman İl Müdürlüğüne devredildi. Alanın, Millet Bahçesi yapılacağı konusu gündeme geldi. Antalya’daki bir milyon metrekareden büyük EXPO alanı da bu proje için uygun bir alan olarak göze çarpıyordu. 650 bin metrekare yeşil alan, 300 bin metrekare ‘ayak basılacak alan’, 80 dönüm göl alanı bulunan alanda bahçeler yapılmış ve alana yaklaşık 25 bin ağaç dikilmişti. Akdeniz Üniversitesinde Çevre Hukuku Öğretim Görevlisi de olan Avukat Murat Bulat geçtiğimiz günlerde internette Facebook’taki sosyal medya hesabından bir paylaşım yaptı. Fransa’nın başkenti Paris’teki Eyfel Kulesinin resmini paylaşan Bulat buraya “Uluslararası EXPO Projesinin yeni kuşaklara düğün salonu olarak kalacağı aklımızın kenarından bile geçmedi. Türkiye’ye yazık, Antalya’ya yazık,EXPO’yayazık, (Paris EyfelKulesinin yıllar öncesi EXPO’nundünyaya armağanı olduğunu düşünürsek)vizyonumuza yazık, çok yazık” ifadelerini yazdı.
Sadece evler ve tesisler kiralanıyor
Bazı yetkililer ile EXPO’daki tesisleri kiralayan birkaç isim ise son durumu şöyle anlatıyor: “Millet zannediyorki EXPO düğün salonu oluyor. Oysa kiburadaki evleri, restoranları ve tesisleri Tarım ve Orman İl Müdürlüğü parça parça kiraya veriyor. Eski işletmeler ve restoranlar bambaşka bir konsepte bürünüyor. Amaç hem gelir elde etmek hem de halkı buraya çekmek. İçerde alanda çok sayıda farklı ülkelere ve şehirlere ait evler var. Bunlar hep EXPO fuarı döneminde yapıldı ve şu anda atıl bekliyor. Kiralama işlemleri eleştiriliyor ve örneğin ‘EXPO düğün salonu yapıldı’ deniyor. Oysa kiiçeride Osmanlı Bahçesi ve Kule Meydanıdaha önce düğün için kiraya veriliyordu. Ayrıca içerde örneğin Antalya Evinde sıra geceli program yapan yer bile var. Örneğin Karadenizliler Derneği Karadeniz Evini kiraladı. Bu kiralamalar da herkese açık. İsteyen restoran olarak kiralıyor isteyen büfe, isteyen kafe isteyen düğün salonu. Ancak bunlar sadece bir milyon metrekareden büyük alanın girişindeki tesisler.
Ulaşım sorunu
Acaba kötü yorum yapanlar hiç gidip EXPO’nunsonhalini gördülermi merak ediyoruz. İçeri bir tane bile insan girmiyor içerisi bomboş. Çocuk adası, çocuk bilim merkezi, bir adet büfe ve golf ders sahası, Çin Evi,Antalya Evi,İstanbul Evi, Konya Evi,Karadeniz Evi, Katar Evi, Kıbrıs Evi, anfi tiyatro, konser alanı,10 bin metrekare fuarve aktivite alanı, Güney Restoran, anfi tarafında 3-4 kiosk ve büfe kiraya verilen yerlerdir. Kapı girişi ücretsizdir. Belediyenin buraya otobüs seferleri koyması gerekiyor. Antray tramvay hattı ise kapıya kadar geliyor. İçerde bagi adı verilen araçlar var ve bunlar ring seferleri yapıyor. Bu araçları özel olarak kiralarsan kişi başı 50 lira ücret ödeniyor. Bölgede ciddi anlamda personel sıkıntısı yaşanıyor. Elektrik tasarrufu için akşam saat 22’den sonra çoğu yerin ışıkları kapatılıyor. Peyzaj ve bitki konusunda eldeki olanaklarla bir şeyler yapılıyor. Ancak bunun yeterli olmadığı göze çarpıyor.
Çöpler toplanmıyor
En önemli sorun ise bölge Aksu Belediyesine bağlı ancak belediye çöpleri almıyor. Sayın Vali Münir Karaloğlu ve Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek’in buraya el atması gerekiyor. Antalya İl Tarım ve Orman Müdürü Mustafa Özen burası için çabalıyor ancak fonların tamamı kesildiği için bölge için kullanılacak bir para da bulunmuyor. Alandaki tesisleri kiralama süresi azami 3 yıl. Bu nedenle ve ayrıca özelleştirme kapsamında bulunulduğundan hiç bir sağlam yatırımcı kiralama için bölgeye adım atmak istemiyor. Tarım ve Orman İl Müdürlüğü, işletmesi kendilerine verilen bu dev alanı bütçeleri olmamasına rağmen işletmeye çalışıyor. Bütçe olmadığı için sadece günü kurtarma üzerine dayalı bir işletme modeli önümüze çıkıyor. Bölgede çok ciddi anlamda sivrisinek popülasyonu var. İlaçlama eleman eksikliğinden yapılamıyor. Belediye birimleri 2 günde bir araba ile gezip ilaçlama yapıyor ancak bu ilaçlamanın da hiçbir faydası yok.”
Şükrü AĞIRMAN
Bir milyon metrekareden büyük EXPO Projesinin yeni kuşaklara düğün salonu olarak kalacağı iddiaları sonrası Antalya Tarım ve Orman İl Müdürü Mustafa Özen, 19 Ağustos 2019 günü EXPO Antalya alanında basın mensuplarıyla toplantı yapmaya karar verdi.
Özen, basın mensuplarına EXPO Antalya alanını özel gezdirerek detaylı da anlatacak. Eleştirilerin odağındaki EXPO alanında kamuoyu tarafından bilinmeyen, görülmeyen ya da fark edilmeyen birçok sorun ve konu var.
Müdürlük özveriyle çalışıyor
Tarım ve Orman İl Müdürlüğü yetkilileri bütçeleri olmadığı, fonlar kesildiği halde kendilerine devredilen alanı büyük bir çaba ve özveriyle işletmeye çalışıyor. Hükümet’ten yeterli destek göremeyince insanüstü çabayla işletilmeye çalışılan, Antalya için çok önemli bir bölge olan alanın son hali insanın içini burkuyor. Müdürlük çalışanları ve tesisleri kiralayanlar sıkıntılar yaşıyor. Özelleştirme kapsamında olduğu için alanın hukuki durumu da şu an karışık. Bu yazımızda alanın durumunu ve yaşanan sorunları sizin için araştırıp derledik.
Özelleştirme İdaresine verildi
EXPO 2016 Fuarı 23 Nisan’da kapılarını açtı 30 Ekim 2016’da kapattı. 112 hektarlık fuar alanının akıbeti ise tartışma konusu oldu. Antalya’daki dünyaca ünlü çiçek ve çocuk temalı EXPO 2016 Fuar alanının Katarlı veya Kuveytli işadamlarına kiraya verilebileceği öne sürülüyordu. 21 Nisan 2014 tarihinde EXPO 2016 Antalya Ajansı ek hizmet binasını açan dönemin Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehmet Mehdi Eker, dünyaya örnek olacak bir EXPO yaratırken kalıcı eserler de bırakılacağının altını çizerek “Fuar 6 ay sonra bitince burası atıl kalmayacak. EXPO göleti, kulesi, botanik parkları ve en önemlisi de kongre merkezi gibi kalıcı eserler bırakacağız” demişti. Alanda çok sayıda tesis ve restoranlar yer alıyordu. İddiaların ve kulislerin aksine Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB), kendilerine devredilen bir milyon metrekareden büyük EXPO 2016 Antalya Fuar Alanı için imar planı değişiklikleri yaptı. “EXPO alanı kamu mülkiyetinde kalmalı” diyen 2 meslek odası planların iptali için dava açtı.
‘Kamu mülkiyetinde kalsın’
TMMOB Mimarlar Odası ve Şehir Plancıları Odası Antalya şubeleri, EXPO 2016 alanıyla ilgili imar planı değişikliğinin iptali ve yürütmenin durdurulması için Danıştay’a başvurdu. Edinilen bilgiye göre Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca hazırlanan Antalya ili, Aksu İlçesi, Solak Mahallesi 13203 ada 67, 68, 69, 70 ve 13202 ada 166 no’lu parsellerden oluşan, mülkiyeti Hazineye ait EXPO-2016 Botanik Fuar Alanı’na‘ticaret-turizm alanı, fuar, panayır ve festival alanı, teknik alt yapı alanı, resmi kurum alanı (karakol), su yüzeyi (kanal) ve yol kullanım kararı’ getiren, Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 4 Aralık 2017 tarih ve 2017/125 sayılı kararı ile onaylanan 1/100 bin ölçekli Çevre Düzeni Planı değişikliği, 1/25 bin ve 1/5 bin ölçekli Nazım İmar Planı değişikliği ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği kararının iptali, öncelik ve ivedilikle yürütmenin durdurulması istemli dava açıldı. Mimarlar Odası yetkilileri, “EXPO alanı; amacına aykırı olarak özel mülkiyete konu haline getirilmemeli, kamu mülkiyetinde kalmalıdır” dedi.
Dava açılmıştı
Oda yetkilileri “Maliye Hazinesi adına kayıtlı toplam alanı 1 milyon 94 bin 671,44 metrekare olan bahse konu alana ait parseller, ‘Korunması Gerekli Kültür Varlığıdır’ beyanı ve ‘3083 Sayılı Yasanın 13’üncü maddesi gereğince kısıtlıdır’ beyanı yer almakta iken, Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 11 Temmuz 2017 tarih ve 6405 sayılı kararı ile ‘Korunması Gerekli Kültür Varlığıdır’ şerhi kaldırılarak, ‘Temalı Park ve Fuar Alanı- Expo 2016 Antalya Uluslararası Sergi Alanı’ olarak planlanmıştır” ifadesini kullanırken davanın 6 Nisan 2018 günü açıldığı öğrenildi.
Odalar plana neden karşı çıktı
Mimarlar Odası yetkilileri yaptıkları açıklamada “…Türkiye’nin yanı sıra EXPO’ya katılan 52 ülke kendi biyoçeşitliliğini ve endemik türlerini tanıtmak amacıyla tematik ve koleksiyon bahçeleri oluşturmuştur. Antalya, sergi alanında 650 bin metrekare yeşil alan, 300 bin metrekare ‘ayak basılacak alan’, 80 dönüm de göl alanı bulunmaktadır.Ayrıca sergi alanına gelecek nesiller için yeşil bir dünya temasına uygun olarak yaklaşık 25 bin ağaç dikilmiştir. Bu nedenle alanın bütünlüğünü ve özelliğini bozmayacak, sürdürülebilir kararlar alınması zorunluluktur. Ancak alan; 6358 sayılı EXPO 2016 Antalya Kanunu’na aykırı olarak, özelleştirme kapsamına alınarak Özelleştirme İdaresi Başkanlığına (ÖİB) devir edilmiştir. ÖİB’in plan değişikliği ile yaklaşık 1121 dönümlük özellikli yeşil alan, otel, ofis, çarşı, alışveriş merkezi (AVM), hastane, banka gibi yapıların yapılmasına olanak tanıyan bir alan yaratılmaya çalışılmıştır. Son yıllarda, kentlerimizde ranta yönelik bu tür kullanımlar o kadar çok artmıştır ki yeni alanlara ihtiyaç bulunmamaktadır” ifadelerini kullanmıştı.
Şu anda durum ne?
Dava devam ederken alan işletilmek üzere Tarım ve Orman İl Müdürlüğüne devredildi. Alanın, Millet Bahçesi yapılacağı konusu gündeme geldi. Antalya’daki bir milyon metrekareden büyük EXPO alanı da bu proje için uygun bir alan olarak göze çarpıyordu. 650 bin metrekare yeşil alan, 300 bin metrekare ‘ayak basılacak alan’, 80 dönüm göl alanı bulunan alanda bahçeler yapılmış ve alana yaklaşık 25 bin ağaç dikilmişti. Akdeniz Üniversitesinde Çevre Hukuku Öğretim Görevlisi de olan Avukat Murat Bulat geçtiğimiz günlerde internette Facebook’taki sosyal medya hesabından bir paylaşım yaptı. Fransa’nın başkenti Paris’teki Eyfel Kulesinin resmini paylaşan Bulat buraya “Uluslararası EXPO Projesinin yeni kuşaklara düğün salonu olarak kalacağı aklımızın kenarından bile geçmedi. Türkiye’ye yazık, Antalya’ya yazık,EXPO’yayazık, (Paris EyfelKulesinin yıllar öncesi EXPO’nundünyaya armağanı olduğunu düşünürsek)vizyonumuza yazık, çok yazık” ifadelerini yazdı.
Sadece evler ve tesisler kiralanıyor
Bazı yetkililer ile EXPO’daki tesisleri kiralayan birkaç isim ise son durumu şöyle anlatıyor: “Millet zannediyorki EXPO düğün salonu oluyor. Oysa kiburadaki evleri, restoranları ve tesisleri Tarım ve Orman İl Müdürlüğü parça parça kiraya veriyor. Eski işletmeler ve restoranlar bambaşka bir konsepte bürünüyor. Amaç hem gelir elde etmek hem de halkı buraya çekmek. İçerde alanda çok sayıda farklı ülkelere ve şehirlere ait evler var. Bunlar hep EXPO fuarı döneminde yapıldı ve şu anda atıl bekliyor. Kiralama işlemleri eleştiriliyor ve örneğin ‘EXPO düğün salonu yapıldı’ deniyor. Oysa kiiçeride Osmanlı Bahçesi ve Kule Meydanıdaha önce düğün için kiraya veriliyordu. Ayrıca içerde örneğin Antalya Evinde sıra geceli program yapan yer bile var. Örneğin Karadenizliler Derneği Karadeniz Evini kiraladı. Bu kiralamalar da herkese açık. İsteyen restoran olarak kiralıyor isteyen büfe, isteyen kafe isteyen düğün salonu. Ancak bunlar sadece bir milyon metrekareden büyük alanın girişindeki tesisler.
Ulaşım sorunu
Acaba kötü yorum yapanlar hiç gidip EXPO’nunsonhalini gördülermi merak ediyoruz. İçeri bir tane bile insan girmiyor içerisi bomboş. Çocuk adası, çocuk bilim merkezi, bir adet büfe ve golf ders sahası, Çin Evi,Antalya Evi,İstanbul Evi, Konya Evi,Karadeniz Evi, Katar Evi, Kıbrıs Evi, anfi tiyatro, konser alanı,10 bin metrekare fuarve aktivite alanı, Güney Restoran, anfi tarafında 3-4 kiosk ve büfe kiraya verilen yerlerdir. Kapı girişi ücretsizdir. Belediyenin buraya otobüs seferleri koyması gerekiyor. Antray tramvay hattı ise kapıya kadar geliyor. İçerde bagi adı verilen araçlar var ve bunlar ring seferleri yapıyor. Bu araçları özel olarak kiralarsan kişi başı 50 lira ücret ödeniyor. Bölgede ciddi anlamda personel sıkıntısı yaşanıyor. Elektrik tasarrufu için akşam saat 22’den sonra çoğu yerin ışıkları kapatılıyor. Peyzaj ve bitki konusunda eldeki olanaklarla bir şeyler yapılıyor. Ancak bunun yeterli olmadığı göze çarpıyor.
Çöpler toplanmıyor
En önemli sorun ise bölge Aksu Belediyesine bağlı ancak belediye çöpleri almıyor. Sayın Vali Münir Karaloğlu ve Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek’in buraya el atması gerekiyor. Antalya İl Tarım ve Orman Müdürü Mustafa Özen burası için çabalıyor ancak fonların tamamı kesildiği için bölge için kullanılacak bir para da bulunmuyor. Alandaki tesisleri kiralama süresi azami 3 yıl. Bu nedenle ve ayrıca özelleştirme kapsamında bulunulduğundan hiç bir sağlam yatırımcı kiralama için bölgeye adım atmak istemiyor. Tarım ve Orman İl Müdürlüğü, işletmesi kendilerine verilen bu dev alanı bütçeleri olmamasına rağmen işletmeye çalışıyor. Bütçe olmadığı için sadece günü kurtarma üzerine dayalı bir işletme modeli önümüze çıkıyor. Bölgede çok ciddi anlamda sivrisinek popülasyonu var. İlaçlama eleman eksikliğinden yapılamıyor. Belediye birimleri 2 günde bir araba ile gezip ilaçlama yapıyor ancak bu ilaçlamanın da hiçbir faydası yok.”
Şükrü AĞIRMAN
Orayı yaparken harcanan paraların ne kadar olduğunu ve ve gerçek değerinin ne kadar olduğunu hangi kayyumdaki telefon şirketinden paraların alındığını ve faturalanıpta neler olduğunuda anlatalın bir tek yukarıda yazılanlar olmaz.