Antalya Ticaret ve Sanayi Odası’nda (ATSO) Mehmet Fatih Tekin başkanlığında bir araya gelen Madencilik Meslek Komitesi, sektörün yaşadığı sorunları masaya yatırdı. Toplantıda, Çin’den başlayarak dünyanın dört bir yanını etkilemeye devam eden koronavirüs salgınının Türkiye’de turizmin ardından madencilik ve doğal taş ihracatını da etkilemeye başladığı ifade edildi. İstanbul Maden İhracatçıları Birliği 2019 yılı verilerine göre; ülkemizin dünya çapında maden ve doğal taş ihracatının yıllık 4,3 milyar dolar düzeyinde olduğu, bunun 1,3 milyar dolarının Çin’e yapıldığı, Türkiye açısından mermer ve doğal taş ihracatında Çin’e alternatif bir ülke olmadığı, zira Çin’den sonra Türkiye’nin en fazla mermer ve doğal taş ihraç ettiği ülke olan Hindistan’ın, Çin’in alımlarının ancak yüzde 15’ine karşılık geldiği belirtildi.
Ocaklar durma noktasında
Komite toplantısında, Çin’in, dünyada ağırlıklı olarak Türkiye, İran, İtalya, Mısır ve İspanya ve Yunanistan’dan blok mermer alımı yaptığı, Türkiye’nin Çin’e maden ihracatının yaklaşık yarısını tek başına mermerin oluşturduğuna vurgu yapıldı. Ayrıca, Türkiye’deki mermer ocaklarının son yıllarda Çinlilerin de güçlü alımı ile birçok sektöre ve insana ekmek kapısı olduğu, binlerce mühendis ve on binlerce işçinin bu sayede istihdam edildiği, bu istihdamdan kamyoncular, gemi acenteleri ve limanlara dek uzanan bir fayda zinciri sağlandığı kaydedildi.
Komite üyeleri, koronavirüs salgını nedeniyle mermer ocaklarının çoğunun faaliyetinin durma noktasına geldiğini ifade ederek, bu krizin uzun sürmesi halinde özellikle mermer ocaklarında ciddi kapanmalar olabileceğini, kapanacak ocaklardan dolayı devletin de milyarlarca lira harç, gelir vergisi ve ağaçlandırma bedelini de kaybedebileceği vurgulandı.
Fuar hazirana ertelendi
Ülkemizdeki birçok mermer ocağının kış aylarından ve Çin’in yeni yıl takviminden dolayı tatil halinde olduğu, ancak Mart ayında çalışmaya başlayacağı belirtildi. 16-19 Mart tarihlerinde Çin’in düzenleyeceği ve Türk ihracatçılarının da katılacağı doğaltaş fuarının salgın krizi nedeniyle haziran ayına ertelendiği, dolayısıyla Türk üreticilerinin satışlarının da aylarca ötelenmiş olacağına dikkat çekildi.
Ruhsat bedeli ödemesi ertelensin
Diğer yandan, Çin’e ihracatın önündeki bu engellerin ardından mevcut yasa gereği ocak ayı sonunda maden ocaklarının devlete ruhsat bedeli ödemesi gerektiği belirtildi. Söz konusu bedelin bir önceki yıla göre üç katına yakın artırıldığı, maden ocaklarının bu ruhsat bedelini ocak ayı sonuna kadar ödeyemediği takdirde bu rakamın iki katına çıkacağı, altı aya kadar da ödenmemesi halinde ruhsatın iptal edildiği vurgulandı. Komite üyeleri, bu durumun işletmelerin kapatılması anlamına geleceği, dolayısıyla zincirleme olumsuz bir etki yaratacağını ifade etti. Ruhsat bedeli ödemelerinin mevcut koşullar altında ertelenmesi, taksitlendirilmesi ve düşürülmesi, bunun yanında, sektörde yer alan işletmelere sağlanan banka kredilerinin de bir an evvel ertelenerek ödeme kolaylığının sağlanması önerildi. Bu çerçevede, meslek komitesi önerisinin Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) aracılığıyla Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı’na yazılı olarak iletilmesi için ATSO Yönetim Kurulu’na sunulmasına oybirliği ile karar verildi.
Umut ÖZEN
Ocaklar durma noktasında
Komite toplantısında, Çin’in, dünyada ağırlıklı olarak Türkiye, İran, İtalya, Mısır ve İspanya ve Yunanistan’dan blok mermer alımı yaptığı, Türkiye’nin Çin’e maden ihracatının yaklaşık yarısını tek başına mermerin oluşturduğuna vurgu yapıldı. Ayrıca, Türkiye’deki mermer ocaklarının son yıllarda Çinlilerin de güçlü alımı ile birçok sektöre ve insana ekmek kapısı olduğu, binlerce mühendis ve on binlerce işçinin bu sayede istihdam edildiği, bu istihdamdan kamyoncular, gemi acenteleri ve limanlara dek uzanan bir fayda zinciri sağlandığı kaydedildi.
Komite üyeleri, koronavirüs salgını nedeniyle mermer ocaklarının çoğunun faaliyetinin durma noktasına geldiğini ifade ederek, bu krizin uzun sürmesi halinde özellikle mermer ocaklarında ciddi kapanmalar olabileceğini, kapanacak ocaklardan dolayı devletin de milyarlarca lira harç, gelir vergisi ve ağaçlandırma bedelini de kaybedebileceği vurgulandı.
Fuar hazirana ertelendi
Ülkemizdeki birçok mermer ocağının kış aylarından ve Çin’in yeni yıl takviminden dolayı tatil halinde olduğu, ancak Mart ayında çalışmaya başlayacağı belirtildi. 16-19 Mart tarihlerinde Çin’in düzenleyeceği ve Türk ihracatçılarının da katılacağı doğaltaş fuarının salgın krizi nedeniyle haziran ayına ertelendiği, dolayısıyla Türk üreticilerinin satışlarının da aylarca ötelenmiş olacağına dikkat çekildi.
Ruhsat bedeli ödemesi ertelensin
Diğer yandan, Çin’e ihracatın önündeki bu engellerin ardından mevcut yasa gereği ocak ayı sonunda maden ocaklarının devlete ruhsat bedeli ödemesi gerektiği belirtildi. Söz konusu bedelin bir önceki yıla göre üç katına yakın artırıldığı, maden ocaklarının bu ruhsat bedelini ocak ayı sonuna kadar ödeyemediği takdirde bu rakamın iki katına çıkacağı, altı aya kadar da ödenmemesi halinde ruhsatın iptal edildiği vurgulandı. Komite üyeleri, bu durumun işletmelerin kapatılması anlamına geleceği, dolayısıyla zincirleme olumsuz bir etki yaratacağını ifade etti. Ruhsat bedeli ödemelerinin mevcut koşullar altında ertelenmesi, taksitlendirilmesi ve düşürülmesi, bunun yanında, sektörde yer alan işletmelere sağlanan banka kredilerinin de bir an evvel ertelenerek ödeme kolaylığının sağlanması önerildi. Bu çerçevede, meslek komitesi önerisinin Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) aracılığıyla Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı’na yazılı olarak iletilmesi için ATSO Yönetim Kurulu’na sunulmasına oybirliği ile karar verildi.
Umut ÖZEN