Gıda Mühendisleri Odası (GMO) Antalya Şube Başkanı İncigül Sağdıç Tataroğlu, gıda güvenliğinde resmi denetimlerin işletmeler üzerindeki etkisinin çok büyük olduğunu aktararak, “Siz ne kadar fazla ve etkin bir denetim yaparsanız, işletmeci de o oranda gıda güvenliğine önem verir. Denetimlerin ise maalesef yeterli olmadığını biliyoruz. Kamu kurumlarında görev alan gıda mühendisi sayısının hala yetersiz olduğunu söyleyebiliriz” dedi.
Merdiven altından sakının
Dışarıda yemek yerken bilinen ve güvenilen yerleri tercih etmek dışında çok fazla alternatif bulunmadığına dikkat çeken Tataroğlu, “Merdiven altı dediğimiz kayıt dışı, sağlıksız, ucuz gıdalardan kaçınılmalıdır. Gıda alınırken ise öncelikle ambalaj özellikleri, etiket bilgileri incelenmeli, uygun sıcaklıkta muhafaza edilip edilmediğine dikkat edilmelidir. Ambalajı açık, delik, ezilmiş, bombaj yapmış gıdalardan kaçınılmalıdır” diye konuştu.
*Gıda Mühendisleri Odası Antalya Şubesi ne zaman açıldı şu an üye sayınız ne kadardır?
Ülke genelinde odamızın kuruluşu 1996 yılıdır. Antalya’da ise 2001 yılında İl Temsilciliğimiz kurulmuş olup, 2010 yılında şube oluşumu gerçekleşmiştir. Antalya Şube olarak 773 üyemiz mevcut. Genel merkezimize bağlı şu anda faal ve emekli üye sayımız ise 16 bin 12’dir.
*Gıda Mühendisleri Odası açılma gerekçesi ve kuruluş amacı nedir?
Gıda Mühendisleri Odası, meslek mensuplarının haklarını korumak, gıda mühendisliği mesleğini tanıtmak, meslek alanını ilgilendiren konularda toplumu bilgilendirmek, meslek alanındaki gelişmeleri izlemek ve yaymak, sektörü ve toplumu doğru şekilde yönlendirmek, gıda politikalarının oluşturulmasında söz sahibi olmak, mesleğe yönelik eğitimler düzenlemek, mesleğin gelişimine katkı sağlayacak her türlü etkinliği düzenlemek ve desteklemek, her türlü bilimsel ve mesleki yayınlar yapmak gibi amaçlara yönelik olarak çalışmalarını sürdürmektedir.
*Gıda Mühendisleri Odası olarak sıkıntılarınız var mı?
Gerek kamuda gerekse özel sektörde istihdam en önemli sorundur. Şüphesiz ki resmi denetimlerin işletmeler üzerindeki etkisi çok büyüktür. Çünkü siz ne kadar fazla ve etkin bir denetim yaparsanız, işletmeci de o oranda gıda güvenliğine önem verir. Aksi takdirde halk sağlığını işletmecilerin vicdanına bırakmış olursunuz. Denetimlerin ise maalesef yeterli olmadığını biliyoruz. Yıllardır dile getirdiğimiz gibi, aldığımız eğitimin içeriği düşünülürse, gıda denetimlerini en etkin yapacak meslek grubu tartışmasız gıda mühendisleridir. Sonradan alınan kısa süreli eğitimlerle denetçi olunmaz. Buna rağmen kamu kurumlarında görev alan gıda mühendisi sayısının hala yetersiz olduğunu söyleyebiliriz. Özel sektörü değerlendirecek olursak, 2010 yılında yürürlüğe giren kanunla belli bir kapasitenin altındaki iş yerlerinde gıda mühendislerinin istihdam zorunluluğu kaldırılmıştır. Bu durum, gıda işletmelerinin yüzde 80’ini oluşturan bu küçük işletmelerin kontrollerinin, yalnızca resmi kurumlara bırakılması sonucunu doğurmuştur. Resmi denetimlerin de yeterli olmadığını düşünürsek tablo belirginleşmektedir.
*Oda olarak üyelerinize istihdam alanı yaratıyormuşsunuz?
Biz oda olarak üyelerimizin bu konudaki talepleri ve sıkıntıları ile ilgili çalışmalar yapıp, çözüm önerileri geliştiriyoruz. Yeni modeller üzerine çalışıyoruz. Ancak sonuçta istihdam alanı oluşturmak devletin görevidir.
*Oda olarak tüketicileri bilinçlendirmek amacıyla ne gibi eğitim çalışmalarınız var?
Özellikle gündemde olan konularla ilgili konusunda uzman oda üyelerimizden de görüş alarak gereken açıklamalarda bulunuyoruz.
*Oda olarak ne tür gıda ürünleri konusunda denetim yetkiniz vardır?
Ülkemizde gıda denetimleri yalnızca Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığına bağlı il ve ilçe müdürlüklerince ve bazı alanlarda belediyelerce yapılabilir.
*Ülkemiz insanı gıda sağlığı konusunda gerekli bilince sahip mi?
Hepimizin bildiği gibi bu konuda bilincimiz çok eksik.
*Gıda konusunda Milli Eğitim Müdürlüğü ile ortaklaşa okul öğrencilerini bilgilendirmek amacıyla eğitim çalışmanız var mı?
Özellikle Dünya Gıda Günü, Dünya Süt Günü gibi günlerde okullarda Bilinçli Gıda Tüketimi eğitimleri düzenliyoruz.
*En çok zehirlenme vakaları hangi ürünlerde görülmektedir?
En çok uygun şartlarda depolanmayan, üretilmeyen riskli gıdalarda görülmektedir.
*Gıda zehirlenmelerine karşı vatandaşlara ne gibi uyarılarda bulunacaksınız? Gıda alırken nelere dikkat edilmeli?
Dışarıda yemek yerken bildiğimiz ve güvendiğimiz yerleri tercih etmek dışında maalesef çok fazla alternatif bulunmuyor. Merdiven altı dediğimiz kayıt dışı, sağlıksız, ucuz gıdalardan kaçınılmalıdır. Herhangi bir uygunsuzlukla karşılaşıldığında, ilgili resmi kurumlara şikayet edilmeli ve konunun takipçisi olunmalıdır. Gıda alınırken ise öncelikle ambalaj özellikleri, etiket bilgileri incelenmeli, uygun sıcaklıkta muhafaza edilip edilmediğine dikkat edilmelidir. Ambalajı açık, delik, ezilmiş, bombaj yapmış gıdalardan kaçınılmalıdır. Gıda ambalajında işletme kayıt/onay numarası, son tüketim tarihi, içindekiler bölümü incelenmelidir. Gıda satın alındığı andan, tüketilene kadar uygun sıcaklıkta muhafaza edilmelidir. Soğuk ürünler için 0-4 C, dondurulmuş ürünler için -18 C ve altı uygun sıcaklık aralığıdır. Yetersiz sıcaklıkta pişirme, çözünmüş bir gıdanın tekrar dondurulması, sebze ve meyvelerin yeterince yıkanmadan tüketilmesi gibi noktalar da gıda zehirlenmelerine neden olabilmektedir.
*Dondurulmuş gıdalarla ilgili uyarılarınızı alabilir miyiz?
Öncelikle aldığımız dondurulmuş gıdanın uygun şekilde muhafaza edilmiş olduğundan emin olmalıyız. Dondurma işlemi üretim yerlerinde minimum -40 C de yapılan bir işlemdir. Dondurulmuş gıdalar maksimum -18 C de muhafaza edilmelidir. Soğuk zincirin bozulmaması çok önemlidir. Gıdayı tüketeceğimiz zaman ise çözündürmenin doğru yapılması gerekmektedir. Aksi halde gıdanın yapısı bozulur. Donuk gıda, sızıntı suyuyla temas ettirilmeden, yani delikli kap ya da süzgeçlerde ve mutlaka soğuk dolaplarda çözündürülmelidir. Çözündürülmüş gıda tekrar dondurulmamalıdır.
İncigül Sağdıç Tataroğlu kimdir
4 Ekim1985 yılında Almanya’nın Saarbrücken kentinde doğdu. Orta öğretimimi Antalya Aldemir Atilla Konuk Anadolu Lisesi’nde tamamladı. Daha sonra Atatürk Üniversitesi ‘Gıda Mühendisliği Bölümü’nden 2009 yılında mezun oldu. Bir süre üretim sektöründe ‘Üretim Mühendisi’ olarak çalıştıktan sonra turizm sektörüne yöneldi. Yaklaşık 4 yıl kadar turizm sektöründe mesleğini sürdürdükten sonra danışman ve denetçi olarak kariyerine devam etti. Şu anda kendi şirketinde birçok otel, restoran ve üretim yerlerinde Gıda Güvenliği ve Kalite Sistemleri konularında eğitim, denetim ve danışmanlık hizmetleri verdi. 26.05.2015 tarihinden bu yana Gıda Mühendisleri Odası Antalya Şube Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini sürünmektedir.
RÖPORTAJ: Esra ALTUNKES