Etkinlik Organizatörü İşveren Sendikası Genel Başkanı Cevat Çakır ve Antalya Otobüsçüler Esnaf ve Sanatkârlar Odası Başkanı Yasin Arslan, kuaförler ve berberlerde çalınan müziklere telif istemesiyle gündeme gelen Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği’nin (MESAM) şimdi de düğün salonları ve toplu taşıma araçlarından telif talep etmeye hazırlanıyor olmasına tepkilerini dila getirdi. Cevat Çakır, “Cumhuriyetimizin kurulduğu tarihinden bugüne geleneklerimizi, kültürümüzü örf adetlerimizi, duygularımızı bölge bölge ülkemizi tanıtan anlatan sanatçılarımızın türküleri ile bu ülke bugünlere kadar geldi türkülerimizle şarkılarımızla. Bizler ve insanlarımız Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarımız örf adetlerini karakterlerini duygularını hasretlerini aşklarını, eğlencelerini düğünlerini, kınalarını ve tüm ortamlarını müziklerimizle türkülerimizle yaşayarak bugünlere kadar taşıdık” dedi.
‘Beyanı kabul etmiyoruz’
MESAM Başkanı’nın açıklamalarına üzüldüklerini dile getiren Cevat Çakır, “MESAM Başkanı Recep Ergül, basın açıklaması yaparak, Türkiye’deki bütün özellikle düğün salonları berber ve kuaför salonları, toplu taşıma gibi hizmet veren sektörlerimizden çalınan müziklerle alakalı telif hakkı olması gerektiğini açıklayarak ülkemiz insanlarını ve tüm esnafımız, sektörümüz müzisyenlerimizi üzmüştür. Etkinlik Organizatörü İşveren Sendikası Türkiye Genel Başkanı Cevat Çakır olarak 81 ilde federasyon başkanlarımız ile birlikte İşveren- Sen Uluslararası Konfederasyon Başkanımız Barış Ay ile birlikte MESAM Başkanı Recep Ergül’ün bu açıklamasını proje olarak görüyoruz. Ve tüm sendikalarımız ile birlikte 81 il olarak tüm esnaflarımız ile birlikte biz bu usulsüz düşünceyi, kavramı ve vatandaşımıza saygısızlık olarak kabul ediyoruz. Telif hakkı dayatmasını kabul etmiyoruz ve protesto ediyoruz” dedi. Çakır, “Gereğinin yapılması ile MESAM Başkanı Recep Ergül’ün beyanını kabul etmediğimizi, beyanlarımızı resmi belge olarak yetkili mercilere bildirdik ,mücadelemize devam ediyoruz” ifadelerini kulandı.
Otobüsçülerden de tepki
Toplu taşıma araçlarında çalınan müziklerden telif hakkı alınması yönündeki tartışmalar da sürerken, Antalya Otobüsçüler Esnaf ve Sanatkârlar Odası Başkanı Yasin Arslan’dan çarpıcı açıklamalar geldi. Başkan Arslan, bu uygulamanın esnafı mağdur ettiğini, yolcuların da moralini yükselten bir unsurun ‘ticari kazanç’ gibi sunulmasının adil olmadığını söyledi. Otobüslerde çalınan müziğin herhangi bir ticari kazanç amacı taşımadığını vurgulayan Arslan, özellikle şehirlerarası taşımacılık yapan şoförlerin molalarda ya da seyahat sırasında yolcuların daha konforlu yolculuk yapmaları için müzik sistemlerini açtığını belirtti. Arslan, “İnsanın canı sıkkın olabilir, müzik dinleyebilir. Şoför arkadaşlarımız yolculuk esnasında moral bozucu durumları hafifletmek için kısık sesle zaman zaman müzik açıyor. Üstelik otobüslerin çoğunda radyo bile yok, olanlarda da müzik yayını çok sınırlı” diye konuştu.
‘Alınacaksa radyolardan alınsın’
Telif hakkının asıl alınması gereken yerin müzik yayını yapan kaynaklar olduğuna dikkat çeken Yasin Arslan, dinleyici konumundaki şoförlerin telif ödemesi gibi bir yükümlülüğe tabi tutulmasının mantıksız olduğunu ifade ederek, “Biz radyoyu açıyoruz diye telif mi ödeyeceğiz? O zaman bu telifi yayın yapan radyolardan alın. Biz zaten müziği oradan dinliyoruz. Şoför radyoyu açınca suçlu mu olacak?” diye sordu. Yeni sistemin esnafa ciddi bir ekonomik yük getireceğine dikkat çeken Arslan, bu durumun emek sömürüsü olduğunu açıkça dile getirerek, “Esnafın kazancı belli, mazot fiyatı belli, sanayi masrafı belli. Şimdi bir de bu telif mi eklenecek? Bu bir emek sömürüsüdür. Bu işten para kazanmıyoruz. Eğer kazandığımızı iddia eden varsa belgesini getirsin, biz kazandığımız paradan pay verelim. Ama böyle keyfi uygulamalarla halkı zor durumda bırakmak kabul edilemez” dedi.
‘Eyleme destek veririz’
Uygulamanın kesinleşmesi ve cezai yaptırımlar getirilmesi halinde tepki olarak ilk adımda müzik sistemlerini kapatacaklarını, gerekirse tüm Türkiye çapında yapılacak protesto ve eylemlere destek vereceklerini belirten Arslan, “Eğer bu uygulama netleşir ve bize cezai yaptırımlar uygulanırsa, ilk olarak müzik yayınlarını durdururuz. Ardından ülke genelinde yapılacak bir eylem olursa esnafımızla birlikte biz de katılır, destek veririz” dedi. Arslan, kanunlara her zaman saygılı olduklarını fakat bu kararın adalet ve mantık zemininde olması gerektiğini ifade ederek, “Biz kanunların üzerinde değiliz. Elbette yasa varsa ona uyarız. Ama bir yandan da esnafı, vatandaşı düşünmek zorundayız. Müzik dinlemek bir ihtiyaç, suç değil. Bunu ticari kazanç gibi sunmak yanlış” diyerek sözlerini tamamladı. Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği (MESAM) Başkanı Recep Ergül’ün açıklamaları sonrası özellikle berber, kuaför, düğün salonu işletmecileri ve otobüsçülerin tepkisi büyüyor. Tartışmanın hukuki zemini 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na dayanıyor olsa da, sektör temsilcileri bu uygulamanın yaygınlaştırılmasının mağduriyet yaratacağı görüşünde.