Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Kasım ayı Olağan Meclis Toplantısı, ATSO Başkanı Davut Çetin’in TOBB görevleri nedeniyle Ankara’da olması nedeniyle ATSO Meclisi Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mızrab Cihangir Deniz’in başkanlığında gerçekleştirildi. Mecliste ekonomi, ülke ve Antalya gündemi görüşüldü. Başkan Yardımcısı Mızrab Cihangir Deniz konuşmasında gençlere girişimcilikle, inovasyonla yeni bir gelecek açılması gerektiğini aktararak, genç işsizliğinin yüzde 30’a yaklaştığını ancak, Türkiye siyasetinde gündemin çok farklı konular olmasının üzücü bir durum olduğunu vurguladı. Son günlerde eski milletvekilleri dahil olmak üzere, milletvekillerine ve bakanlara, ayrıca ailelerine ömür boyu ayrıcalık tanınmasına dönük kanun tekliflerinin gündeme geldiğini hatırlatan Deniz, “Eski milletvekilleri ve bakanlara ve ailelerine ömür boyu ücretsiz sağlık hizmeti, çakarlı otomobil, kırmızı ışıkta geçme gibi hakların düşünülmesi bile abestir. Gidip çağdaş demokrasilerde Hollanda'da, Danimarka'da bir milletvekili, bir bakanın böyle hakları var mıdır diye bakılmalıdır. Bizler de burada temsil görevi yapıyoruz. İşimizi bırakıp burada mesai veriyoruz. Bir maaş almadığımız gibi herhangi bir imtiyaz da talep etmiyoruz. Milletin temsilcileri milletten üstün bir sınıf haline gelmemelidir” dedi.
Uçak seferleri yetersiz
Şehirler arasındaki direkt uçak seferlerinin yetersizliğine değinen Deniz, “Ülkemizde iç turizmin gelişmesi için şehirler arasında direkt uçak seferlerinin yetersizliğini de burada ifade etmek istiyorum. Hızlı tren ağımız zaten yok. Son dönemde hem uçak seferleri azaldı hem de bilet fiyatları çok yükseldi. Antalya-Ankara uçak seferleri bile yetersizdir. Ankara’ya günde 10-12 olan uçak sayısı 3-4’e düşürülmüştür. Antalya gibi bir şehir için bu kabul edilemez. Bu konuda THY yönetimine yazı yazacağız” dedi. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin vergi değişiklikleri kanun tasarısını kabul ettiğini hatırlatan Deniz, “Maalesef dünyada uygulanan konaklama vergisinden çok farklı bir vergi getirildi. Bu vergi esasen konaklama vergisi değildir. Çünkü konaklama vergisini yerel yönetimler alır, bu vergi böyle değildir. Dünyada konaklama vergisi adı üzerinde geceleme üzerinden alınır. Bizde yeme-içme dahil, her hizmetten alınacağı öngörülmüştür. Bu yıl turizm sektörüne önce Tanıtım Ajansı katkı payı geldi. Bunun üzerine bir de konaklama vergisi gerçekten sıkıntılı bir durumdur. Gelecek yılı şimdiden satmış olan işletmelere bu yıl için yüzde 1 hâsılat vergisi gelmiş olmaktadır. İnşaat sektöründe tapu harcının artırılmasından vazgeçildi, fakat ‘değerli konut vergisi’ geçerli kaldı. Döviz işlemlerindeki işlem vergisi binde 2 oldu ve Cumhurbaşkanı’na artırma yetkisi verildi. Birçok uzman bu kanunda Anayasa’ya ve uluslararası anlaşmalara aykırılıklar olduğunu belirtmektedir. Dijital hizmet vergisinde de yabancı şirketlerin çifte vergilendirilmesi gibi durumlar var. Tasarıda ayrıca şirketlerin taşıt kiralama ve alımlarında gider yazma limitleri düşürülmüştür. Biz vergi reformu beklerken, devlet tasarruf yapsın derken, bu vergiler gelmiştir” diye konuştu.
Bu yıl Mavi’den Beyaz’a
Uluslararası Golf Turnuvası’nın çok başarılı bir şekilde yapıldığın hatırlatan Deniz, “Cahit Şahin arkadaşımız bu organizasyona büyük emek verdi, kendisini kutluyoruz. Dünya genelinde 1 milyar televizyon izlenmesine ulaşıldığı tahmin ediliyor. İspanya 300 golf sahasıyla yılda 5,5 milyar dolar sağlıyormuş. Biz Belek’te 12 sahayla 150 bin golf turistine ev sahipliği yapabiliyoruz. Sayı az, ama golf turizmi Antalya’nın marka değerini yükseltiyor ve turizm gelirini artırıyor. Bu turnuvanın böyle bir dönemde Türkiye imajına, reklamına da çok önemli katkı yaptığı açıktır. Bildiğiniz gibi hem spor hem turizmle ilgili bir etkinliğimiz de Beyaz’dan Mavi’ye Saklıkent triatlonudur. Şubat ayında ikincisini yapacağız. Bu etkinlik için de Ayhan Kızılsavaş arkadaşımız çalışmaktadır. Bu yıl Mavi’den Beyaz’a şeklinde önce yüzme, sonra bisiklet, sonra kayak olacak. Şubat ayında hep birlikte Saklıkent Şenliği yapacağız. Bu tür etkinlikler turizmin çeşitlenmesine ve kış aylarına yayılmasına katkı sağlamaktadır” diye konuştu. Milliyet Gazetesi ile Ekonomi ve İnovasyon Zirvesi etkinliğinden bahseden Deniz, “Panelde Ali Ağaoğlu, ekonomik ve sosyal adalet için dünya genelinde mirasın sınırlandırılması gerektiğini söyledi. Dünya ekonomisi artık en yukarıdaki yüzde 1’e çalışan bir ekonomiye dönüşmektedir. Gelir dağılımı bütün ülkelerde bozulmaktadır. Dünyadaki huzursuzluğun en önemli nedeni adalet duygusunun zayıflamasıdır. Türkiye’de de son yıllarda gelir dağılımı bozulmaktadır. TÜİK verilerine göre son yıllarda gelir payı artan tek grup en üstteki yüzde 5’dir. Buna karşılık orta sınıfın gelir payı azalmaktadır, en düşük gelir grubunun payı ise sabit kalmaktadır. Dünyada işsiz insanlara bile asgari gelir ödemesi yapılması, mirasa sınır getirilmesi ciddi şekilde tartışılan konulardır. Ülke olarak biz de bu konuya dikkat etmeliyiz” dedi.
En çok inşaat etkilendi
Ekonomideki durumdan en çok inşaat sektörünün etkilendiğini aktaran Deniz, “Birçok sektör ekonomide durumdan yakınmaktadır, ancak hiçbir sektör inşaatta yaşanan krizi yaşamamıştır. Türkiye’de 2017 yılında ilk 9 ayda 222 milyon metrekare olan inşaat ruhsat yüzölçümü 2018’de 105 milyon, 2019’da 45 milyon metrekare olmuştur. Yani inşaatta 2017’nin beşte biri kadar bir iş yapılmış. Türkiye genelinde daire sayısında da ruhsatlar 2017 yılının beşte birine düşmüştür. Yani, inşaat sektöründe gerçek bir kriz yaşanmıştır. Antalya’da 2016 yılında 4 milyon metrekare, 20 bin civarı daire inşaat varken, 2017’de Kepez’de kentsel dönüşüm projesi daire sayısını 48 bine yükseltti. 2018’de normal rakamlara dönülmüştür. Normal koşullarda Antalya’da yılda 20 bin daire ruhsatı alınır. Fakat 2019’da 7 bin daire ruhsatı Antalya’da da inşaat sektörünün durduğunu gösteriyor. İnşaat sektörü ahşap, boya, mühendislik, mimarlık, elektrik gibi birçok sektörü önemli ölçüde etkilemektedir. Antalya bu yıl turizmde rekorlar kırdı. Ama inşaat sektöründeki bu rakamlar durumun zor olduğunu kanıtlamaktadır. Antalya inşaat yüzölçümü olarak İzmir ve Bursa’yı geçmiştir. Turizm ve göç almak Antalya’yı bir nebze öne geçirmektedir. Diğer sektörlerimizden tarımda fiyatların düşük olduğu bir dönemdeyiz. Toptancı hal fiyatları ekim ayında ortalama yüzde 16 oranında düşmüştür. Hava sıcaklığı ve ihracatta yavaşlama fiyatları aşağı çekti. Üreticiye tarımsal destekler bu nedenle daha önemli hale gelmektedir” dedi.Yarın Growtech Fuarı’nın başlayacağını hatırlatan Deniz, “Bildiğiniz gibi, ATSO Growtech Tarım İnovasyon Yarışması yapıyoruz, Perşembe günü ödül töreni yapacağız. Bu organizasyona da Hüseyin Eroğlu arkadaşımız mesai vermektedir. Perşembe günü Davut Başkan da bizimle olacak” dedi.
Esra ALTUNKES
Uçak seferleri yetersiz
Şehirler arasındaki direkt uçak seferlerinin yetersizliğine değinen Deniz, “Ülkemizde iç turizmin gelişmesi için şehirler arasında direkt uçak seferlerinin yetersizliğini de burada ifade etmek istiyorum. Hızlı tren ağımız zaten yok. Son dönemde hem uçak seferleri azaldı hem de bilet fiyatları çok yükseldi. Antalya-Ankara uçak seferleri bile yetersizdir. Ankara’ya günde 10-12 olan uçak sayısı 3-4’e düşürülmüştür. Antalya gibi bir şehir için bu kabul edilemez. Bu konuda THY yönetimine yazı yazacağız” dedi. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin vergi değişiklikleri kanun tasarısını kabul ettiğini hatırlatan Deniz, “Maalesef dünyada uygulanan konaklama vergisinden çok farklı bir vergi getirildi. Bu vergi esasen konaklama vergisi değildir. Çünkü konaklama vergisini yerel yönetimler alır, bu vergi böyle değildir. Dünyada konaklama vergisi adı üzerinde geceleme üzerinden alınır. Bizde yeme-içme dahil, her hizmetten alınacağı öngörülmüştür. Bu yıl turizm sektörüne önce Tanıtım Ajansı katkı payı geldi. Bunun üzerine bir de konaklama vergisi gerçekten sıkıntılı bir durumdur. Gelecek yılı şimdiden satmış olan işletmelere bu yıl için yüzde 1 hâsılat vergisi gelmiş olmaktadır. İnşaat sektöründe tapu harcının artırılmasından vazgeçildi, fakat ‘değerli konut vergisi’ geçerli kaldı. Döviz işlemlerindeki işlem vergisi binde 2 oldu ve Cumhurbaşkanı’na artırma yetkisi verildi. Birçok uzman bu kanunda Anayasa’ya ve uluslararası anlaşmalara aykırılıklar olduğunu belirtmektedir. Dijital hizmet vergisinde de yabancı şirketlerin çifte vergilendirilmesi gibi durumlar var. Tasarıda ayrıca şirketlerin taşıt kiralama ve alımlarında gider yazma limitleri düşürülmüştür. Biz vergi reformu beklerken, devlet tasarruf yapsın derken, bu vergiler gelmiştir” diye konuştu.
Bu yıl Mavi’den Beyaz’a
Uluslararası Golf Turnuvası’nın çok başarılı bir şekilde yapıldığın hatırlatan Deniz, “Cahit Şahin arkadaşımız bu organizasyona büyük emek verdi, kendisini kutluyoruz. Dünya genelinde 1 milyar televizyon izlenmesine ulaşıldığı tahmin ediliyor. İspanya 300 golf sahasıyla yılda 5,5 milyar dolar sağlıyormuş. Biz Belek’te 12 sahayla 150 bin golf turistine ev sahipliği yapabiliyoruz. Sayı az, ama golf turizmi Antalya’nın marka değerini yükseltiyor ve turizm gelirini artırıyor. Bu turnuvanın böyle bir dönemde Türkiye imajına, reklamına da çok önemli katkı yaptığı açıktır. Bildiğiniz gibi hem spor hem turizmle ilgili bir etkinliğimiz de Beyaz’dan Mavi’ye Saklıkent triatlonudur. Şubat ayında ikincisini yapacağız. Bu etkinlik için de Ayhan Kızılsavaş arkadaşımız çalışmaktadır. Bu yıl Mavi’den Beyaz’a şeklinde önce yüzme, sonra bisiklet, sonra kayak olacak. Şubat ayında hep birlikte Saklıkent Şenliği yapacağız. Bu tür etkinlikler turizmin çeşitlenmesine ve kış aylarına yayılmasına katkı sağlamaktadır” diye konuştu. Milliyet Gazetesi ile Ekonomi ve İnovasyon Zirvesi etkinliğinden bahseden Deniz, “Panelde Ali Ağaoğlu, ekonomik ve sosyal adalet için dünya genelinde mirasın sınırlandırılması gerektiğini söyledi. Dünya ekonomisi artık en yukarıdaki yüzde 1’e çalışan bir ekonomiye dönüşmektedir. Gelir dağılımı bütün ülkelerde bozulmaktadır. Dünyadaki huzursuzluğun en önemli nedeni adalet duygusunun zayıflamasıdır. Türkiye’de de son yıllarda gelir dağılımı bozulmaktadır. TÜİK verilerine göre son yıllarda gelir payı artan tek grup en üstteki yüzde 5’dir. Buna karşılık orta sınıfın gelir payı azalmaktadır, en düşük gelir grubunun payı ise sabit kalmaktadır. Dünyada işsiz insanlara bile asgari gelir ödemesi yapılması, mirasa sınır getirilmesi ciddi şekilde tartışılan konulardır. Ülke olarak biz de bu konuya dikkat etmeliyiz” dedi.
En çok inşaat etkilendi
Ekonomideki durumdan en çok inşaat sektörünün etkilendiğini aktaran Deniz, “Birçok sektör ekonomide durumdan yakınmaktadır, ancak hiçbir sektör inşaatta yaşanan krizi yaşamamıştır. Türkiye’de 2017 yılında ilk 9 ayda 222 milyon metrekare olan inşaat ruhsat yüzölçümü 2018’de 105 milyon, 2019’da 45 milyon metrekare olmuştur. Yani inşaatta 2017’nin beşte biri kadar bir iş yapılmış. Türkiye genelinde daire sayısında da ruhsatlar 2017 yılının beşte birine düşmüştür. Yani, inşaat sektöründe gerçek bir kriz yaşanmıştır. Antalya’da 2016 yılında 4 milyon metrekare, 20 bin civarı daire inşaat varken, 2017’de Kepez’de kentsel dönüşüm projesi daire sayısını 48 bine yükseltti. 2018’de normal rakamlara dönülmüştür. Normal koşullarda Antalya’da yılda 20 bin daire ruhsatı alınır. Fakat 2019’da 7 bin daire ruhsatı Antalya’da da inşaat sektörünün durduğunu gösteriyor. İnşaat sektörü ahşap, boya, mühendislik, mimarlık, elektrik gibi birçok sektörü önemli ölçüde etkilemektedir. Antalya bu yıl turizmde rekorlar kırdı. Ama inşaat sektöründeki bu rakamlar durumun zor olduğunu kanıtlamaktadır. Antalya inşaat yüzölçümü olarak İzmir ve Bursa’yı geçmiştir. Turizm ve göç almak Antalya’yı bir nebze öne geçirmektedir. Diğer sektörlerimizden tarımda fiyatların düşük olduğu bir dönemdeyiz. Toptancı hal fiyatları ekim ayında ortalama yüzde 16 oranında düşmüştür. Hava sıcaklığı ve ihracatta yavaşlama fiyatları aşağı çekti. Üreticiye tarımsal destekler bu nedenle daha önemli hale gelmektedir” dedi.Yarın Growtech Fuarı’nın başlayacağını hatırlatan Deniz, “Bildiğiniz gibi, ATSO Growtech Tarım İnovasyon Yarışması yapıyoruz, Perşembe günü ödül töreni yapacağız. Bu organizasyona da Hüseyin Eroğlu arkadaşımız mesai vermektedir. Perşembe günü Davut Başkan da bizimle olacak” dedi.
Esra ALTUNKES