Yüksel enflasyon ve hayat pahalılığına değinen Türk-İş Antalya İl Temsilcisi ve Yol-İş Sendikası 1 No’lu Şube Başkanı Cemil Ünal, "Ne yazık ki enflasyonun ve hayat pahalılığın arttığı koşullarda taşeron çalıştırmanın önüne bir türlü geçilmiyor. Taşeron lafını bu ülkeden kaldırmak gerekiyor. Başta KİT’lerdeki taşeron işçiler olmak üzere, tüm taşeron işçilere kadro istiyoruz. Yol-İş Sendikası Genel Başkanı Ramazan Ağar başta olmak üzere taşeron işlemine dur demek için gerekli hamleleri yapıyor. Bizim 2010 yılından beri mücadelemiz sürüyor. Çalışma hayatının bayram havasında geçmesini temenni ediyorum” diye konuştu.
‘Vergiyi sabitlemek gerekiyor’
Kayıt dışının önlenebilmesi için tüm iş kolunda çalışan işçilerin sendika üyesi olması gerektiğinin altını çizen Başkan Ünal, “Vergiyi sabitlemek ve taşeronu ortadan kaldırmak bizim görevlerimiz arasındadır. Aldığımız ücretlerdeki vergiyi sabitlemek gerekiyor” dedi. 2023 Yılı Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Anlaşma Protokolü ile ilgili konuşan Ünal, “Yürürlük başlangıç tarihleri 2023 yılı içinde olan Kamu Kesimi Toplu İş Sözleşmelerinin (Türk-İş ve Hak-İş Konfederasyonlarına üye sendikaların örgütlü bulunduğu ve yetki aldığı işyerlerine ilişkin olarak kamu kurum ve kuruluşlarında uygulanmak üzere) belli esaslar göz önüne alınarak sonuçlandırılmaları kabul edilmiş ve 2023 Yılı Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Anlaşma Protokolü taraflarca düzenlenerek 9 Mayıs’ta imza altına alınmıştır” dedi.
Taban ücret konuları
Taban ücret konusuna değinen Cemil Ünal, “Toplu iş sözleşmelerinin yürürlük başlangıç tarihinde aylık brüt çıplak ücretleri 15 bin TL'nin altında olan işçilerin aylık brüt çıplak ücretleri 15 bin TL'ye çekilmiştir. Günlük ücret sisteminde bu rakamlar 30'a, saatlik ücret sisteminde 225'e bölünmek ve bulunan rakamlar kuruş küsuratı 5 ve üzerinde ise tama iblağ edilmek suretiyle toplu iş sözleşmelerine yazılacaktır. Ücret zamları birinci yıl birinci altı ay zammı işçilerin ücretleri birinci fıkradaki taban ücrete çekildikten sonra, toplu iş sözleşmesinin yürürlük başlangıç tarihindeki (aylık/günlük/saatlik) brüt çıplak ücretlerine, yürürlük başlangıç tarihinden geçerli olmak üzere birinci yıl birinci altı ay için refah payı dahil yüzde 45 oranında zam yapılacaktır. Ancak, Türkiye İstatistik Kurumunun 2003-100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Türkiye Geneli Haziran 2023 indeks sayısının, Aralık 2022 indeks sayısına göre değişim oranının yüzde 45’i aşması halinde aşan kısmın tamamı, birinci yıl ikinci altı ay ücret zammı oranına ilave edilecektir” şeklinde konuştu.
Zam oranları
Birinci yıl ikinci altı ay zammı ile ilgili bilgiler paylaşan Ünal, “İşçilerin birinci yıl ikinci altı ayım ilk günündeki brüt çıplak ücretlerine, (aylık/günlük/saatlik) birinci yıl ikinci altı ayın birinci gününden geçerli olmak üzere yüzde 15 (on beş) oranında zam yapılacaktır. Ancak, Türkiye İstatistik Kurumunun 2003-100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Türkiye Geneli Aralık 2023 indeks sayısının, Haziran 2023 indeks sayısına göre değişim oranının yüzde 15 'i aşması halinde aşan kısmın tamamı, ikinci yıl birinci altı ay ücret zammı oranına ilave edilecektir. İkinci yıl birinci altı ay zammı ise, işçilerin ikinci yıl birinci altı ayının ilk günündeki brüt çıplak ücretlerine (aylık/günlük/saatlik), ikinci yıl birinci altı ayın birinci gününden geçerli olmak üzere yüzde 10 oranında zam yapılacaktır. Ancak, Türkiye İstatistik Kurumunun 2003-100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Türkiye Geneli Haziran 2024 indeks sayısının, Aralık 2023 indeks sayısına göre değişim oranının yüzde 10’u aşması halinde aşan kısmın tamamı, ikinci yıl ikinci altı ay ücret zammı oranına ilave edilecektir. İşçilerin ikinci yıl ikinci altı ayının ilk günündeki brüt çıplak ücretlerine ikinci yıl ikinci altı ayın birinci gününden geçerli olmak üzere yüzde 10 oranında zam yapılacaktır. Ancak, Türkiye İstatistik Kurumunun 2003-100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Türkiye Geneli Aralık 2024 indeks sayısının, Haziran 2024 indeks sayısına göre değişim oranının yüzde 10 'u aşması halinde aşan kısmın tamamı, ikinci yıl ikinci altı ayının son günündeki ücrete takip eden ayın birinci gününden geçerli olmak üzere ilave edilecektir. Belirlenen zam oranları her toplu iş sözleşmesinin madde metni esas alınarak düzenlenecektir” şeklinde anlattı.
Hizmet zammı ve iş primi
Hizmet zammı ve iş primi ile ilgili aydınlatıcı bilgi veren Ünal, “Toplu iş sözleşmelerindeki madde metni aynı kalmak şartıyla ‘Hizmet zammı’ toplu iş sözleşmesinin yürürlülük süresi boyunca brüt 15, 00 TL olarak uygulanacaktır. Toplu iş sözleşmelerinde tüm işçilere ödenen başlıca prim bulunmaması halinde işçilerin fiilen yaptığı işler dikkate alınarak fiilen çalışan günler için üç kategoride düzenleme yapılacaktır. Ve en nitelikli gruptan başlayarak hiçbir ödemeyi etkilememek ve müskesep hak sayılmamak kaydıyla birinci gruptaki işçilere brüt çıplak ücretinin yüzde 6’sı, ikinci gruptaki işçilere brüt çıplak ücretinin yüzde 5’i ve üçüncü gruptaki işçilere ise brüt çıplak ücretinin yüzde 4’ü oranında iş primi ödemesi yapılacaktır. Ek çerçeve anlaşma protokolü ile gazi, terör mağduru şehit yakını işçilere saatlik, günlük, aylık çıplak ücretinin yüzde 10’u tutarında ek ödeme yapılacağına ilişkin düzenleme her bir toplu iş sözleşmesine derece edilecektir” diyerek konuşmasını tamamladı.
ESRA ALTUNKES