Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Uluslararası Denizciler Günü ve Amatör Denizci Belgesi Uygulama Eğitim Merkezleri Çalıştayı programı kapsamında açıklamada bulundu. Denizcilerle buluşan Bakan Uraloğlu, “25 Haziran Uluslararası Denizciler Günü’nde, sadece bir mesleğin değil, bir yaşam biçiminin, bir aidiyetin ve fedakârlığın bayramını kutlamak ve amatör denizciliğimizin geleceğini şekillendirecek bu anlamlı çalıştayda, denizci millet kimliğimizi yüceltmek için bir araya geldik” ifadelerini kullandı. Uluslararası Denizciler Günü’nü en içten duygularıyla kutladığını kaydeden Bakan Uraloğlu, mavi vatanın her köşesinde görev yapan, denizle kucaklaşan tüm denizcilere sevgi ve saygılarını sunduğunu söyledi.
Taşımaların yüzde 86’sı denizyoluyla
Denizciliğin, yalnızca bir meslek dalı olmadığını, aynı zamanda küresel ticaretin omurgası, dünya ekonomisinin can damarı olduğunu vurgulayan Uraloğlu, sözlerine şu şekilde devam etti: “2024 yılında dünya yük taşımacılığının yüzde 88’i denizyollarıyla gerçekleşmiş, küresel denizyolu yük trafiği yüzde 2,4’lük bir artışla 12 milyar 643 milyon tona ulaşmıştır. Ülkemizde de dış ticaret taşımalarının yüzde 86’sı denizyoluyla gerçekleştirilmektedir. Bu rakamlar, denizciliğin uluslararası ticaretteki önemini bir kez daha ortaya koyuyor. 2002 yılından bu yana limanlarımızda elleçlenen yük miktarı yüzde 180, konteyner miktarı ise yüzde 443 artmıştır. 2024 yılında limanlarımızda elleçlenen yük miktarı 531 milyon 737 bin 358 tona, konteyner miktarı ise 13 milyon 529 bin 729 TEU’ya ulaşmıştır.” 2025 yılının mayıs ayında ise limanlarda elleçlenen konteyner miktarının 1 milyon 366 bin 430 TEU’ya ulaştığına dikkati çeken Uraloğlu, bir ayda elleçlenen en yüksek konteyner miktarıyla tüm zamanların rekorunu kırdıklarını da bildirdi.
Hürmüz Boğazı’ndaki gelişmeler
Küresel ticaretin bu denli denizyollarına bağımlı olduğu bir dönemde, stratejik boğazların ve deniz yollarının güvenliğinin hayati önem taşıdığının altını çizen Uraloğlu, “Son günlerde gündemi meşgul eden Hürmüz Boğazı’ndaki gelişmeler, denizyollarının küresel ticaret için ne kadar kritik olduğunu bir kez daha gösterdi. 13 Haziran’dan bu yana brent petrol fiyatlarında yaklaşık yüzde 15, LNG fiyatlarında da yaklaşık yüzde 10’a varan dalgalanmalar oldu. Savaşın etkisiyle Baltık Dry Endeksi yüzde 5 düştü. Bu bölgeye sefer yapan tankerlerin sigorta bedelleri, gemi değerinin yüzde 0,2’si iken yüzde 0,7’ye çıkarak yüzde 300 oranında arttı” bilgilerini paylaştı.
‘Türkiye yapıcı bir rol üstleniyor’
Deniz taşımacılığındaki tek bir aksaklığın dahi küresel enerji piyasalarını ve ticareti doğrudan etkilediğini dile getiren Uraloğlu, açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “Hürmüz Boğazı gibi stratejik noktalar, denizcilerimizin güvenliği ve küresel ticaretin kesintisizliği açısından hepimiz için bir sorumluluk alanıdır. Türkiye olarak, böylesi kritik bölgelerdeki istikrarın korunması için diplomasi ve iş birliğine dayalı yapıcı bir rol üstleniyoruz. Bu Cuma, Sayın Cumhurbaşkanımızın da teşrif edeceği ve 70 ülkeden bakan, bakan yardımcısı ve uluslararası kuruluşların üst düzey temsilcilerinin katılımıyla gerçekleşecek Küresel Ulaştırma Koridorları Forumu’nu gerçekleştireceğiz. ‘Kesintisiz bağlantısallık, sınırsız imkanlar’ vizyonuyla düzenlediğimiz bu etkinlik, Türkiye’nin küresel ticaretin merkezindeki rolünü pekiştirecek ve denizciliğimizin stratejik önemini bir kez daha vurgulayacaktır.”
‘Her zaman stratejik bir alan’
2 bin 150’den fazla gemi ve yaklaşık 53 milyon dedveyt tonluk kapasiteyle, tonaj bazında bin groston ve üzeri Türk sahipli deniz ticaret filosunun, bugün dünyada 11’inci sırada yer aldığını hatırlatan Uraloğlu, “Ülkemizin toplamda 4,79 milyon dedveyt kapasiteye sahip 85 faal tersanesi, güçlü yan sanayi ağıyla birlikte yaklaşık 94 bin kişiye istihdam sağlıyor. Bu büyümenin sürdürülebilirliği, nitelikli ve güçlü bir insan kaynağıyla mümkündür. Bu nedenle denizcilik eğitimini her zaman stratejik bir alan olarak görüyor, nitelikli personel yetiştirilmesini önceliğimiz olarak kabul ediyoruz” dedi. Denizcilik sektörünün, yaklaşık 8 bin 300’ü kadın olmak üzere 141 bini aşkın aktif gemi insanı ile uluslararası pazarda önemli bir istihdam potansiyeli sunduğunu belirten Uraloğlu, geçen yıl önemli bir adım atarak Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliği’ni baştan sona yenilediklerini belirtti. Uraloğlu, düzenlemenin sektörün dinamiklerini uluslararası normlarla uyumlu şekilde yeniden şekillendiren bir reform niteliğinde olduğunu vurguladı.
Müjdeyi Bakan Uraloğlu verdi
Yeni Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Eğitim ve Sınav Yönergesi ile bir dizi yenilik daha sunduklarını belirten Uraloğlu, sözlerine şu şekilde devam etti: “Bugün bu müjdeleri ilk kez kamuoyuyla paylaşmanın mutluluğunu yaşıyorum. İngilizce yeterlilik şartındaki YDS puanını ortalama 5 puan düşürdük. İngilizce hazırlık eğitimi alan denizcilik meslek yüksekokulları ve meslek liseleri mezunları YDS muafiyetinden yararlanacak. Kabotaj seferlerinde çalışan denizcilerimizin hizmetleri, Gemi İnsanı Uzmanlık Belgelerinin eğitim olmadan yenilenmesinde geçerli olacak. Yeterlik sınavlarında iptal sınırını 3’ten 5 sınav setine çıkardık. Yeterlik yükseltme ve belge yenilemede gereksiz belgeleri kaldırdık.” Ticari yatlar, tersaneler, yüzer LNG depolama gemileri, enerji gemileri ve askeri gemilerde çalışan denizcilere kısmi terfi hakları sağladıklarını kaydeden Uraloğlu, “Eğitimde teknoloji ve kaliteyi artırdık; EKDS kullanımını zorunlu tuttuk ve üst düzey denizcilik eğitim kurumlarına ISO kalite belgesi şartı getirdik. Özetle arkadaşlar, emeğinizi korumak, mavi vatanın gücünü artırmak için durmaksızın çalışıyoruz” diye konuştu.
