Antalya Ticaret Borsası (ATB) ve Antalya Tarım Konseyi (ATAK) işbirliğinde düzenlenen Tarım Gündem Programı’na Antalya Ticaret Borsası Meclis Üyesi Selçuk Çelebi ile Çiçekçiler Birliği Dış Ticaret Anonim Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Lütfi Göbüş konuk oldu. 14 Şubat Sevgililer Günü’nde gerçekleşen programda, çiçek üretimi, ihracat ve sektörün temel problemleri masaya yatırıldı. Çelebi, bu özel gün için 75 milyon dal çiçek ihraç edildiğini ve bundan 10 milyon dolarlık gelir sağlandığını belirtti. Türkiye’de en çok kırmızı gülün tercih edildiğini ancak bu çiçeğin iklim şartlarından dolayı yeterince üretilemediğini vurgulayan Çelebi, “Türkiye’de gül üretimi iklimden dolayı çok fazla yok, bu nedenle Kenya, Kolombiya gibi ülkelerden ithal ediyoruz” dedi. Avrupa pazarında da ekonomik sıkıntılar yaşandığını ifade eden Çelebi, iç piyasada olduğu gibi dış pazarda da alım gücünün düştüğüne dikkat çekti.
‘Arazi ve maliyetler baskılıyor’
Çiçek üreticileri için en büyük sorunlardan birinin artarak yükselen arazi kiraları olduğunu söyleyen Çelebi, özellikle seraların yoğun olduğu Kepez ilçesinde ciddi bir sıkıntı yaşandığını belirtti. Çelebi, “Kiraladığımız arazilerin sahipleri yüzde 400-500 oranında artış istiyor. Üretim maliyetleri zaten yükseldi, ilacı, gübresi, personel giderleri, yakıtı derken bir de fahiş arazi gideri eklendi. Çiçekçinin bunun altından kalkması mümkün değil” ifadelerini kullandı. Kepez’de kaçak yapılaşmanın artmasıyla birlikte, seraların artık su altında kaldığını ve bu durumun üretime büyük darbe vurduğunu söyledi. Ayrıca tarım işçisi bulmanın giderek zorlaştığını belirten Çelebi, devletin sağladığı sosyal yardımların insanları çalışmaktan uzaklaştırdığı görüşünde. Çelebi, “Devlet sosyal yardım adı altında birçok kalemde para veriyor, insanların çalışmasına gerek yok ki...” diyerek bu durumun sektörü olumsuz etkilediğini savundu.
‘Antalya Çiçekte Güçlü’
Antalya’nın kesme çiçek üretiminde güçlü bir bölge olduğunu belirten Lütfi Göbüş, kentin 40 yıllık bir çiçekçilik geçmişine sahip olduğunu ve bu süreçte önemli ilerlemeler kaydedildiğini vurguladı. Antalya, yayla üretimiyle birlikte 12 ay boyunca çiçek üretimi ve ihracatı yapabilen bir şehir konumunda. Göbüş, “Antalya, çiçekte ihracat odaklı bir kent. Ürettiğinin yüzde 90’ını ihraç ediyor” diyerek bölgenin sektördeki yerini özetledi. Ancak çiçek üretimi için uygun arazi bulunamaması en büyük sorunlardan biri olarak öne çıkıyor. Tarım alanlarının rant uğruna betonlaşmaya yenik düştüğünü belirten Göbüş, “Çiçeği üretecek arazi bulamıyoruz. Arazi probleminin giderilmesi için çiçekçiler olarak Antalya’da organize tarım bölgeleri kurulmasını bekliyoruz. Antalya Ticaret Borsası bu konuda ciddi çalışma yürütüyor, yerel dinamikler de buna destek vermeli. Daha modern seralarda, daha teknolojik yapılarla, daha az iş gücüyle, daha fazla üretimi elde edip Avrupa’da rekabet gücümüzü artırabiliriz” dedi.
Lojistik ve iç pazar sorunları
İhracat noktasında en büyük engellerden birinin de lojistik maliyetleri olduğunu belirten Göbüş, özellikle hava taşımacılığının çok pahalı olduğunu vurguladı. Antalya, Kenya ve Kolombiya gibi uzak rakiplerine göre Avrupa pazarına daha yakın olmasına rağmen, uçak kargo maliyetleri sebebiyle rekabet etmekte zorlanıyor. Göbüş, “Kenya, Kolombiya gibi rakiplerimize göre pazara yakınız, lojistik avantajımız var. Ama uçak taşımacılığında çok pahalıyız. Uzak pazarlardaki rakiplerimize göre uçağa daha fazla para ödeyerek ürünümüzü hedef pazara gönderebiliyoruz. Bu sorun çözülmeli” diyerek sektörde çözüm bekleyen önemli bir noktaya dikkat çekti. Türkiye’de çiçek tüketiminin hâlâ düşük olduğunu belirten Göbüş, kişi başına düşen yıllık harcamanın 3 Avro’ya ulaştığını ancak bunun halen yetersiz olduğunu söyledi. İsviçre’de bu rakamın 200 Avro civarında olduğunu vurgulayan Göbüş, “Sevdiklerinize çiçek alın” çağrısında bulundu. Çiçekçiler Birliği Dış Ticaret Anonim Şirketi olarak ihracatta büyük bir sinerji oluşturduklarını belirten Göbüş, “Süs bitkileri sektörünün ihracat şampiyonuyuz. 2024 yılında da şampiyon olacağız” diyerek sektörün hedeflerini dile getirdi.
ATB/Bülten
