Turizm sezonunun açılmasıyla birlikte yoğun temposuna yeniden kavuşan Antalya’da, uzmanlar dikkat çeken bir sağlık sorununa karşı uyarıyor: Kronik Yorgunluk Sendromu (KYS). Şehirde artan sıcaklık, kalabalık yaşam, trafik stresi ve hizmet sektörünün getirdiği yoğunluk, özellikle çalışan kesimde KYS belirtilerine neden olabiliyor. Dinlenmeyle geçmeyen uzun süreli yorgunluk, zihinsel bulanıklık ve ağrılarla kendini gösteren bu sendrom, fark edilmediğinde kişinin yaşam kalitesini ciddi biçimde düşürebiliyor. Kronik Yorgunluk Sendromu, özellikle genç yetişkinler ve orta yaş grubunu etkileyen, nedeni tam olarak bilinmeyen bir hastalık olarak tanımlanıyor. En belirgin özelliği ise en az altı ay süren, açıklanamayan bir yorgunluk halinin dinlenmeye rağmen geçmemesi. Bu yorgunluğa çoğunlukla kas-eklem ağrıları, uyku bozuklukları, hafıza sorunları ve zihinsel bulanıklık gibi şikayetler eşlik ediyor.
Belirtiler: Yorgunluktan Fazlası
KYS’nin belirtileri kişiden kişiye değişse de; 6 aydan uzun süren ve açıklanamayan aşırı yorgunluk, dinlenmeyle geçmeyen halsizlik, 'beyin sisi' olarak da tanımlanan zihinsel bulanıklık, hafıza ve konsantrasyon zorlukları, kas ve eklem ağrıları, boğaz ağrısı, baş ağrısı, uykudan dinlenmemiş uyanma hali, egzersiz sonrası şikayetlerde kötüleşme, çarpıntı ve baş dönmesi (özellikle ayakta dururken) gibi bazı yaygın semptomları bulunuyor
Nedenleri Hâlâ Net Değil
KYS’nin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, viral enfeksiyonlar (özellikle Epstein-Barr ve sitomegalovirüs), bağışıklık sistemi bozuklukları, hormon dengesizlikleri ve fiziksel/duygusal travmalar tetikleyici olabiliyor. Psikolojik rahatsızlıkların (anksiyete, depresyon) KYS’ye eşlik edebileceği, ancak doğrudan neden olmadığı da vurgulanıyor.
Tanı Süreci ve Tedavi Seçenekleri
KYS'nin kesin bir tedavisi yoktur, ancak semptomlar hafifletilebilir. Tedavi yöntemleri:
1. Yaşam Tarzı Değişiklikleri
-
Aktivite dengesi (ne eksik ne fazla)
-
Düzenli uyku alışkanlıkları
-
Hafif egzersiz (doktor gözetiminde)
-
Stres yönetimi ve gevşeme teknikleri
2. İlaç Tedavisi (Semptomlara Yönelik)
-
Ağrı kesiciler (kas ve baş ağrıları için)
-
Uyku düzenleyiciler
-
Antidepresanlar (depresyon veya uyku sorunlarında)
-
Antiinflamatuvarlar
3. Psikolojik Destek
-
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Enerji yönetimi ve stresle başa çıkma becerileri kazandırır.
-
Destek grupları: KYS hastaları için oldukça faydalı olabilir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Uzmanlar, yorgunluğun 6 aydan uzun sürdüğü, günlük yaşamı önemli ölçüde etkilediği ve dinlenmeyle geçmediği durumlarda mutlaka sağlık kuruluşuna başvurulmasını öneriyor.