Antalya Ticaret Borsası’nın (ATB) paylaştığı verilere göre, Antalya hallerinde işlem gören domates, sebze ve meyvelerin miktar ve fiyat endekslerinde belirgin değişimler yaşandı. Kasım ayında işlem miktar endeksleri domateste 38, sebzede 34 ve meyvede 42 olarak ölçülürken, fiyat endeksleri domateste 3193, sebzede 2985 ve meyvede 2113 seviyesine ulaştı. Aylık bazda işlem miktarlarında domateste yüzde 92.14, sebzede yüzde 41.56 artış olurken, meyvede yüzde -14.03 oranında düşüş görüldü. Ancak yıllık bazda tablo daha farklıydı; domates miktarı yüzde -35.25, sebze yüzde -53.29, meyve ise yüzde -31.81 azaldı. Bu azalmalar, özellikle domates ve sebzede fiyat artışlarının temel nedeni olarak öne çıktı. Domates fiyat endeksinde yıllık yüzde 218.38, sebzede yüzde 186.31 ve meyvede yüzde 56.66 oranında artış yaşandı.
Domates ve sebzede sert düşüş
Domates ve sebze verileri, Kasım ayında piyasanın arz ve talep dengesizliği yaşadığını gösteriyor. Domatesin işlem miktarı bir önceki aya göre yüzde 92.14 artmasına rağmen, yıllık bazda yüzde -35.25’lik bir düşüş kaydetti. Bu durum, domates fiyat endeksinin yıllık yüzde 218.38 oranında artış göstermesinde etkili oldu. Özellikle arz yetersizliği nedeniyle oluşan fiyat dalgalanmaları, tüketiciler üzerinde mali baskı yaratırken üreticiler için kazançlı bir tablo sundu. Sebze işlem miktarı aylık bazda yüzde 41.56 artış gösterse de yıllık yüzde -53.29 oranında gerileyerek son yılların en düşük seviyesine indi. Buna karşın, sebze fiyat endeksi yıllık yüzde 186.31 oranında yükseldi ve arzın ciddi oranda düştüğü bir dönemde fiyatların hızlı şekilde arttığını ortaya koydu. ATB, bu endekslerin son altı yılın Kasım ayları arasında miktar bakımından en sert düşüşlerden birine işaret ettiğini açıkladı.
Meyvede arz-talep dinamiği
Meyve piyasasında ise hem işlem miktarı hem de fiyat endeksleri farklı bir dinamik sergiledi. Kasım ayında meyve işlem miktarı bir önceki aya göre yüzde -14.03, yıllık bazda ise yüzde -31.81 oranında düştü. Meyve fiyat endeksi aylık yüzde -6.42 azalsa da yıllık bazda yüzde 56.66 artarak önemli bir yükseliş sergiledi. Bu durum, meyve piyasasında arzın sınırlı kalmasının fiyatlara yansıdığını gösteriyor. Son altı yılın Kasım aylarıyla karşılaştırıldığında meyve miktar ve fiyat endeksleri genel olarak ortalamaya yakın bir performans sergiledi. Ancak, işlem miktarındaki düşüşün devam etmesi durumunda, piyasanın daha da dengesiz hale gelebileceği ifade edildi. ATB, bu verilerin tüketicilerin artan maliyetlerle karşı karşıya kalmasına neden olduğunu, üreticiler için ise arz sorunlarına bağlı olarak fiyatların belirgin şekilde yükseldiği bir dönem yaşandığını belirtti. Antalya Ticaret Borsası, bu verilerin Antalya’nın tarım sektöründe yaşanan önemli dinamikleri yansıttığını ve piyasa dengesizliklerinin üretici ve tüketici üzerindeki etkilerinin uzun vadede daha da belirgin hale gelebileceğini ifade etti.
ATB/Bülten
