DİSK-AR tarafından hazırlanan vergi tarife dilimleri araştırma bülteninin yayımlandığını hatırlatan DİSK Akdeniz Bölge Temsilcisi ve Genel-İş Sendikası Antalya Şube Başkanı Vedat Küçük, Cumhurbaşkanının vergi dilimlerinin belirlenmesinde yetkisini kullanması gerektiğini ifade ederek, “Asgari ücret vergi istisnası uygulaması çalışanlara kaybettiriyor. Cumhurbaşkanı, yetkisini kullanarak ilk vergi tarife dilimini 158 bin değil 237 bin TL olarak belirleyebilir. Asgari ücret istisnası vergiden değil matrahtan uygulanırsa 2024’te işçinin eline geçen net ücret, yaklaşık 14-15 bin TL artabilecekti. 2000 yılında 2 bin 500 TL olan ilk vergi tarife dilimi baz kabul edilerek yeniden değerleme oranına göre artırılsaydı 2024’te ilk vergi tarife dilimi 288 bin 570 TL olmalıydı. 2025 yeniden değerleme oranına göre ise 2025 ilk vergi tarife dilimi 415 bin 339 TL olmalıdır. 2000 yılında gelir vergisi ilk dilimi asgari ücretin 21,9 katıyken günümüzde 5,5 katına kadar geriledi” dedi.
‘237 bin TL olabilir’
Yüksek vergi harçlarına dikkat çeken Başkan Küçük, “27 Kasım 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 574 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile yeniden değerleme oranı (YDO) 2024 yılı için yüzde 43,93olarak tespit edilmiştir. Yeniden değerleme oranı aralarında gelir vergisi dilimlerinin de yer aldığı çok sayıda vergi ve harcı etkiliyor. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298’inci maddesinin (B) fıkrasına göre, yeniden değerleme oranı, yeniden değerleme yapılacak yılın Ekim ayında (Ekim ayı dâhil) bir önceki yılın aynı dönemine göre Türkiye İstatistik Kurumu’nun Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi’nde meydana gelen on iki aylık ortalama fiyat artış oranıdır. Vergi Usul Kanunu’na ve Gelir Vergisi Kanunu’na göre Cumhurbaşkanı yeniden değerleme oranına göre saptanan had ve tutarları yarısına kadar artırmaya yetkilidir. Dolayısıyla Cumhurbaşkanı halen uygulanan vergi tarife dilimlerini yetkisini kullanarak yukarıya çekebilir. Uygulanmakta olan 2024 gelir vergisi tarifesinin ilk dilimi 110 bin TL olarak uygulanmaktadır. Yüzde 43,93 olarak hesaplanan yeniden değerleme oranı ile bu ilk dilim önümüzdeki yıl için 158 binTL olacaktır. YDO’ya göre saptanan bu tutarı Cumhurbaşkanı yüzde 50 oranında artırmaya yetkilidir. Dolayısıyla eğer Cumhurbaşkanı yetkisini kullanırsa gelir vergisi ilk tarife dilimi 158 bin değil 237 bin TL olabilir” diye konuştu.
‘Vergide adalet sağlanmalı’
‘2025 yılında yıl kayıplarının kısmen de olsa giderilebilmesi için Cumhurbaşkanı yetkisini kullanarak ilk dilimi 237 bin TL’ye kadar yükseltmeli ve diğer dilimleri de buna göre revize etmelidir’ diyen Başkan Küçük, “Böylece az da olsa işçilerin ikinci ve üçüncü dilimlere girmesi gecikebilir ve kayıpları bir miktar azalmış olur. Elbette bu düzenleme yeterli olmayacaktır. Çalışanlar üzerindeki vergi yükünün düşürülmesi için adil bir vergi sistemi şarttır. 2000 yılından bu yana tarife dilimleri yeniden değerleme oranına paralel olarak uygulansaydı ilk dilimin 2025 yılı için 415 bin TL olması gerekirdi. Ancak vergi tarife dilimleri YDO oranlarının da altında kaldığı için oldukça düşük kaldı” dedi. DİSK’in vergide adalet sağlanması için acil taleplerini sıralayan Küçük, “Gelir vergisi tarife dilimleri yeniden değerleme oranında (asgari ücret artışından az olmamak kaydıyla) artırılmalıdır. Asgari ücret istisnası vergiden değil, matrahtan indirim yoluyla uygulanmalıdır. Asgari ücret sonrası ilk gelir vergisi tarife oranı ücretliler için yüzde 10’a düşürülmelidir. İşverenlere uygulanan 5 puan SGK prim desteği çalışanlara da uygulanmalıdır. Çağ dışı damga vergisi kaldırılmalıdır” diye konuştu.
