TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Ayrımcılığın Önlenmesi Alt Komisyonu, AK Parti Rize Milletvekili Harun Mertoğlu başkanlığında toplandı. Mertoğlu'nun komisyon toplantısını açmasının ardından Gençlik ve Spor Bakanlığı Kredi ve Yurtlar Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Özgül, sunum yaptı. Özgül, 2025-26 döneminde 374 bin 17 kişinin yurtlara başvurduğunu belirterek, "Bu öğrencilerimizden 358 bin 792'si yani yüzde 97'si yerleşti. Peki, bu 15 bin kişi niye yerleşmedi? Orada yüzde 97. Aslında yurtlarımız, yüzde 100'e hitap edecek bir noktada. '41 bin yatak kapasitesi hizmete kapatıldı.' Deprem gerçeğinden sonra standartların altında kalan yurtları tek tek kapatıp fiziki şartlarını artık yeniliyoruz. Bu çerçevede binalar da bir anda yapılamayacağı için böyle bir aksaklıkla karşı karşıyayız. Yoksa şu anda yüzde 100'e hitap edecek bir kapasitemiz var. 1 milyon 2 bin bir kapasite var. Dünyanın hiçbir yerinde olmayan bir kapasiteyi şu anda Kredi ve Yurtlar Genel Müdürlüğü sunmaktadır" ifadelerini kullandı.
'YURTLARIMIZDA İYİLEŞTİRME ÇALIŞMALARI DEVAM EDİYOR'
Yurtların yapısı ile ilgili düzenlemelerin yapıldığını belirten Özgül, "Yeni yapılan inşaatlar devam ediyor ve tamamlanmasının ardından 4 kişilik bazalı yurtlara geçeceğiz. Buralarda banyo, tuvalet, mini buz dolabı, yanmaz özellikli yatak olacak. Bu yanmaz özellikli yatak nüfus yoğunluğunun yüksek olduğu yerler olduğu için dikkat ediyoruz. Temizlik ve sıcak su 7/24 devam ediyor. Tabii, öğrencilerimize, akademik çalışmalar için en geniş banttan hizmet sunuyoruz. Öğrencilerin bu anlamda şikayetleri olmuyor değil ama biz mevcut sistemin en geniş bandıyla sunuyoruz. Yurtlarımızda iyileştirme çalışmaları ve inşaatlarımız devam ediyor" diye konuştu. Özgül, yurtlara yüzde 70 oranında dezavantajlı grupların yerleştirildiğini ve kız öğrenciler için pozitif ayrımcılık yaptıklarını ekledi.
'YURTLARIMIZDA TOPLAM 36 BİN DEZAVANTAJLI ÖĞRENCİ BARINIYOR'
Özgül, 630 yurt müdürlüğünde 2 bin 849 engelli öğrenciye hizmet verilebileceğini kaydederek, "Şu anda 2 bin 478 öğrencimiz barınıyor. Şu anda 400 tane odamız boş şekilde engelli öğrencilerimize hizmete bekliyor. Gelirse bunları barındırma imkanımız olacak. Diğer taraftan depremzede olduğunu belgeleyen ailelerin çocukları tamamen yurtlarımızda ücretsiz barındılar ve barınmaya da devam ediyorlar. Burada da 18 bin 70 kız öğrencimiz var, 10 bin de erkek öğrencimiz var; 28 bin 779 öğrenci. Sayılarda kızlarımız lehine pozitif ayrımcılık var. Bakanlığımıza bağlı diğer yurtlarımızda dezavantajlı toplam 36 bin öğrenci barınmakta olup bu öğrencilerin 23 bini kız, 13 bin 432'si erkektir. Ayrıca, dezavantajlı öğrencilerin 32 bin 970'i yurtlarımızda ücretsiz barınmaktadır" dedi. Özgül, yurtlarda 22 bin 400 yabancı öğrencinin bulunduğunu da söyledi.
'16 BİN 843 DENETİM YAPILDI'
İlgili mevzuat çerçevesinde yılda iki kez denetim yapıldığını vurgulayan Özgül, binaların deprem, yangın, ruhsat belgelerinin sisteme girilmesi gerektiğini söyledi. Özgül, "Şu ana kadar denetlenen kurum sayısı 8 bin 508. Genel olarak yıllar boyunca 16 bin 843 denetim yapılmış. 2025 yılında bin 679 kurumu bizzat denetledik ve bunların total denetlemeleri var. Bu bilgi babından buraya özellikle koyduk. Bu denetimde bizim kesmiş olduğumuz cezalar da var, kapatmış olduğumuz yurtlar var ve asgari ücretin belli bir oranında da kesmiş olduğumuz cezalar da var" değerlendirmesinde bulundu.
'İHTİYAÇ SAHİBİ ÖĞRENCİLERE ETÜT ÇALIŞMASI YAPIYORUZ'
Özgül, 'Yalnız Değilsiniz Projesi', 'Tecrübeye Kulak Ver' projelerine binlerce öğrencinin katıldığını ve öğrencilerin huzur evleri ziyaretleri gerçekleştirdiğini ifade etti. Özgül, "Bizim 'Eğitim Gönüllüleri' çalışmalarımız var. 7 bin 900 öğrencimiz katılım sağlamış, burada özellikle ihtiyaç sahibi olan öğrencilere etüt çalışması yapıyoruz. Bir de 'Hayata Renk Kat Projesi'yle bakım ve onarıma ihtiyacı olan okullar belirlenerek mühendislik, mimarlık öğrencilerimiz buralara geliyorlar, bir ekip çalışması çerçevesinde o okulun onarımı oluyor, bahçe düzenlemesi oluyor, orada ciddi bir katkıda bulunuyorlar. Onu da sosyal medyadan yayınlayarak hem onlar mutlu oluyor hem biz mutlu oluyoruz. 'Hayaller Gerçek Olsun Projesi.' Burada, bir kardeş köy okulu seçiliyor. Onlara deniyor ki, 'Ya, hayallerinizi yazın. Ne istiyorsunuz, ne olmak isterdiniz, ne yapmak isterdiniz?' Biz onların o hayallerine dönük bir şey yapabilir miyiz? Onların ortak hayallerini gerçekleştirmeye çalışıyorlar. Bu da bizi çok mutlu eden bir projedir. 'Şifa Oyuncakları Projesi'yle özellikle hastanede tedavi gören hastalara oyuncaklar yaparak, örgüler yaparak ulaşmaya çalışıyoruz" ifadelerini kullandı.
Gençlik ve Spor Bakanlığı Kredi ve Yurtlar Genel Müdürü Recep Ali Er ise toplantıda evli öğrenciler ile ilgili çalışma yapacaklarını ve o öğrencilerin yurtlarda barınmak yerine aileleriyle birlikte yaşayabilecekleri imkanların oluşturulmaya çalışılacağını belirtti.
'AVRUPA'DA KAMUDA BAŞÖRTÜLÜ İSTİHDAM EDİLEMİYOR'
Ardından Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı Yurtdışı Vatandaşlar Daire Başkanı Fatih Nişancı, Avrupa'da ayrımcılık ile ilgili örneklere ilişkin, "Başörtüsünün, sürekli yasaklanmasa bile sürekli bir tartışma konusu ve bir problem algısı olarak zikredilmesi var. Almanya'da bu tartışılıyor, Fransa'da çok ciddi yasaklar var; hala daha velilerle ilgili yasaklar var, okul bahçelerinde bulunmakla ilgili yasaklar var, kamuda zaten hiçbir şekilde başörtülü istihdam edilemiyor. İsviçre'de, keza başörtüsü yasağı var, Hollanda'da var; bunların detayları burada bu şekilde zikredilebilir. Eğitim sisteminde aslında temel göze çarpan bir ayrımcılık yok ve olamaz çünkü zaten sistem sürekli bu anlamda bir denetimden geçiyor. Ancak hala mevcut sistem göçmenlerle ilgili ciddi bir ayıklayıcı, netice itibarıyla ayrımcılığa neden olan sonuçlara yol açıyor. Bunların temelinde de özellikle ilkokuldan başlamak suretiyle göçmen dostu olmayan politikalar" diye konuştu.
'337 BİN ULUSLARARASI ÖĞRENCİ ÜLKEMİZDE EĞİTİMLERİNE DEVAM EDİYOR'
Türkler ve Akraba Topluluklar Uluslararası Öğrenciler Daire Başkanı Mustafa Yakupoğlu ise dünya genelinde 7,5 milyon öğrenci sirkülasyonun olduğunun altını çizerek, "Türkiye’de uluslararası öğrencilere yönelik çalışmalarıyla dünyada en çok uluslararası öğrenciye ev sahipliği yapan 7'nci ülke konumuna yükseldi. Tabii, devletimizin bu stratejik hedefleri doğrultusunda 2028 yılı için 500 bin, 2030 yılı için de 1 milyon uluslararası öğrenci hedefi var. Burada da gördüğünüz üzere, son 5 yılda uluslararası öğrenci sayısının bir ivmelenmesi var ama son yılda bir azalma var. Mevcut YÖK verilerine göre şu an 337 bin uluslararası öğrenci ülkemizde eğitimlerine devam ediyor. Tabii, burada önemli olan hususlardan biri, Türkiye'deki uluslararası öğrencilerin yükseköğrenim gören öğrenciler arasındaki oranı yüzde 4,8 Tabii, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı'nın hem üniversiteler bazında hem de genel olarak bunu en az yüzde 10'a çekme hedefleri var. Özellikle üniversitelerin de bu yönde çalışmaları var" dedi.
'TÜRKİYE'DE BURSLU OLARAK 15 BİN ÖĞRENCİ VAR'
Türkiye Bursları ile ilgili bilgiler veren Yakupoğlu, 178 farklı ülkeden başvuru olduğunu ve 145 farklı ülkeden öğrenciye burs verildiğini aktararak, şöyle devam etti:
"Şu an hâlihazırda Türkiye Burslusu olarak 15 bin uluslararası öğrenci ülkemizin farklı illerinde ve üniversitelerinde öğrenimlerine devam etmektedir. Bununla birlikte, her yıl ortalama 5 bin uluslararası öğrenci bu sirkülasyona katılmaktadır. Özellikle Türkiye'deki üniversitelerin uluslararasılaşmasına katkı sunmak ve uluslararası öğrenci çeşitliliğini ülkemizin stratejik hedefleri ve uluslararasılaşma çabaları doğrultusunda çeşitlendirmeye yönelik Başkanlığımızın da ilgili stratejiler doğrultusunda destekleri söz konusudur."
