Son zamanlarda ülkemizde yaşanan yangın felaketlerinin giderek artmasından sonra yangın anında ilk yardıma vurgu yapan İlk Yardım ve Acil Tıp Teknisyeni Halit Özdemir, olası bir tehlike anında ilk önce nelere dikkat edilmesi gerektiğinden bahsetti. Özdemir, yangında ilk yardımın temel sistemlerine değinerek şöyle konuştu: “Yangın anında yaralıyı ıslak battaniye ve benzeri ile sarın ya da yuvarlayarak yanmayı durdurmaya çalışın. Yaralının hava yolu açıklığını ve solunumunu (A-B) ile değerlendirin. Yanık çok yaygın değilse yanan bölgeyi en az 20 dakika tazyiksiz ve bol soğuk su altında tutun. Şişlik olabileceğinden saat, yüzük, bilezik ve benzeri takıları çıkarın.”
Yangın anında ilk yardım
Yangına müdahale ederken önce kendi güvenliğimizi korumamız gerektiğini belirten Halit Özdemir, “Ağız ve burnumuzu kapatacak şekilde gaz maskesi yok ise ıslak bir havluyu sarmak gerekir. Bölgede alev riski olabileceğinden dolayı ıslak bir battaniyeyi de üstümüze almakta fayda var. Yaralıları çıkartırken bir ip kullanabiliriz. İpi, kendi belimize bağlamalıyız. İpin diğer ucunu da dumanda yaralıların ipi takip etmesi için tutmalarını isteyebiliriz. Elimizde de fener ve ışık olmasında fayda var. Duman çözümünde ilk yardımda ise ağız ve burnumuzu kapatacak şekilde gaz maskesi yok ise ıslak bir havluyu sarmak gerekir” diye konuştu. Yanık derecesinin 4’e ayrıldığını ifade eden Özdemir, şöyle devam etti: “1.derece yüzeysel, 2. derece bülleşmiş, 3.derece sinirler etkilenmiş rengi kahverengi, 4. derece kemiğe kadar ilerlemiş, kararmaya başlamıştır. Kıyafetleri tutuşmuş bir kişinin de yapışan yerleri varsa çıkartmaya çalışmayarak kıyafetlerle birlikte akan suyun (tazyiksiz su) altına tutmakta fayda var.”
‘Elektrik akımı kesilmeli’
“Elektrik arızalarında da hasta ve yaralıya dokunmadan önce mutlaka akımını kesmek gerekir. Eğer kesemiyorsak iletken olmayan bir cisimle hastayı oradan uzaklaştırmak gerekmektedir. Yangın söndürücü sırasında dikkat edilmesi gereken noktalardan biri de şudur; rüzgar, arkamızdan gelmeli aksi takdirde alevin suratımıza gelme riski vardır. Yanan bölgenin dip noktasına yangın tüpü sıkılmalıdır. Tüpü kullanmadan önce mutlaka çalkalamak, pimi çekmek ve basıncını kontrol etmekte fayda var. Yangın söndürücüleri muhafaza ederken de yere temas etmemesine dikkat etmek gerekir. Duvarda asılı olması da önemli.”
Sırtta taşıma yöntemi
“Yangın sırasında baygın bir kişi güvenli bir şekilde taşınmalıdır. Bilinci kapalı, yürüyemeyen kişileri uzak mesafeye taşınmasında en uygun yöntem sırtta taşımadır. Hasta, itfaiyeci yöntemi ile taşınmalıdır. Kapalı bir alanda mahsur kalan biri var ise öncelikle kendi güvenliğimizi almamız gerekir. Odaya duman girmemesi için havlu çarşaf ıslatılarak kapı kenarları kapatılmalıdır. Ağız ve burnumuzu kapatacak şekilde gaz maskesi yok ise ıslak bir havluyu sarmak gerekmektedir. Hasta nefes almakta zorlanırsa yarı oturur pozisyon en uygun yöntemdir. Kimyasal yanıklarda kimyasal bulaşmış kıyafetler hemen çıkartılarak 15-20 dakika bol akan suyla yıkanmalıdır. Karbonmonoksit zehirlenmesinde ise önce kendi güvenliğimizi alarak hasta hemen ortamdan çıkartılmalıdır. Yarı oturur pozisyonda havadar bir yerde takip edilmelidir. Karbonmonoksit sinsi bir gazdır; renksiz kokusuzdur, fark edilemeyebilir. Belirtileri; ayaklarda uyuşma grip belirtisi baş ağrısı baş dönmesi ve benzeridir. Yangınlara karşı ilk yardım eğitimi almış biri önce kendi güvenliğini sağlamalıdır.”
