Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Türkiye'deki milyonlarca emekliyi ilgilendiren önemli bir mevzuat detayını hatırlattı. Özellikle 2008 yılı Ekim ayı öncesinde emekli olan SSK ve Bağ-Kur üyeleri için geçerli olan bir kural, bağlanan emekli aylıklarının 5 yıl süreyle tahsil edilmemesi durumunda hak kaybına yol açabileceğini belirtiyor. Bu yasal düzenleme, hak sahiplerinin alacakları konusunda dikkatli olmaları gerektiğini ortaya koyuyor.
Emekli Aylıklarında Geçerli Zaman Aşımı Kuralı
Sosyal güvenlik sistemimizin işleyişinde yer alan kurallardan biri de, hak sahiplerine bağlanan gelir ve aylıkların tahsiline ilişkin zaman aşımıdır. Mevzuata göre, bir emekli aylığı SGK tarafından bağlandığı tarihten itibaren kesintisiz 5 yıl boyunca çekilmez veya ilgili tarafından talep edilmezse, bu birikmiş meblağlar yasal olarak zaman aşımına uğramış sayılır. Bu durum, söz konusu ödemeler üzerinde daha sonra hak talep etme imkanının yitirilmesi sonucunu doğurabilir.
SGK Uzmanı İsa Karakaş'ın Dikkat Çektiği Noktalar
Konuyla ilgili öne çıkan değerlendirmelerden biri, SGK uzmanı ve Türkiye Gazetesi köşe yazarı İsa Karakaş'tan geldi. Karakaş, son yazısında zaman aşımı kuralının, bazı gelir ve aylıkların geriye dönük olarak toplu ödenmesini engelleyebileceğini kaydetti. Özellikle Vazife malullüğü ve ölüm aylığı başvurularında da bu 5 yıllık sürenin kritik önem taşıdığının altını çizdi. Karakaş’ın yazısında belirttiği gibi, SGK, 2008 yılı Ekim ayı öncesinde bağladığı SSK ve Bağ-Kur emekli aylıkları için 5 yıllık zaman aşımı kuralını uygulamaya devam etmektedir. Bu eski döneme ait tahsil edilmemiş ödemelerin zaman aşımına uğrayacağı ve ödenemeyeceği ifade edildi.
2008 Öncesi Bağlantılı Maaşlar İçin 5 Yıl Kuralı
SGK Kanunu’na göre 2008/Ekim ayından önce bağlanan gelir ve aylıklar için, 5 yıl içerisinde talep edilmemesi durumunda ödeme yapılmayacağı hükmü kanunda yer almaktadır. Bu hüküm, 2008 yılı Ekim ayı öncesinde emekli olmuş SSK ve Bağ-Kur üyelerini doğrudan etkilemektedir. Ancak kanunun, 2008 sonrası bağlanan aylıklar için zaman aşımı uygulanmayacağına dair açık bir istisnası da mevcuttur. İsa Karakaş, bu ayrımı vurgulayarak, "2008 yılı öncesinde emekli olanlar dikkat etmeli" çağrısında bulundu. Kurumun, herhangi bir ödeme gerçekleştirmeden önce bu 5 yıllık sürenin dolup dolmadığını titizlikle kontrol ettiği belirtildi.
Vazife Malullüğü, Ölüm ve Gaiplik Halindeki Başvurular
Karakaş, zaman aşımı kuralının sadece normal emekli aylıklarını değil, Vazife malullüğü ve ölüm aylıkları için yapılan başvuruları da etkilediğini ifade etti. Bu tür başvuruların değerlendirilmesinde, hak sahibinin ölüm tarihini takip eden ay başının esas alındığını belirtti. Başvuruda yaşanan gecikmelerde dahi, geriye dönük olarak yapılabilecek ödemenin azami 5 yıllık döneme ait olabileceği kaydedildi. Benzer şekilde, Gaiplik durumunda da bir 5 yıllık zaman diliminin kritik olduğu vurgulandı. Mahkemece gaiplik kararının kesinleşmesinin ardından 5 yıl içinde başvuru yapılmaması durumunda, yine sadece geriye dönük 5 yıllık maaş ödemesi alınabileceği söylendi. Bu zaman sınırlamasının, toptan ödeme ve diğer haklar için de geçerli olduğu hatırlatıldı.
