Türkiye Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yürürlüğe konulan yeni düzenlemeler, sosyal güvenlik sisteminde önemli değişiklikler getiriyor. Eksik prim günleri bulunan veya farklı özel durumları olan milyonlarca sigortalı için erken emeklilik fırsatları sunuluyor. Mini EYT olarak bilinen bu kapsamda, prim günlerini artırmaya yönelik doğum ve askerlik borçlanması seçeneklerinin yanı sıra, sağlık durumuna bağlı malulen emeklilik ve belirli bir hizmet süresi ile prim gününü tamamlayanlar için kısmi emeklilik yolları da açılıyor. Bu adımlar, farklı kesimlerdeki çalışanların emeklilik süreçlerini kolaylaştırmayı amaçlıyor.
Kadınlara Doğum Sonrası Prim Avantajı
Kadın sigortalılar için doğum borçlanması, emeklilik prim günlerini tamamlama veya artırma konusunda önemli bir esneklik sağlamaktadır. Sigorta başlangıç tarihinden sonra gerçekleşen her bir doğum için prim günü borçlanması yapma hakkı bulunmaktadır. Her çocuk başına 720 güne kadar prim borçlanması yapılabilmektedir. Bu imkandan en fazla 3 çocuk için toplamda 2160 gün prim kazanımı şeklinde faydalanılabilir. Doğum borçlanması, hem eksik prim günlerini gidermeye yardımcı olur hem de emeklilik için hedeflenen yaş şartını erkene çekme potansiyeli taşır. Borçlanma hakkından yararlanabilmek için çocukların doğumunun sigorta giriş tarihinden sonra gerçekleşmiş olması gerekmektedir.
Askerlik Süresi ile Prim Kazanımı ve Yaş Avantajı
Erkek sigortalılar için askerlik borçlanması, sadece prim günü sayısını artırmanın ötesinde bir etkiye sahiptir. Sigortalı olarak işe başlama tarihinden önceki askerlik süresi, kişinin sigorta giriş tarihinin geriye çekilmesine imkan tanır. Bu durum, özellikle Erken Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi kapsamına girme olasılığı olanlar için avantaj sağlar. Askerlik borçlanması, prim günlerini artırırken aynı zamanda erken emeklilik için kritik önem taşıyan sigorta başlangıç tarihini de olumlu yönde etkileme fırsatı sunar.
Maluliyet Durumunda Emeklilik Güvencesi
Sağlık sorunları nedeniyle çalışma yeteneğini önemli ölçüde yitiren bireyler için malulen emeklilik seçeneği bir sosyal güvence sağlar. Bu haktan yararlanabilmek için, bireyin en az %60 oranında çalışma gücü kaybı yaşadığını belgeleyen, yetkili bir sağlık kuruluşundan alınmış rapor sunması zorunludur. Malulen emeklilik başvurusu için ayrıca, 10 yıl sigortalılık süresi ve 1800 gün prim şartlarının karşılanmış olması aranır. Gerekli sağlık raporunun SGK tarafından yetkilendirilmiş hastanelerden alınması ve Kurum tarafından onaylanması süreci takip edilmelidir. Onaylanan başvurular sonucunda, yaş şartı aranmaksızın emekli aylığı bağlanmaktadır. Bu düzenleme, ciddi sağlık sorunları yaşayan ve çalışamayan bireyler için önemli bir destektir.
Kısmi Emeklilik ve Diğer Özel Şartlar
Yaşını doldurmasına rağmen yeterli prim gününe sahip olmayan sigortalılar için kısmi emeklilik bir alternatif sunmaktadır. Bu seçenek, tam emeklilik şartlarını karşılayamayan ancak belirli bir hizmet süresi ve prim günü olan kişilere yöneliktir. Kısmi emeklilik için aranan hizmet süresi ve prim günü şartları, sigortalılık başlangıç tarihine göre farklılaşır. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar için bu şart 10 yıl hizmet süresi + 3600 prim günü olarak belirlenmiştir. 8 Eylül 1999 sonrası sigortalılar için ise aranan şartlar 15 yıl hizmet süresi + 4200 prim günü şeklindedir. Kısmi emeklilik, belirlenen şartları sağlayanların tam çalışma olmadan emekli olmasını sağlar. Engelli çalışanlar ve engelli çocuğu olan annelere yönelik özel haklar da bu düzenlemeler kapsamında yer almaktadır. %40 ve üzeri engel oranı olan engelli çalışanlar, vergi indiriminden yararlanarak, 15 yıl sigortalılık ve 3600 prim günüyle yaş şartı aranmadan emekli olabilirler. 1 Ekim 2008 sonrası sigortalı olan engelli çocuğu sahibi anneler için ise primlerine %25 oranında ek gün kazanımı eklenir ve bu süre hem prim gününe sayılır hem de yaş şartından düşülür. Sosyal Güvenlik Uzmanı Açıkladı: En Düşük Emekli Maaşı 17 Bin 73 Lira Olabilir. Mini EYT düzenlemesi, eksik primi olanlar, yaş şartına takılmadan avantaj sağlayanlar, sigorta girişini öne çekmek isteyenler ve sağlık sorunları olanlar için çeşitli fırsatlar sunmaktadır. SGK tarafından sunulan bu haklar milyonlarca çalışanın erken emeklilik kapısını aralamasına yardımcı olmaktadır.
