Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş), çalışanların geçim koşullarını ortaya koyduğu Ekim 2025 Açlık ve Yoksulluk Sınırı sonuçlarını açıkladı. Raporun en can alıcı verisi; dört kişilik bir ailenin insanca yaşaması için haneye girmesi gereken toplam gelir tutarının (yoksulluk sınırı) 92 bin 547 TL’ye dayandığı oldu. Ailenin yalnızca aylık gıda harcaması (açlık sınırı) ise 28 bin 412 TL olarak hesaplandı.
‘Anayasa var, uygulama yok’
Türk-İş Antalya İl Temsilcisi ve Yol-İş Sendikası Antalya 1 No’lu Şube Başkanı Cemil Ünal, sonuçları değerlendirirken sert eleştirilerde bulundu. Ünal, rapordaki fahiş rakamların, milyonlarca çalışanın ağır yoksulluk koşullarında yaşadığının resmi kanıtı olduğunu vurgulayarak, “Biz 38 yıldır her ay bu rakamları açıklıyoruz. Bu rakamlar, ‘ne kadar yediğiniz’ değil, ‘insan onuruna yakışır, insanca bir yaşam sürmek için ne kadar harcamanız gerektiği’ sorusunun cevabıdır. Bugün 92 bin 547 TL, dört kişilik bir ailenin kirası, elektriği, eğitimi, sağlığı ve gıdası dahil olmak üzere asgari yaşam maliyetidir. Ücretler bu rakamların çok altındayken, çalışanlara ‘geçin’ demek, açıkça açlıkla terbiye etmektir” dedi. Başkan Ünal, Anayasanın 55’inci maddesini hatırlatarak, “Asgari ücretin tespitinde çalışanların geçim şartları ile ülkenin ekonomik durumu da göz önünde bulundurulur” hükmüne rağmen, çalışanların yaşam maliyetlerine dair resmi bir çalışmanın yapılmamasına tepki gösterdi.
‘Herkes üç maymunu oynuyor’
Artan gıda harcamalarına dikkat çeken Ünal, “Ülkenin ekonomik durumu raporlarla masaya konuluyor ama sıra işçinin, memurun, emeklinin mutfağına gelince herkes üç maymunu oynuyor. Bizim belirlediğimiz açlık sınırı, bir asgari ücretlinin gelirini aştı. Bir bekar çalışanın dahi yaşama maliyeti, yani aylık cebine girmesi gereken minimum para 36 bin 984 TL’yi bulmuşken, asgari ücretin nerede durduğunu herkes görsün. Bu rakamlar ‘büyüyen bir ekonomi’ değil, ‘derinleşen bir yoksulluk’ tablosudur. Mutfak enflasyonu hız kesmiyor. Gıda harcaması bir yılda yüzde 39 arttı. Türk-İş verilerine göre, mutfak enflasyonu da çalışanların belini bükmeye devam ediyor. Ankara’daki dört kişilik bir ailenin gıda için yapması gereken harcamadaki 12 aylık (yıllık) artış oranı yüzde 39,06 olarak hesaplandı” diye konuştu.
‘Gıda fiyatları durmuyor’
Başkan Ünal, özellikle gıda fiyatlarındaki bu durdurulamaz yükselişe dikkat çekerek, bu artışın doğrudan ailenin sofrasından eksilen lokmalar anlamına geldiğini ifade ederek, “Gıda fiyatları durmuyor. Aylık yüzde 1,58 artış, yılbaşından bu yana yüzde 34,76 artış demektir. Temel gıdalar lüks tüketim ürünü haline geldi. Bizim tespit ettiğimiz bu rakamlar, ‘açlık ve yoksullukla mücadele’ değil, ne yazık ki ‘açlık ve yoksulluğa uyum sağlamaya çalışma’ mücadelesini anlatıyor. Çalışanlarımızı ve emeklilerimizi bu sefalet tablosundan kurtaracak tek şey, bu rakamları referans alan insanca yaşam ücreti politikalarıdır” dedi.
