Yaz aylarının gelmesiyle birlikte Türkiye’nin birçok bölgesinde peş peşe orman yangınları çıktı. Özellikle sıcak hava dalgaları, düşük nem ve kuvvetli rüzgar yangınların yayılmasında etkili olurken, bazı yangınlar yerleşim yerlerine kadar ulaştı. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı yangınlarla alakalı yaptığı açıklamada, “İzmir Seferihisar ve Menderes yangınlarında dünden çok daha iyi durumdayız. Cumadan beri ciddiyeti itibarıyla yüksek olan 342 yangın çıktı. 6 yangın şu anda devam ediyor” ifadelerini kullandı. Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde çıkan yangınlar yerleşim alanlarını zarar vererek ilerlemeye devam ettiği için bazı yerleşim yerlerinde evler boşaltıldı, birçok köy ve tarım arazileri de zarar gördü. Orman yangınları esnasında maddi ve manevi zarara uğrayan birçok vatandaş olması nedeniyle alınabilecek önlemler ise merak konusu oldu.
Yangınlar yüzde 90 insan kaynaklı
Uzmanlara göre orman yangınlarının büyük kısmı insan kaynaklı olarak gerçekleşiyor. Bilinçsizce yakılan anızlar, doğada bırakılan cam şişeler, söndürülmeyen mangal ateşleri ve sigara izmaritleri yangınların başlıca nedenleri arasında yer alıyor. Ayrıca elektrik hatlarından kaynaklı teknik arızalar ve sabotaj ihtimalleri de değerlendiriliyor. Doğal nedenler arasında ise aşırı sıcaklık ve yıldırım düşmesi öne çıkıyor. Bilinene göre orman yangınlarının yüzde 90’ı insan kaynaklı olarak meydana geliyor.
Yangına müdahale yeterli mi?
Yangınların büyümesinde en büyük etkenlerden biri de yetersiz müdahale olarak görülüyor. Özellikle Birçok vatandaş ve siyasi tarafından dile getirilen yangın söndürme uçaklarının eksikliği, ekipman yetersizliği ve koordinasyon sorunları müdahaleyi geciktiriyor. Rüzgarın etkisiyle yayılan alevler kısa sürede kontrolsüz hale gelirken, müdahale ekipleri zaman zaman yetersiz kalabiliyor. Yerleşim yerlerine sıçrayan yangınlarda hasar riski daha da artıyor.
Yangınları önlemek için yapılacaklar
Uzmanlar, yangın sezonu başlamadan önce riskli bölgelerde sürekli devriye yapılması, erken uyarı sistemlerinin kurulması ve hava araçlarının artırılması gerektiğini belirtiyor. Vatandaşların da özellikle piknik alanlarında dikkatli olması, ateşli faaliyetlerden kaçınması ve çevreye karşı daha duyarlı davranması gerekiyor. Özellikle yansıma nedeniyle çıkabilecek yangınlar için atıkların doğada bırakılmaması vurgulanıyor. Ormanlık alanlara giriş yasakları ve caydırıcı cezalar da alınabilecek önlemler arasında yer alıyor.
Uzun vadeli çözüm önerileri
Orman yangınları artık sadece çevresel değil, aynı zamanda sosyal ve ekonomik sonuçlar doğuran bir kriz haline gelmiş durumda. Uzmanlar, Türkiye'nin yangınlara karşı kurumsal kapasitesini güçlendirmesi, orman köylülerini bilinçlendirmesi ve iklim değişikliğiyle mücadelede daha aktif politikalar geliştirmesi gerektiğini vurguluyor. Yangın önlemleri hakkında eğitimlerin sadece orman köylüleri için değil genel olarak yaygınlaştırılması da öneriler arasında. Uzmanlar önleyici adımlar atılmadığı sürece her yaz bu manzaraların yaşanması ise kaçınılmaz olarak yorumlanıyor.
