Akaryakıttaki vergi kaybını önlemek amacıyla planlanan ve 2025 yılından itibaren tüm araçları kapsayacak olan Taşıt Tanıma Sistemi (TTS), tartışmaları da beraberinde getirdi. Tüketiciler Birliği Antalya Şube Başkanı Neşet Gündüz, akaryakıttaki vergi kaybının önüne geçmek için planlanan Taşıt Tanıma Sistemi’nin (TTS) sakıncalarını anlatarak, “Bu sistemle vatandaşı yolacaklar mı?” diye sordu. Türkiye genelinde 8 milyondan fazla ticari araca uygulanması planlanan sistemle akaryakıt satışlarının dijital olarak kayıt altına alınarak sektörde şeffaflığın artırılması ve kayıt dışı ekonomiyle mücadele edilmesinin hedeflendiğini belirtti. 2025 yılında tüm araçları kapsayacak olan sistemle ilgili araştırma yaptığını hatırlatan Başkan Gündüz, “Gerçekte amacının ne olduğu, neyi kapsadığı ve tüketicileri ilgilendiren yönleri var mı? Bu konularda vatandaşı aydınlatmak istedim. Bizim ‘Şimşek’ gibi bakanımız var; mucit mi mucit, kimsenin akıl edemediği ekonomik sorunları şıp diye buluveriyor. Bilenler bilir, bir TV yayınında ‘Gönül Dağı’ isimli dizi var. Bu dizide üç amcaoğlunun mucit buluşları oluyor. Bizim bakanımız da öyle bir deha, mucit. Maliye Bakanımız Mehmet Şimşek’ten bahsediyorum. Bu mucit bakanımızın nedense bu deha fikirleri bir türlü hayat bulamamış” dedi.
‘Araç değil, ehliyetli olan vatandaş sigortalanacak’
Bakan Şimşek’in çalışmalarını örneklerle anlatan Başkan Gündüz, “Bakanımız sürekli yeni bir şeyler icat ettirmeye çalışıyor. Sanki kafasında durmadan bir ampul parlıyor. Bakanımızın ilk mucitliğini İngiltere’den örnek vermiş: ‘Aracın değil, sürücünün sigortalandığı bir sistem.’ Kısaca aracı değil, ehliyeti olan kişiyi sigortalayacaklar. Yani ehliyeti olan herkesi yolacaklar. İkinci mucitliği, Savunma Fonu adı altında ek vergi. Kredi kartı, motosiklet, dijital kol saatleri ve tapu harçlarından ek vergiler düzenlemek istedi. O da olmadı, tüketici haklarına takıldı. Son mucitliği ise yalnızca ticari araçlar değil, 1 Temmuz 2025’te yürürlüğe girecek olan ve tüm araçları kapsayan Taşıt Tanıma Sistemi. Bu sistem, akaryakıt süreçlerini daha etkin şekilde yönetebileceğiniz filo yönetim sisteminin bir parçasıdır. Akaryakıt alımlarında, ilgili araçların tanımlanması ve eşleşmesini sağlayan, böylece sürücünün araçtan çıkmadan, ödeme yapmadan akaryakıt alıp gidebilmesine izin veren sistemler bütünüdür. İnanın gözüm yaşardı, ne kadar da bizleri düşünüyorlar. Ama kazın ayağı öyle değil. Öncelikle, TTB (Taşıt Tanıma Birimi) takılması zorunluluğuna Türkiye Barolar Birliği tarafından iptal davası açılmıştır. Tüketici dernekleri olarak biz de, ‘Tüketiciye ciddi bir maliyet getirmesi, KVKK (Kişisel Verileri Koruma Kanunu) ihlaline yol açması ve dolandırıcılığa açık olması’ nedeniyle iptal davası düşünmekteyiz” şeklinde konuştu.
Dolandırılma riski
Sistemle kişilerin özel sebeplerle ulaşım sağladığı yerlerin akaryakıt alımıyla tespit edilebileceğini ifade eden Başkan Gündüz, “Bu durum, özel hayatın ve aile hayatının gizliliğinin ihlaline yol açacaktır. Ayrıca kişisel verilerin kanuna aykırı olarak elde edilmesi gibi sakıncalar doğuracaktır. Akaryakıt, Taşıt Tanıma Birimi ve yıllık giderlerin tüketiciler tarafından karşılanması, mülkiyet hakkına ölçüsüz müdahale anlamına gelir. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Kanunu, ‘Tüketici almadığı hizmetin bedelini ödemek zorunda değildir’ der. En tehlikelisi, akaryakıt almadığınız halde sistemin yakınından geçmeniz durumunda, akaryakıt almış gibi işlem yapılması ve temassız kartlarda olduğu gibi dolandırılma riskidir. Taşıt Tanıma Sistemi ile 2,5 milyar dolar birilerinin cebine girecek. Tüketiciye 2025 yılı için maliyeti 3 bin liraya yakın ve yıllık ne kadar ödeneceği bilinmiyor. Bu nedenlerle eksik Tebliğ’in tüketiciler adına iptali gerekmektedir. Aksi takdirde, her aracı olan vatandaş yolunacak demektir. Kamu ekonomisini kurtarma değil, birilerinin rant adresi adeta. Tüketiciler ne vergi toplama personelidir ne de yolunacak kazdır” diyerek sözlerini tamamladı.
