Türkiye Kasaplar Besiciler Et ve Et Ürünleri Federasyonu Başkanı ve Antalya Kasaplar Odası Başkanı Osman Yardımcı, esnafın yaşadığı sıkıntılara dikkat çekerek, sektörün durumunu değerlendirdi. Başkan Yardımcı, “Et fiyatlarında uzun süredir zam yok, ancak artan elektrik, kira, işçi maaşı ve sigorta primleri kasap esnafını ayakta duramaz hale getirdi” diyerek girdi maliyetlerinin küçük esnaf üzerindeki yıkıcı etkisine dikkat çekti.
‘Et fiyatları neredeyse yerinde sayıyor’
Osman Yardımcı, vatandaşın alım gücündeki düşüş nedeniyle kasaplarda satışların kurban bayramından bu yana ciddi şekilde gerilediğini söyleyerek, “Geçen yıl etin kilosu 750 liraydı, bugün de aynı seviyede. Türkiye’de her ürüne yüzde yüzlere varan zamlar gelirken, et en az zam gören temel gıda maddesi oldu. Bugün bir ayakkabı geçen sene 300 lira iken, şimdi 3 bin lira. Ama et fiyatları neredeyse yerinde sayıyor. Buna rağmen vatandaşın alım gücü düşük olduğu için kasaplarda iş yok” dedi.
‘Bayramdan bu yana anormal düşüş’
Osman Yardımcı, özellikle enerji maliyetlerindeki artışın kasap esnafını zorladığını belirterek, “Bugün en küçük dükkân bile kira olarak yaklaşık 18 bin lira elektrik faturası ödüyor. Kira artışları yüzde 70’lere ulaştı. İşçi maaşları ve sigorta primleri de sürekli yükseliyor. Esnafın girdileri çoğalırken kazancı azalıyor. Kurban Bayramı’ndan bu yana et satışlarında anormal bir düşüş var. Dikkat ederseniz mangal yerleri bile kapanıyor. Bu sadece yaz bitimiyle ilgili değil, ekonomik sıkıntının bir yansımasıdır” şeklinde konuştu.
‘Algı yönetimi yapıyorlar’
Başkan Yardımcı, zincir marketlerin küçük esnaf üzerinde oluşturduğu baskıya özellikle dikkat çekerek, “Bugün zincir marketler her ürünü satıyor, kasabın sattığı eti bile satıyor. Üstelik kıymayı ucuz gösterip diğer et ürünlerini çok pahalıya satıyorlar. Vatandaş markette etin ucuz olduğunu sanıyor ama gerçek öyle değil. Kasapta 1.000 liraya satılan bonfileyi markette 1.600 liraya satıyorlar. Kuzu kol bizde 700 lira, markette 900 liraya kadar çıkıyor. Ama algı yönetimiyle kıymayı ucuz göstererek müşteriyi kendilerine çekiyorlar. Bu durum kasap esnafını bitiriyor” dedi.
‘Bu sistemin değişmesi şart’
Osman Yardımcı, Avrupa’daki uygulamalara dikkat çekerek, “Avrupa’da zincir marketler temel gıda dışında ürün satamaz. Bizde ise kırtasiyeden ayakkabıya kadar her şey satıyorlar. Bu kadar geniş ürün yelpazesiyle 15 bin şube açan bir zincir market, 15 bin kasabı yok ediyor. Ayrıca Avrupa’da pazar günleri ve akşam saatlerinde marketler kapalıdır. Bizde ise gece 11’e kadar açıklar. Bu sistemin değişmesi şart. Pazar günleri zincir marketlerin kapalı olması ve akşam saatlerinde daha erken kapanmaları gerekiyor ki küçük esnaf da iş yapabilsin” dedi.
Esnaf için acil destek paketi talebi
Osman Yardımcı, küçük esnafın ekonomik olarak ayakta kalabilmesi için devlet desteğinin önemini vurgulayarak, “Devletimizin verdiği düşük faizli kredi desteği önemli ama yeterli değil. Kredi Kooperatifleri aracılığıyla verilen krediler esnaf için can suyu oluyor. Ancak mevcut ekonomik koşullarda en az 500 bin lira can suyu kredisi verilmesi gerekiyor. Böylece esnaf kirasını ve diğer giderlerini karşılayabilir. Devlet daha önce 30 bin lira can suyu kredisi vermişti ama bu rakam artık çok düşük kalıyor. Elektrik, kira ve işçilik maliyetlerinin bu kadar arttığı bir dönemde esnafın nefes alabilmesi için daha güçlü bir destek paketi hazırlanmalı” ifadelerini kullandı.
‘Yok olma tehlikesiyle karşı karşıya’
Osman Yardımcı, kasaplık mesleğinin geleceği konusunda da uyarılarda bulunarak, “Bugün kasap çırağı bulmak çok zor. İnsanlar çocuklarını artık çıraklığa göndermiyor. Oysa iyi bir kasap ayda 40 bin liranın altında kazanmıyor. Buna rağmen uzun çalışma saatleri ve sosyal hakların sınırlı olması nedeniyle gençler bu mesleği tercih etmiyor. Eğer bu gidişat devam ederse, gelecekte kasaplık mesleğini sürdürecek insan bulamayacağız” diye konuştu.
‘Mahalle kasabınızı destekleyin’
Yardımcı, açıklamasının sonunda vatandaşlara da çağrıda bulunarak, “Küçük esnafı korumak için alışverişinizi mahallenizdeki kasaptan yapın. Yerli üreticiyi, mahallenizin esnafını destekleyin. Zincir marketlerden alınan her ürün, küçük esnafın kepenk kapatmasına bir adım daha yaklaştırıyor. Biz devletimizin yanındayız, denetlenmekten korkmuyoruz. Ama zincir marketler gibi fahiş fiyatla satış yapanların da sıkı bir şekilde denetlenmesini istiyoruz” diyerek konuşmasını tamamladı.
