2025 yılının ilk enflasyon verilerinin açıklanmasının ardından, DİSK Akdeniz Bölge Temsilcisi ve Genel-İş Sendikası Antalya Şube Başkanı Vedat Küçük, TÜİK’in enflasyon hesaplamalarıyla ilgili sert eleştirilerde bulundu. TÜİK’in mahkeme kararlarına rağmen enflasyon hesaplamasına esas ortalama madde fiyatlarını açıklamadığını hatırlatan Küçük, kurumun enflasyon verilerini baskılayarak milyonlarca işçi, emekçi ve emeklinin maaş zamlarını düşük tutmaya çalıştığını söyledi. Milyonlarca çalışanı ve emekliyi ilgilendiren 2025 yılının ilk enflasyon verileri ile ilgili konuşan Küçük, Aralık 2024’ten Ocak 2025’e, bir ayda enflasyonun 5 kat arttığına dikkat çekerek, “Enflasyon baskılanarak, milyonlarca işçinin, emekçinin, emeklinin alacağı zam oranı düşük tutulsun diye Aralık ayı enflasyonu yüzde 1 iken bugün enflasyon yüzde 5.03 olarak hesaplandı” dedi. Küçük, TÜİK’in Ocak 2025 enflasyonunu yüzde 42,12 olarak açıklamasına rağmen, halkın hissettiği gerçek enflasyonun çok daha yüksek olduğunu belirtti. Küçük, enflasyonun Aralık 2024’te yüzde 1 olarak hesaplanırken, sadece bir ayda beş kat artarak Ocak 2025’te yüzde 5,03’e yükseldiğine dikkat çekti. Bu durumun, Aralık ayında enflasyonun yapay olarak düşük gösterildiğini ve Ocak ayındaki ani artışın halkı zor durumda bıraktığını gözler önüne serdiğini ifade etti.
‘Kararlar uygulanmıyor’
TÜİK’in açıkladığı resmi enflasyon oranlarının bile Türkiye’nin ekonomik durumunu gözler önüne serdiğini belirten Küçük, Türkiye’nin enflasyon açısından dünyanın en kötü 10 ülkesi arasında yer aldığını vurguladı. Küçük, “Ocak 2025 itibarıyla Türkiye, Zimbabve, Sudan, Güney Sudan, Arjantin ve Venezüella’dan sonra en yüksek enflasyona sahip 6’ncı ülke oldu. Türkiye’yi İran, Haiti, Nijerya ve Angola takip ediyor. Bunun yanı sıra, Türkiye sendikal hak ihlalleri konusunda da en kötü 10 ülke arasında bulunuyor. Bu durum sadece ekonomik krizle ilgili değil, aynı zamanda sendikal hakların baskılanmasıyla da doğrudan bağlantılıdır” dedi.
Küçük, TÜİK’in 2022’den beri enflasyon hesaplamasında kullanılan madde fiyat listesini açıklamadığını ve bu nedenle kurumun açıkladığı verilerin güvenilirliğinin sorgulandığını ifade ederek, “Neredeyse üç yıldır TÜİK’in enflasyonu belirlerken hangi malı kaç liradan hesapladığını bilmiyoruz. Çarşıda, pazarda karşı karşıya kaldığımız gerçek enflasyonla TÜİK enflasyonu arasındaki farkın nereden kaynaklandığını göremiyoruz” dedi. DİSK olarak bu verilerin şeffaf olması için hukuki mücadele verdiklerini hatırlatan Küçük, açtıkları davaları kazanmalarına rağmen TÜİK yönetiminin mahkeme kararlarını uygulamayı reddettiğini belirtti.
Hukuk mücadelesi
‘TÜİK’in enflasyon hesaplamasına ilişkin veri gizleme süreci, DİSK’in hukuki mücadelesiyle defalarca gündeme geldi’ diyen Küçük, bu süreci özetleyerek, “DİSK, 2022 yılında TÜİK’e CİMER üzerinden başvurarak ortalama madde fiyat listesinin açıklanmasını talep etti. TÜİK bu talebi reddetti. Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu’na yapılan itiraz da reddedildi. DİSK konuyu yargıya taşıdı ve Ankara 6. İdare Mahkemesi, 31 Mart 2023’te oy birliği ile TÜİK’in verileri açıklaması gerektiğine hükmetti. TÜİK kararı temyize götürdü, ancak İstinaf Mahkemesi de DİSK’in lehine karar verdi ve mahkeme kararı kesinleşti. TÜİK, mahkeme kararına uymamak için Adalet Bakanlığı’na dava açtı, ancak bu dava da reddedildi. TÜİK, hukuksuz bir girişimle Danıştay’a ‘kanun yararına bozma’ başvurusu yaptı, ancak Danıştay Başsavcılığı bu başvuruyu 15 Mart 2024’te reddetti. TÜİK, tüm yargı kararlarına rağmen madde fiyat listesini açıklamayı reddetti ve Anayasa’nın 138. maddesini ihlal ederek suç işledi” diye konuştu. DİSK’in TÜİK Başkanı ve yöneticileri hakkında suç duyurusunda bulunduğunu hatırlatan Küçük, “Ancak Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, DİSK’in başvurusunu sadece dört günde reddederek, TÜİK yöneticilerini koruma altına aldı. Bir sosyal medya paylaşımı için evler basılırken, gazeteciler ve siyasetçiler hakkında davalar açılırken, TÜİK’in açıkça Anayasa’yı ihlal etmesi karşısında soruşturma dahi açılmıyor. TÜİK bu ülkenin köklü ve ciddi bir kurumudur. Sizin göreviniz, iktidarın talepleri doğrultusunda verileri çarpıtmak değil, halkın gerçek enflasyonunu açıklamaktır. İktidarlar gelir geçer, ama TÜİK’in itibarını korumak zorundasınız. Yol yakınken bu hukuksuzluktan vazgeçin ve halkın ekmeğiyle oynamayın” diyerek konuşmasını tamamladı.
DİSK Akdeniz Bölge Temsilcisi ve Genel-İş Sendikası Antalya Şube Başkanı Vedat Küçük
