Türk Eğitim Sen Antalya Şube Başkanı Oğuz Öztürk, sendika tarafından yapılan 24 Kasım Öğretmenler Günü anketinin, öğretmenlerin liyakatsizliğe, eğitim sistemi üzerinde yapılan değişikliğe karşı memnuniyetsizliklerini ortaya koyduğunu dile getirdi. Öztürk, “Anket sonuçları, öğretmenlerin büyük bir kısmının mesleklerine olan bağlılıklarını ciddi şekilde sorguladıklarını ortaya koyuyor. Katılımcıların yüzde 68,3’ü, daha iyi şartlarda bir iş bulmaları durumunda öğretmenliği bırakmayı düşündüklerini ifade etti. Bu, yalnızca öğretmenler için değil, aynı zamanda eğitim sistemimizin geleceği açısından da endişe verici bir durum. Öğretmenlerin ekonomik sorunlar, mesleki itibar kaybı ve eğitim politikalarındaki belirsizlikler nedeniyle tükenmişlik hissine kapıldıklarını görüyoruz. Ankete katılan öğretmenlerin yüzde 77,8’i, ay sonunda ellerinde hiç para kalmadığını ifade ediyor. Yüzde 55,3’ü ise kredi kartı borçlarını düzenli ödemekte zorlandıklarını belirtiyor. Artan kiralar ve hayat pahalılığı, öğretmenlerin temel ihtiyaçlarını karşılamalarını dahi güçleştiriyor. Özellikle kırsal bölgelerde görev yapan öğretmenler, şehir merkezlerindeki meslektaşlarına göre çok daha ağır şartlarda çalışmak zorunda kalıyor. Bu ekonomik zorluklar yalnızca öğretmenlerin yaşam standartlarını değil, aynı zamanda mesleki motivasyonlarını da ciddi şekilde olumsuz etkiliyor” diye konuştu.
“Eğitim yatırımlarına ayrılan pay azalıyor”
Eğitim yatırımlarına ayrılan bütçenin giderek azalmasının öğretmenlerin ekonomik koşullarını daha da kötüleştirdiğini vurgulayan Öztürk, “Ankete katılan öğretmenlerin yüzde 13,3’ü geçimlerini sağlamak için ek iş yapmak zorunda olduklarını belirtti. Özel sektörde çalışan öğretmenler, düşük maaşlar nedeniyle ek gelir arayışına yöneliyor. Ancak devlet okullarında çalışan öğretmenler dahi, maaşlarının enflasyon karşısında hızla eridiğini ve bu durumun mesleki motivasyonlarını olumsuz etkilediğini ifade ediyor. Ankete katılan öğretmenlerin yüzde 72’si, maaş ve özlük haklarının iyileştirilmesini talep ediyor. Bununla birlikte, öğretmenlerin yüzde 84,5’i, mevcut ekonomik sorunların uzun vadede eğitimin kalitesine zarar vereceğini düşünüyor. Bu veriler, öğretmenlerin yalnızca bireysel değil, sistemsel düzeyde ciddi sıkıntılar yaşadığını gösteriyor” dedi.
‘Eğitimde liyakatsizlik’
Öztürk, ekonomik sıkıntıların yanı sıra öğretmenlerin eğitim sistemine dair memnuniyetsizliklerini de açıkça dile getirdiklerini ifade ederek, “Öğretmenler, ekonomik sorunların ötesinde eğitim sistemindeki liyakatsizlik, kadrolaşma ve sürekli değişen politikalar nedeniyle de ciddi bir huzursuzluk yaşıyor. Ankete katılanların yüzde 79’u, öğretmenlerin toplumda yeterince değer görmediğini ifade ediyor. Katılımcıların yüzde 40,1’i mevcut müfredatın yetersiz olduğunu dile getirirken, yalnızca yüzde 9,2’si müfredatı yeterli bulduklarını belirtti. Sıklıkla değişen eğitim politikaları, öğretmenlerin mesleki motivasyonlarını olumsuz etkiliyor ve mesleklerini sürdürme isteklerini zayıflatıyor. Özellikle atanma süreçlerindeki adaletsizlik ve liyakat algısındaki zayıflık, hem mevcut öğretmenlerin hem de öğretmen adaylarının kaygılarını artırıyor. Eğitimde liyakat ön planda tutulmadıkça, yalnızca akademik başarı değil, öğretmenlerin psikolojik dayanıklılığı da zarar görüyor” diye ifade etti.
‘Toplumsal saygınlık zayıflıyor’
Anket sonuçlarına göre öğretmenlerin toplumdaki saygınlık algısının giderek zayıfladığına dikkat çeken Öztürk, “Katılımcıların yüzde 79’u, öğretmenlerin toplumda yeterince değer görmediğini düşünüyor. Öğretmenler, yıllar içinde meslek itibarlarının zayıfladığını ve bunun öğrenci-öğretmen ilişkilerinde ciddi sorunlara yol açtığını ifade ediyor. Özellikle sosyal medyada öğretmenlere yönelik olumsuz söylemlerin artması, meslek itibarını daha da zedelemiş durumda. Ailelerin eğitim sürecine yeterince katkı sağlamaması ise öğretmenlerin üzerindeki yükü artırarak eğitim sürecinin verimliliğini düşürüyor. Öğretmenler, ‘Mesleki değerlerimizi yeniden kazanmak ve öğrencilerle daha etkili iletişim kurabilmek için toplumun ve yöneticilerin desteğine ihtiyacımız var’ diyor” açıklamasında bulundu.
‘Psikolojik baskılar ve tükenmişlik’
Öztürk, öğretmenlerin sadece ekonomik ve sosyal sorunlarla değil, aynı zamanda ciddi psikolojik baskılarla da mücadele ettiğini dile getirerek şu ifadeleri kullandı: “Ankete katılan öğretmenlerin yüzde 48’i, görevlerini yerine getirirken stres ve tükenmişlik yaşadıklarını belirtiyor. Artan iş yükü, ekonomik baskılar ve toplumdaki algı problemleri, öğretmenlerin ruh sağlığını doğrudan etkiliyor. Özellikle kırsal bölgelerde görev yapan öğretmenler, mesleklerinde yalnızlık hissine kapıldıklarını ifade ediyor. Bunun yanı sıra, öğretmenlerin yalnızca öğrencilerin değil, ailelerin de taleplerini karşılaması bekleniyor. Bu durum, öğretmenlerin üzerindeki yükü artırarak mesleklerini daha zor hale getiriyor. Ruh sağlığı desteklenen bir öğretmenin eğitim sürecinde daha verimli olacağını biliyoruz, ancak mevcut durumda bu desteğin yetersiz kaldığını görüyoruz.”
‘Meslekten ayrılmayı düşünüyorlar’
Anket sonuçlarının yalnızca öğretmenlerin bireysel sorunlarına değil, aynı zamanda eğitim sisteminin geleceğine dair ciddi riskler içerdiğini ifade eden Öztürk, konuşmasını şu sözlerle tamamladı:” Öğretmenlerin yüzde 68,3 gibi büyük bir oranı, meslekten ayrılmayı düşündüğünü ifade ediyor. Bu, eğitim sistemimizin geleceği için oldukça kaygı verici bir durum. Öğretmenler, mesleklerine olan bağlılıklarını yitirmeye başlıyor. Eğer öğretmenlerin ekonomik ve sosyal koşulları iyileştirilmezse, bu sorunlar yalnızca bireysel düzeyde kalmayacak, eğitim sistemimizi uzun vadede ciddi şekilde etkileyecek. Mesleki tatmini artırmak, öğretmenlerin çalışma şartlarını iyileştirmek ve eğitim politikalarını daha kapsayıcı hale getirmek için acil adımlar atılmalı. Aksi takdirde, öğretmen açığının artması ve mesleğin tercih edilirliğinin azalması, eğitimin kalitesinde geri dönülmesi zor bir düşüşe yol açabilir.”
