Organizasyon sözleşmelerindeki yaygın madde Yargıtay kararıyla geçersiz kabul edildi. Düğün, nişan, davet gibi organizasyonlar için düzenlenen sözleşmelerde sıkça yer alan ‘Alınan kapora iade edilemez’ ifadesi artık geçerli sayılmıyor. Yargıtay kararları doğrultusunda bu tür hükümler, tüketici aleyhine düzenlenmiş haksız şartlar kapsamında değerlendirilerek hukuken geçersiz kabul ediliyor.
‘Tek taraflı yükümlülük’
Tüketiciler Birliği Antalya Şube Başkanı Neşet Gündüz, kararın tüketici hakları açısından büyük önem taşıdığını belirterek, "Tüketici ile işletme arasında yapılan sözleşmede yer alan ‘kapora iade edilmez’ gibi mutlak ifadeler haksız şarttır. Bu durum, tüketiciye tek taraflı bir yükümlülük getirerek yasal haklara aykırı bir düzenleme oluşturur. Yargıtay’ın kararı da bu yöndedir" dedi. Başkan Neşet Gündüz, vatandaşları bu konuda bilinçli olmaya davet ederek, “Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin verdiği emsal nitelikteki karara göre, bu tür hükümler ‘haksız şart’ sayılıyor ve geçerliliği bulunmuyor. Tüketici ile işletme arasında yapılan sözleşmede ‘kapora iade edilmez’ gibi mutlak ifadeler haksız şarttır. Bu, tüketiciye tek taraflı yükümlülük getirir ve yasalarla korunan haklara aykırıdır. Yargıtay’ın kararı da bu yöndedir” diye konuştu.
Nelere dikkat etmeli?
Başkan Gündüz, bu kararın ardından tüketicilere önerilerde bulunarak şunları söyledi; “Organizasyon öncesinde yapılan sözleşmeleri detaylı bir şekilde okuyun ve haksız şartlar içerip içermediğini kontrol edin. ‘Kapora yanar’ gibi sözlü beyanlar yerine, tüm şartların yazılı olarak sözleşmede yer almasını talep edin. Sözleşmede haksız şartlar varsa, Tüketici Hakem Heyetlerine başvurarak hakkınızı arayın. Organizasyonun iptali durumunda işletmenin zararı kanıtlanırsa, bu zararın makul bir kısmını ödemeyi kabul edin. Sonuç olarak, Yargıtay'ın bu kararıyla birlikte organizasyon sözleşmelerindeki ‘kapora yanar’ dönemi sona erdi. Tüketicilerin yasal hakları korunurken, işletmeler de ancak ispatlayabildikleri zararı talep edebilecek. Bu karar, her iki taraf için de daha adil bir sürecin önünü açtı.” Öte yandan, uzmanlar, tüketicinin iptal hakkını tamamen ortadan kaldıran bu tarz tek taraflı şartların, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun çerçevesinde hak ihlali oluşturduğuna dikkat çekiyor. Buna göre, organizasyon iptal edilse dahi işletme yalnızca gerçek zararını belgelemek koşuluyla tüketiciden tazminat talep edebiliyor. Tüketici dernekleri, vatandaşların bu tür sözleşmeleri imzalamadan önce dikkatle incelemesi ve gerekirse hukuki danışmanlık alması gerektiğini vurguluyor.
