Bu acı kaybın ardından, belediye yönetiminin kesintiye uğramaması adına Türkiye Cumhuriyeti kanunlarının belirlediği yasal prosedürler devreye giriyor. Başkan Zeyrek'in ani vefatıyla boşalan koltuğa kimin geçeceği merak konusu oldu.
Yasal prosedür: 5393 Sayılı Belediye Kanunu ne diyor?
Bir belediye başkanının vefatı gibi durumlarda izlenecek yol, 5393 Sayılı Belediye Kanunu'nun ilgili maddeleriyle net bir şekilde belirlenmiştir. Bu kanun, belediyelerin işleyişini, yetki ve görevlerini düzenleyen temel yasal metindir.
Kanunun 45. maddesi, belediye başkanlığının herhangi bir nedenle boşalması halinde uygulanacak adımları açıklar:
• Geçici Başkan Vekili: Başkanlık makamının boşalmasıyla birlikte, vefat tarihinden itibaren on gün içinde belediye meclisi toplanır. Meclis üyeleri kendi aralarından gizli oyla bir başkan vekili seçer. Bu vekil, yeni başkan seçilene kadar başkanlık görevini geçici olarak yürütür.
• Yeni Başkanın Seçimi: Başkan vekili seçimi geçici bir çözüm olup, asıl amaç vefat eden başkanın kalan görev süresini tamamlayacak yeni bir başkanın belirlenmesidir. Kanun bu süreci de detaylandırır:
o Belediye başkanlığının boşalmasından sonra otuz gün içinde belediye meclisi tekrar toplanır.
o Meclis üyeleri, kendi aralarından gizli oyla yeni başkanı seçer. İlk iki oylamada üye tam sayısının salt çoğunluğu aranır. Eğer bu çoğunluk sağlanamazsa, üçüncü oylamada en çok oyu alan iki aday arasında nispi çoğunlukla seçim yapılır.
o Üçüncü oylamada da eşitlik olması veya sadece bir adayın kalması durumunda, kura çekilerek başkan belirlenir.
• Kalan Sürenin Tamamlanması: Seçilen yeni başkan, vefat eden başkanın geriye kalan görev süresini tamamlamak üzere görev yapar. Yani, bu durum genel bir seçimi değil, mevcut belediye meclisi üyeleri arasından bir seçimi gerektirir.
• Meclis Üyeleri Arasından Seçim: Başkanın vefatı durumunda dışarıdan bir atama yapılmaz veya yeni bir genel seçim süreci başlamaz. Başkan, demokratik süreçle seçilmiş olan mevcut belediye meclisi üyeleri arasından belirlenir.
• Bir Yıldan Az Kalan Görev Süresi: Eğer belediye başkanının görev süresinin bitimine bir yıl veya daha az bir süre kalmışsa, 5393 sayılı Kanun'a göre genellikle meclis içerisinden seçilen başkan vekilinin bu süreyi tamamlamasına izin verilir ve yeni bir başkan seçimine gidilmeyebilir. Ancak, bu durumun detayları ve istisnaları kanunun ilgili maddelerinde daha net belirtilmiştir.
Manisa Büyükşehir Belediyesi'nde de Başkan Ferdi Zeyrek'in vefatıyla birlikte bu yasal süreç işlemeye başlayacak ve belediye meclisi tarafından yeni başkan belirlenecek.