Kira Enflasyonu Yüksek Seyrediyor
TÜİK tarafından açıklanan Temmuz 2025 TÜFE verilerine göre, on iki aylık ortalamalara göre kira artış oranı %41,13 oldu. Bu oran, 1 Temmuz itibarıyla konut ve işyeri kira sözleşmelerini yenileyen kiracılar için geçerli olacak. Yani, geçen yılın temmuz ayında 10.000 TL kira ödeyen bir kiracı, bu yıl aynı evde oturmaya devam ediyorsa, yeni kirası maksimumA 14.113 TL olabilir.
%25 Sınırlaması Kalktı, TÜFE Sistemi Geri Döndü
1 Temmuz 2022'de uygulamaya konulan ve kiralarda artışı %25’le sınırlayan geçici düzenleme, 1 Temmuz 2024’te sona ermişti. Bu tarihten itibaren ev sahipleri artık yasal olarak TÜFE’nin 12 aylık ortalaması kadar zam yapma hakkına sahip. Bu durum özellikle İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük şehirlerde kira baskısını daha da artırdı.
Kira Artışının Detayları: Ne Zaman Ne Kadar, Nasıl?
Kira Güncellemesi Ne Zaman Yapılır?
Kira artışı, ancak sözleşme yenileme tarihinde yapılabilir. Yani kira sözleşmeniz örneğin 15 Temmuz 2022’de yapıldıysa, artış ancak 15 Temmuz 2025’te yapılabilir. Ara ay ya da farklı bir dönemde “ara zam” yapılamaz. Bu konuda TBK (Türk Borçlar Kanunu) açık: Artış yılda bir defa, sözleşme yenileme tarihinde yapılır.
*Kira güncellemesinde esas alınan oran, sözleşme yenileme tarihinden önceki ayın TÜİK verilerine göre belirlenen 12 aylık TÜFE ortalamasıdır.
*Ev sahibi isterse bu oranın altında bir artış yapabilir. Ancak bu oran aşılırsa, kiracı haklı olarak itiraz edebilir.
Tahliye Zamanlaması: Ev Sahibi Kiracıyı Ne Zaman Çıkarabilir?
Ev sahibi, kira artışı yapamıyor diye kiracıyı hemen tahliye edemez. Tahliye, sadece belirli yasal şartlar altında mümkün:
Kira sözleşmesinin bitiminden itibaren en geç 1 ay içinde noter kanalıyla yazılı ihtar çekerek “yenilemeyeceğini” bildirmesi gerekir.
Eğer kiracı 10 yılı aşkın süredir aynı evde oturuyorsa, ev sahibi belirli koşullarda tahliye davası açabilir.
Konut ihtiyacı (oturacak kişi varsa) veya satış sonrası tahliye gibi özel durumlarda 1 ay içinde açılan dava ile tahliye sağlanabilir.
Bu süreçlerin hepsi mahkeme kararı ile yürütülür; “ev sahibi kafasına göre çıkaramaz.” Uygulamada ise bu konuda çok sayıda dava ve anlaşmazlık olduğu bilinmektedir.
Etki ve Yorumlar: Kiracı-Ev Sahibi Dengesinde Yeni Dönem
Ekonomik Etki: Orta Gelirli Sınıf Sıkışıyor
Kira artışlarıyla birlikte özellikle sabit gelirli, emekli ya da asgari ücretle geçinen kiracılar için barınma krizi derinleşiyor. Örneğin İstanbul’un merkezi ilçelerinde ortalama kiralar 25.000 TL’yi aşarken, %41,13’lük artışla bu rakamlar artık 35.000 TL’ye yaklaşabiliyor.
Konut üretiminin yavaşlaması, uygun fiyatlı kiralık konut arzının daralması ve yüksek kredi faizleri, bu yükü daha da artırıyor. Bu nedenle ev sahipleri ile kiracılar arasında sık sık yasal sınırları zorlayan talepler ve karşılıklı anlaşmazlıklar yaşanıyor.
Uzman Tavsiyesi: Yazılı Sözleşme ve Hukuki Güvence Şart
Kiracılar ve ev sahipleri her yıl yazılı olarak güncellenmiş sözleşme imzalamalıdır.
Artış oranı mutlaka sözleşmede “TÜFE 12 aylık ortalama” olarak belirtilmeli.
Tahliye ihtimali olan durumlarda, tapu değişimi, aile ihtiyacı gibi gerekçeler mutlaka yazılı ve noter kanalıyla yapılmalıdır.
Unutulmamalıdır: Kiracı ev sahibinin “sözlü” bildirimleriyle değil, ancak mahkeme kararıyla tahliye edilebilir.
SONUÇ: Kira Artışlarında Yeni Normal: Yüzde 40’lar
Temmuz 2025 itibarıyla, konut ve işyeri kiraları için %41,13’lük artış oranı yeni bir dönemin göstergesi oldu. Bu oran, yasal çerçeve içinde belirlenmiş olsa da sosyal etkileri büyük. Kiracılar açısından barınma hakkı, ev sahipleri açısından ise mülkten gelir elde etme hakkı arasında yeni bir denge oluşuyor.
Her iki taraf için de mevzuata uygun davranmak, anlaşmazlıkları büyütmeden çözmek hem ekonomik hem hukuki olarak daha güvenli bir yaklaşım olacaktır.
ZAFER ÖZCİVAN
Ekonomist-Yazar
[email protected]