Türkiye Kasaplar, Besiciler, Et ve Et Ürünleri Esnaf ve Sanatkarları Federasyonu Başkanı ve Antalya Kasaplar Odası Başkanı Osman Yardımcı, Kurban Bayramı yaklaşırken her zaman ortaya, ‘kurban yok, kurbanımız az’ şeklinde söylemlerin atıldığını dile getirerek böyle bir durumun söz konusu olmadığını aktardı. Başkan Yardımcı, “Geçen sene ile bu sene arasındaki kurbanlıkları kıyaslarsak tabii ki bu sene kurbanlık fiyatları artacak. Tüm temel gıda maddelerine zam gelmişken ete ve kanatlı hayvanlara zam gelmesi normaldir. Çoğu esnafın durumu şu an iyi değil. Şu anda para kazanamıyor esnafımız. Esnaf gününü zor kurtarıyor. Kirada olan esnaf dükkan sahibi ile sıkıntılar yaşıyor” dedi.
Canlı hayvan kilogram fiyatı
Et sektöründe bir an önce tedbir alınması gerektiğini hatırlatan Başkan Yardımcı herkese yetecek kadar havyan olduğunu aktardı ve canlı hayvan et kilogram fiyatlarını hatırlattı. Başkan Yardımcı, “Küçükbaş dananın fiyatı kilogram olarak 160 TL. Kuzu kilogramı 150 TL. Keçinin kilogramı ise 140 TL olarak satılmaktadır. Bunlar canlı hayvan fiyatlarıdır. Türkiye geneli ise canlı hayvan fiyatları il il olarak değişiklik göstermektedir” diye konuştu. Et fiyatlarına zam konusunda açıklamalarda bulunan Osman Yardımcı, “Şu anda önümüzü göremiyoruz. Zam gelecekse de Kurban Bayramı’ndan sonda belli olur” dedi.
Diyanet İşleri’nden yanıt
Öte yandan Diyanet'in marketlerde satılan kurbanlıklar hakkındaki açıklamaları ile ilgili konuşan Yardımcı, şöyle dedi: “Et kasaptan alınmalı. Marketlerin kurban kolilerinin ibadet yerine geçmeyeceğini Diyanet İşleri Bakanlığı Fetva Hattına sorduk. Diyanet, ‘Bu marketler kurban organizasyonlarına katılarak Kuran’da açıkça emredilen kurban kesim ibadetine aykırıdır’ dedi. Din İşleri Yüksek Kurulu Başkan Vekili Doç. Dr. Cenksu Üçer verdiğimiz beyanatla kamuoyuna açıklamalarda bulunarak maddeler halinde marketlerden kurban alınmayacağını açıkladı."
4 maddelik yanıt
Kasaplar Odası Başkanı Osman Yardımcı’nın verdiği beyanata Diyanet'tin yanıtındaki 4 madde şu şekilde:
"1. Büyükbaş hayvanlar bir kişiden yedi kişiye kadar ortak olarak kurban edilebilir. Bu ortakların hepsi Müslüman olup, her birinin, Allah rızası için kesilen kurbanlık hayvanın en az yedide birine sahip olması gerekir. Marketlerin düzenlediği kurban organizasyonlarında kimlerle ortaklık yaptığınızı bilmiyorsunuz.
2. Her bir büyükbaş hayvana ortak olan kişilerin adına kesilen kurbanların hisseleri, yedide birden daha az olarak belirlenmemelidir. Marketlerin kurban kolilerinde kg garantisi veriyorlar. Yani ortak olduğunuz hayvan diğerlerine göre daha ağır veya daha hafif olsa da fark etmez. Sizin alacağınız et miktarı belli. Hayvanın ağır olması durumunda, garanti edilen et miktarından sonra ortada kalan et, garanti edilen ağırlığın altında olan başka hayvan sahiplerinin kolilerine dağıtılıyor. Yani siz hayvanın yedide bir hissesinden daha az et almış oluyorsunuz. Sizin adınıza kesildiği iddia edilen hayvan ortalamanın üzerinde bir et verdiği için 7’ye değil 8’e bölünüyor ve bu sebeple siz yedide bir hisseden daha az et alıyorsunuz. Bu ise ibadetinizin geçersiz olmasına neden oluyor.
3. Vekâletle kurban kesen kuruluşların daha önce satın aldıkları hayvanları, hissedarlarını belirlemeden topluca kesmeleri caiz değildir diyor. Marketlerden aldığınız kurban kolilerinin içindeki etlerin hangi hayvana ait olduğunu bilmiyorsunuz. Kurban kesim yerine gidip hayvanınızın kesilmesini izleyemiyorsunuz. Kurbanınızın hangi kesim hanede saat kaçta kesildiği bilinmiyor. Böyle bir durumun olması başlı başına ibadetinizi zedeleyen bir durumdur. Marketlerde kurbanlar topluca kesilip daha sonra satılan koli miktarına göre paketleme işlemi yapılmaktadır. Yani ‘Bu kurbanı işte şu 7 kişi için kestik’ diyebilecekleri bir sistem yoktur. Hayvanlar topluca kesilir, etler çeşitlerine göre ayrılır ve satılan koli miktarınca paketleme işlemi yapılır. Bu açıklamayı kurban kolisi satan her marketin afişinde görebilirsiniz. Bir hayvan kesilmeden önce kimin adına kesildiği açıklanmadığı için ve sizin hayvanınızın hangisi olduğu belli olmadığı için kurbanınız ibadet yerine geçmez.
4. İlgili kuruluşlar, vekâletlerini aldıkları kişiler adına kesecekleri hayvanların tüm etlerini hissedarlara ulaştırmalı, bunların bir kısmını et reyonlarında satmamaları veya belirlenen kg. üzerindeki et miktarlarını bir araya getirerek yeni bir hisse oluşturmamalıdırlar. Diyanet açıkça fazla etleri sahiplerine vermelerini söylemesine rağmen marketler standart bir ağırlık belirleyip kurban satışı yapmaktadırlar. Fazla gelen etlerle yeni bir kurban kolisi yapılmakta ve bu koli sanki bir hayvana aitmiş gibi bir hisse olarak satılmaktadır. Bu yöntem ile 1 büyükbaş hayvan 8-9 hisseye sahip olmaktadır. Bu ise kurban ibadetinizin geçersiz olmasına neden olur."
