Madde kullanımı, ergenlik döneminin doğal davranış değişiklikleriyle kolayca karıştığından, bir bakışta teşhis edilemeyebiliyor. Adli Bilişim Uzmanı ve Emekli Polis İsa Altun, göz kanlanmasını gizlemek için eczaneden ilaç alan gençleri örnek göstererek, ebeveynlerin gizlenen davranışlara odaklanması gerektiğini belirtti. Evladının madde bağımlılığı riski taşıyıp taşımadığını merak eden endişeli ebeveynlerin soruları, konunun ne denli hassas ve gizli ilerlediğini bir kez daha gözler önüne seriyor. İsa Altun, yaptığı uyarılarda, madde kullanımının bilhassa ilk evrelerinde, ergenlik döneminin doğal davranış değişiklikleriyle kolayca karışabildiğine ve bu nedenle bir bakışta teşhisin ne yazık ki mümkün olmadığına dikkat çekti. Altun, ebeveynlere yönelik yaptığı açıklamada, değişimlerin başka nedenlerden kaynaklanıp kaynaklanmadığının araştırılmasının hayati önem taşıdığını vurguladı.
Gizlenen fiziksel ve sosyal ipuçları
Madde kullanıcılarının durumlarının anlaşılmasını engellemek için ustaca yöntemlere başvurduğunu hatırlatan Altun, yakın zamanda yaşanan örnekleri aktararak ebeveynlerin sadece fiziksel belirtilere değil, aynı zamanda gizlenmeye yönelik alışılmadık davranışlara da odaklanması gerektiğini belirtti. Altun, sentetik kannabinoid kullanan bir ergenin göz kanlanmasını gizlemek için eczaneden sürekli ilaç almasını ya da kullanılan kimyasal maddeden sinen kötü kokuyu engellemek amacıyla aşırı parfüm kullanmasını bu gizleme çabalarının çarpıcı örnekleri olarak göstererek, “Madde kullanımına dair en belirgin davranışsal değişiklik, bireyin kendini aileden izole etme çabasıyla ortaya çıkmaktadır. Genç, evde bulunduğu zamanlarda odasından dışarı çıkmamaya ve tek başına kalmaya daha fazla özen gösterir. İçinde bulunduğu durumun anlaşılmasını istemediği için aile ilişkilerini azaltmaya ve ev dışında daha fazla zaman geçirmeye çalışır. Bu tür bir geri çekilme, bağımlılık sürecinin ilk ve kritik aşamalarından biri olabilir” dedi.
Maddi sıkıntılar ve hırsızlık riski
Madde bağımlılığı ilerledikçe, bireyin para ihtiyacının da doğru orantılı olarak arttığını hatırlatan Altun, bu durumun en önemli işaretlerinden birinin her zamankinden daha fazla para harcamaya başlamak olduğunu belirtti. Altun, “Kullanılan maddenin dozu arttıkça, finansal gereksinimler kontrolden çıkabilir ve bu, ne yazık ki evden para çalmaya veya son dönemde artan hırsızlık olayları yaşanmasına yol açabilir. Ebeveynlerin çocuğun para harcama alışkanlıklarındaki ani ve açıklanamayan artışları dikkatle takip etmesi gerekir” diye konuştu. Altun, evde şırınga, bükülmüş kaşık veya alüminyum folyo gibi somut materyallerin bulunmasının da önemli fiziksel ipuçları olduğunu vurguladı. Madde kullanımını ayırt etmede en kesin yöntemlerin tıbbi testler olduğu belirtiliyor. Bunlar arasında idrar testleri ve saç testleri bulunuyor. Ancak, bazı maddelerin testte görünmeyebileceği unutulmamalı. İdrar testleri genellikle son üç güne ait kullanımı gösterirken; saç testleri daha net sonuçlar vermekle birlikte, daha pahalı bir yöntem olarak biliniyor. Ebeveynlerin şüpheli durumlarda vakit kaybetmeden profesyonel destek almaları, bağımlılık sürecinin erken teşhisi ve tedavisi için hayati önem taşıyor.
