Yapay zekâ her yerde. Genellikle pek farkına varmadan da olsa yapay zekâ ile zaten pek çok alanda uzun yıllardır karşılaşıyorduk. Üzerinde oldukça uzun zamandır çalışılan bir teknoloji bu. Ancak geçtiğimiz son birkaç yıl içerisinde gösterdiği ciddi gelişim hızı, insanların ağzını açık bırakacak şeyleri kolaylıkla yapabilir hale gelmesi, günlük hayatı oldukça kolaylaştırabilir olması ve kullanımının kolaylığı ile beraber günümüzde popülerliği hiç olmadığı kadar artmış durumda. Bu bağlamda, yapay zekâ ile bağlantılı bazı terimlerin ne olduğu hakkında fikir sahibi olmak faydalı olacaktır diye düşünüyorum. Bu yazı serisinde, bu terimlerin üzerinden teknik detaylarda boğulmadan, olabildiğince sade bir dille geçiyor olacağız.

Doğal Dil İşleme

İnsanlık olarak iletişim kurmak için pek çok farklı yol üretmiş durumdayız. Harfler, semboller, ses tonlamaları ve benzeri gibi. Öte yandan bilgisayarların dili 0 ve 1’lerden ibaret olmasına rağmen bizi anlayabiliyorlar. Bunu sağlayan ise doğal dil işleme ya da İngilizce karşılığı ile natural language processing (kısaca NLP). Doğal dil işleme, bilgisayarların insan dilini algılamasını sağlayan teknolojidir. Günümüzde kullandığımız dil çeviri uygulamaları, sesli asistanlar ve benzerinin hepsi doğal dil işleme sayesinde çalışıyor.

Chatbot

Chatbot, yapay zekâ destekli sohbet robotu demektir. Zaten chatbot kelimesinin dilimizdeki karşılığı sohbet robotudur. İnsanlarla yazı üzerinden konuşabilen dijital bir yardımcıdır. Bu tarz sistemler, biz insanların sorularını anlamak için doğal dil işleme teknolojisini kullanır. Genellikle bankaların sitelerinde ve uygulamalarında basit sorularımızı yanıtlamak, alışveriş sitelerinde sipariş takibi gibi daha basit işlemleri yapmak ve benzeri gibi amaçlarla kullanıldıklarını görürüz. Günümüzde pek çok insanın artık günlük olarak kullandığı ChatGPT’de aslında bir sohbet robotudur.

Barış Baran ÇİÇEK