Günümüzde internet her yerde ve de hayatımızın bir vazgeçilmezi olmuş durumda. Pek çoğumuz, farkında olarak ya da olmayarak, interneti neredeyse her gün kullanıyoruz. Peki hayatlarımıza bu kadar etki eden bu teknolojiye, beraberinde gelen kendine özgü dile ne kadar hakimiz? İnternet ile bağlantılı pek çok terim her gün karşımıza çıkıyor. Bu terimlerin anlamlarını bilmek internetin nimetlerinden faydalanırken tehlikelerinden de kaçınmak için oldukça önemli. Bu bağlamda, bu yazı serisinde, internet dünyasında karşımıza çıkabilecek terimlerin üzerinden olabildiğince sade ve anlaşılır bir dille geçiyor olacağız.
Bot
Bot, gerçek bir insanmış gibi davranan otomatik yazılımlara denir. Örneğin, internet sitelerinde ya da uygulamalarda sunulan canlı destek hizmetlerinde sıklıkla karşımıza çıkarlar. Problemin bot tarafından çözülemediği noktada, kullanıcı canlı destek hizmeti veren gerçek bir insana yönlendirilir. Amaç, çalışanlar üzerindeki yükü azaltmak ve aynı anda daha çok kullanıcıya hizmet vermektir. Botların sosyal medyada sahte etkileşim oluşturmak, spam mesajlar göndermek ya da yorum yapmak gibi amaçlarla da kullanıldığı sıkça görülür. “Bot hesap” günümüzde sık sık duyulan bir terim.
Deepfake
Deepfake, bir kişinin görüntüsünü veya sesini, başka birisi ile yapay zekâ kullanarak gerçekçi bir şekilde değiştirebilen teknolojiye denir. Eğlenceli videolar oluşturmak için kullanılabileceği gibi, aynı zamanda kötü niyetli kişiler tarafından farklı farklı amaçlarla da kullanıldığı görülmektedir. Sahte haberler oluşturmak, bilgi kirliliği yaratmak ve benzeri gibi amaçlarla. Ben bu tarz teknolojileri mutfak bıçaklarına benzetiyorum. Ortaya çok güzel bir yemek de çıkabilir birisine zarar da verilebilir. Kendi gözünle görmeden, kulağınla duymadan inanma denir. Bu çok doğru bir nasihat ancak maalesef günümüzde artık yeterli değil. Kendi gözümüzle görüp kulağımızla duyduğumuz bir şeyin bile artık gerçek olup olmadığını sorgulamak, hemen inanmamak gerekiyor.
Barış Baran ÇİÇEK
