Uzun bir aradan sonra yazılarımıza kaldığımız yerden devam ediyoruz. Toplumumuzun çoğunluğunu ilgilendiren güncel konulardan biri olan KHK ile meslekten çıkarılan bireylerin yasal başvuru yolları ile ilgili hakları nelerdir? Konu başlığı altında hak düşürücü süreyi de göz önünde bulundurarak Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuruyu anlatacağım.
1) MESLEKTEN İHRAÇ EDİLENLERİN OHAL KAPSAMINDA İTİRAZ HAKLARI VAR MI?
01.09.2016 tarihli ve 29818 (Mükerrer) Sayılı Resmî Gazete yayımlanan 672 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Kamu Personeline İlişkin Alınan Tedbirlere Dair Kanun Hükmünde Kararname ile;
a) Ekli (1) sayılı listede yer alan kişiler kamu görevinden,
b) Ekli (2) sayılı listede yer alan kişiler Emniyet Genel Müdürlüğü teşkilatından,
c) Ekli (3) sayılı listede yer alan kişiler Jandarma Genel Komutanlığı teşkilatından,
ç) Ekli (4) sayılı listede yer alan kişiler Sahil Güvenlik Komutanlığı teşkilatından,
başka hiçbir işleme gerek kalmaksızın çıkarılmıştır. Bu kişilere ayrıca herhangi bir tebligat yapılmaz. Haklarında ayrıca özel kanun hükümlerine göre işlem tesis edilir."hükümleri ile kamu görevinden çıkarılanların dava açma hakları bulunmakta mıdır? Elbette dava açma hakları bulunmaktadır.
Şöyle ki;
"Anayasa Mahkemesi, kanunların, kanun hükmünde kararnamelerin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Anayasaya şekil ve esas bakımlarından uygunluğunu denetler ve bireysel başvuruları karara bağlar. Anayasa değişikliklerini ise sadece şekil bakımından inceler ve denetler. Ancak, olağanüstü hallerde, sıkıyönetim ve savaş hallerinde çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerin şekil ve esas bakımından Anayasaya aykırılığı iddiasıyla, Anayasa Mahkemesinde dava açılamaz." hükümlerine göre olağanüstü hal kapsamında çıkarılan 01.09.2016 tarihli Olağanüstü Hal Kapsamında Kamu Personeline İlişkin Alınan Tedbirlere Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin "Kamu personeline ilişkin tedbirler" başlıklı 2. maddesi ile görevine son verilen kamu görevlilerinin dava açamayacakları yönünde toplumda yanlış bir kanı bulunmaktadır.
Burada bahsi geçen Olağanüstü Hal Kapsamında çıkartılan KHK'lere şekil ve esas bakımından Anayasaya aykırılığı iddiasıyla, Anayasa Mahkemesinde dava açılamayacağıdır. Buradaki durum kamu görevlileri ile ilgili değildir. Bu nedenle hak ihlali olduğunu düşünen herkes Anayasa Mahkemesinde 01 Eylül 2016 tarihinden itibaren 30 gün içerisinde doğrudan dava açabilir. Bu durumda son gün 01 Ekim 1016 mesai saati sonudur. Bu tür bir davayı açarken red cevabı ile karşılaşmamak için profesyonel bir yardım almanız en doğrusudur. Adli Mahkemelerin dava açma usulünden oldukça farklıdır.
İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesine göre
1) “Hiç kimse, işlendiği zaman ulusal ve uluslararası hukuka göre bir suç sayılmayan bir fiil veya ihmalden dolayı mahkum edilemez. Yine hiç kimseye, suçun işlendiği sırada uygulanabilecek olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez.
2) Bu madde, işlendiği zaman uygar uluslar tarafından tanınan genel hukuk ilkelerine göre suç sayılan bir fiil veya ihmal ile suçlanan bir kimsenin yargılanmasına ve cezalandırılmasına engel değildir.” Hükümlerine göre suçun işlendiği zaman ulusal ve uluslararası hukuka göre bir suç sayılmayan (Sendika üyeliği, bankaya para yatırma, dernek üyeliği vb) bir fiil veya ihmalden dolayı suçlu sayılarak kamu görevinden çıkarılamaz.
3) Bir suç ile itham edilen herkes, suçluluğu yasal olarak sabit oluncaya kadar
suçsuz sayılır.
Her sanık en azından aşağıdaki haklara sahiptir:
a) Kendisine yöneltilen suçlamanın niteliği ve nedeninden en kısa zamanda, anladığı bir dille ve ayrıntılı olarak haberdar edilmek;
b) Savunmasını hazırlamak için gerekli zamana ve kolaylıklara sahip olmak;
c) Kendi kendini savunmak veya kendi seçeceği bir savunmacının yardımından yararlanmak ve eğer savunmacı tutmak için mali olanaklardan yoksun bulunuyor ve adaletin selameti gerektiriyorsa, mahkemece görevlendirilecek bir avukatın para ödemeksizin yardımından yararlanabilmek;
d) İddia tanıklarını sorguya çekmek veya çektirmek, savunma tanıklarının da iddia tanıklarıyla aynı koşullar altında çağırılmasının ve dinlenmesinin sağlanmasını istemek;
e) Duruşmada kullanılan dili anlama dışı veya konuşma dışı takdirde bir tercümanın yardımından para ödemeksizin yararlanmak." hükümlerine göre soruşturma açılmadan, savunma alınmadan suçlu sayılarak kamu görevinden çıkarılamaz.
Kısacası yukarıda uzun uzun anlattığımız mevzuat hükümlerine göre direkt olarak Anayasa Mahkemesine oradan alınacak cevaba göre AİHM veya direkt olarak AİHM başvurma hakkınız bulunmaktadır.
Fakat hem Anayasa Mahkemesinin hem de AİHM'sinin iç hukuku bitirmeden dava açtığınız gerekçesiyle red ya da takipsizlik kararı verebilme ihtimali göz önünde bulundurularak İdare Mahkemesinden hukuki mücadeleye başlanılmasını tavsiye ediyorum.
ADALETİN ŞAŞMADIĞI BİR DÜNYADA SAĞLIKLA KALMANIZ DİLEĞİYLE...
